bülbülün kırk şarkısı

yazar iskender pala'nın hz. muhammed'in (allah'ın salât ve selâmı o'nun ve ehl-i beytinin üzerine olsun) hayatını anlattığı bir kitaptır. kitap, ''kapı yayınları'' ndan ilk olarak 2015 yılında yayımlanmış. sayın iskender pala takip ettiğim ve eserlerini zevkle okuduğum, çok sevdiğim bir yazardır. ancak, samimiyetle söylemek gerekirse ''bülbülün kırk şarkısı'' adlı bu kitabı beni hayal kırıklığına uğratmıştı. kitap, peygamberimiz'in hayatını lirik bir üslup kullanılarak anlatılacağı beklentimi de boşa çıkarmıştı. kitap, düşünceme göre gayet monoton ve basmakalıp ifadelerin kullanıldığı bir kronolojiden öteye gidememiş. hele ki kitabın başında yazarın ''bu kitap 99.999 kelimeden ibarettir.'' şeklindeki cümlesi, âdetâ bir tekebbür ifadesi olmuş. üzüntü ile belirtmek isterim ki ''bülbülün kırk şarkısı'' adlı kitap bana çok sıkıcı geldi. bu yüzden yarısına kadar ancak tahammül edebildim.

peygamberimiz'in hayatını anlatan başka kitaplar da okudum. hepsinde de olayların, yazarların samimiyetine tercüman olan bir akıcılıkta anlatıldığını, kimisinde bazı ruh coşkunluklarının okuyucuyu da beraberinde sürüklediğini, kimisinde ise daha mütevâzi ve iddiasız ama samimi bir anlatım ile bir sohbet havası içerisinde okuyucu ile hâsbihal edildiğini gördüm. sayın yazarın kitabına gelince, edebiyattaki başarısı ile söz dağarcığından dolayı büyük bir beklenti içinde olan okuyucuyu tatmin etme endişesi ile yazılmış olduğu intıbâını uyandırmış. abartıya kaçacak derecede ve samimiyeti boğacak düzeyde kullanılan cümleler, akıcılığı ortada kaldırmış. ayrıca hemen hemen üç cümlenin birinde kullanılan ''gülüm'' kelimesi okuyucuyu rahatsız eder nitelikte monotonluğa yol açmış. üstelik, sayın yazar ''gülüm'' kelimesini kullanırken peygamberimiz'i kastettiği halde, bu kelimeyi harc-ı âlem şekilde ve ''gülüm'' kelimesinin baş harfini de küçük yazarak, peygamberimiz'i bir cins isim ile andığının her nedense farkına varmamış. peygamberimiz'den bahsediliyorsa, bırakın isminin baş harfinin büyük harfle yazılmasını, rûhâniyâtını hatırlatan bir söz duyulduğunda ya da söylendiğinde yahut yazıldığında salâvat getirilmesi, en azından ''sallallâhu aleyhi ve sellem'' tâbirinin kısaltması biçimindeki ''(s.a.v)'' ibârelerinin kaydedilmesi gerekirdi. bu bir edeb ve inceliktir, peygamber için yapılan bir duâdır. dinî hassasiyetinden zerre kadar şüphe etmediğim sayın yazar'dan peygamberimiz ile ilgili bu küçük ayrıntıya dikkat etmesini beklemek okuyucusu için çok şey olmamalıydı. sayın pala, ülkemizin çok önemli ve hürmete lâyık kıymetli bir kalemidir. ama, kim olursa olsun sıkça kitap yazmak, ha bire bir şeyler yazıp eser vermek, eğer keyfiyet önemsenmezse muhakkak ki nitelik ve kaliteden kaybettirir. ben bir okuyucu olarak sayın iskender pala'nın bitirilemeyip yarım bırakılan sıradan kitaplar yazmasını değil ama az da olsa nitelikli eserler vermesini isteyenlerdenim.

konu, peygamber efendimizin hayat hikâyesi (teknik ismi ile "siyer") olunca, iki defa düşünmek ve öyle yorum yapmak lâzım.
kitabı ilk çıktığı zaman alıp okumuştum, kendi kanaatime göre değerlerdirmem ise şöyle;
1) konuyu roman tadında, tarihi gerçekliğine bağlı kalarak anlatmış,
2) kitap, yazarı olan iskender pala'nın diğer kitapları gibi çok akıcı; kitaba başladığınızda sizi kendine bağlıyor, bu nedenle seri bir şekilde okuyorsunuz.
3) siyer olması hasebiyle, olayları tarihi kronolojiye riayet ederek anlatıyor, ki bu çok önemli, bir yönü ile tarihi bir vesika; (gerçi okuduğum diğer iki siyerde de bu şekilde kronolojikti; bir siyer, "martin lings" e ait olan, o kitabı de okumanızı kesinlikle öneririm)
4) böyle rakamsal değerleri aklımda tutamıyorum; ama bu tarz şeylerde bana orijinal geliyor, kitabı baştan sona okudum ama, harf bazında 99.999 kelime olup olmadığını test etmek ve yazarı haksız çıkarmak için oturup saymaya hiç niyetim yok; velev ki 99.978 harf çıksa ne olacak? bu tarz rakamsal bir bilgi "istiklâl marşı" hakkında da verilmişti sanki, 571 ve 1453 rakamları gibi bir bilgi aklımda kalmış ama, bu bilginin doğru olup olmadığını bilmiyorum, oturup bu bilgiyi teyide veye aksini ispata uğraşmadım.
5) bülbül benzetmesi çok hoşuma gitmişti, peygamber efendimizin kokusunun "gül kokusu" olduğu söylenir, burada sanki onada bir atıf var, divan şiirinde "bülbül- gül aşkı" çok işlenen ve bilinen bir hikâyedir.
6) lise çağında ki bir genç için okuyacağı ilk siyer olarak okutulabilir, (tabiki bu konuda edebiyat veya türkçe öğretmenleri daha iyi bilirler), bu sayede peygamber efendimizin hayatı hakkında bilgi sahibi olur, ona olan sevgisi pekişir. bu kitabın ardından da, martin lings e ait kitap okunursa çok güzel bilgi edinilmiş olur.
7) korsan bilgi vermek istemem ama, iskender pala'nın en sevdiğim ikinci kitabı da "od" isimli kitabıdır, "yunus emre" yi anlatır bu kitabında; daha doğrusu, edebiyata ilginiz var ise eğer, yazarın tüm kitaplarını okumanızı öneririm. örneğin "iki dirhem, bir çekirdek" kitabı size deyimlerin hikâyelerine anlatan bir sözlük gibidir.
8) yazar elbette kitap satma ve buradan para kazanma derdinde olacak, ki yazarın kendi hayat hikâyesini anlattığı "iki darbe arasında" kitabını okursanız, deniz kuvvetleri komutanlığında, öğretmen subay iken nasıl ihraç edildiğini ve sonrasında yaşadığı zorlukları anlatır. başka kitaplara sataşmak istemem ama, yazarın kitap yazmak için belli bir birikim ve araştırma yaptığını düşünüyorum, kitapları roman tarzı olduğu için sonunda kaynakça göstermiyor ama okuduğunuz kitaba göre benzer kitaplarda yakaladığımız ortak noktala oluyor, örneğin "şah ve sultan" kitabı ile yavuz sultan selim in hayat hikâyesini anlatan bir kitap arasında benzerlik gösteren noktalar vardır, örneğin yavuz sultan selim in ölüm anında hasan can ile yaptığı veda mahiyetindeki konuşması.
9) sonuç olarak okunası bir eser diye düşünüyorum.