sinema ve tiyatroda sanatçının ardındakilerdir. izleyeni oynananın sahiliğine inandırmaktır hedef. resim, obje, fotoğraf...
bir şekilde arka planda olan her şey.

bazen de mecazi bir ifade ile hayatın fonunda kalıyormuşuz hissi gelir çöker insanın yüreğine. sanki herkes bir başrolü yaşıyordur bize düşen kadrajdan sadece görünme kısmıdır. yaşamak başkalarına bahşedilendir.

"bana bu sandalyenin olmadığını kanıtlayın," diyen hocaya "hangi sandalye?" diye cevap veren öğrenciden sonra en iyisi;


*

al pacino'nun neden mükemmel bir oyuncu olduğunu dünya'ya kanıtlamış olan scarface filminde canlandırdığı kurgusal karakter.

o nasıl bir oyunculuktur, kokain kafasını nasıl yansıtmaktır be kardeşim. halen ara ara açıp izlerim ve tekrar tekrar hayran olurum al pacino'ya.

ne başörtülülerin ne de diğer başı açık kadınların bu ülkeden özür dilemesi gerekmiyor. çok saçma bir beyan olsa gerek. ayrıca bu ülkede başı açık olup da akp’ye oy veren kadınlar da var, ne yani onlar da mı özür dilesin o zaman ülkeden? ben akp seçmenine bir şey diyemem zira bazıları hakikaten cahil, körü körüne oy atan seçmenlerdir, kandırılmaya müsaitler. yani bazıları bilinçli şekilde oy atsa bile bazıları da bilinçsiz şekilde oy atıyor ve hiçbir şey diyemiyorum.

yargısız infaz yapmak iyi değildir her zaman belirtmek istedim.

sendromsuz nazsız niyazsız gidecem bu dünyadan.
ne çocukluk sendromum oldu ne ergenlik ne de 32 yaş.
pazartesi sendromum bile yok.
hayat size güzel.
her dakka sendrom icat et dur.

evrenin oluşum aşamasında madde - antimadde asimetrisine neden olduğu düşünülen süreç.

--- uzun yazı uyarısı ---

madde ile antimadde her zaman çiftler halinde oluşur. ancak bu çiftler bir araya gelir gelmez yok olurlar ve ortaya büyük bir enerji çıkar. büyük patlama ile evren oluştuğu anda burada çiftler halinde yaratılan madde ve antimaddenin birbirini yok etmesi ve evrenin hiç var olmaması gerekirdi; en azından bugün bildiğimiz şekliyle... ancak öyle olmadığını görüyoruz.

etrafımızda ve uzayda gördüğümüz her şey, normal madde ya da baryonik madde adını verdiğimiz maddeden oluşuyor: galaksiler, içlerindeki yıldızlar, asteroitler, dünya, biz... ancak laboratuvar ortamlarında oluşturduğumuz zamanlar ya da bazı radyoaktif bozunmalar gibi belirli koşullar dışında antimaddeyi pek sık görmüyoruz. peki bu nasıl oldu?

bu baryon asimetrisinin ortaya çıkması için birtakım özel koşullar oluşmuş olmalı. zaman içerisinde, soruya tam olarak doğru yanıtı veremeyen çok farklı fikirler öne sürüldü bu konuyla ilgili. en meşhur olan 3 tanesine bakalım.

1- nükleer fizikçi andrei sakharov bu sürecin gerçekleşebilmesi için 3 koşul öne sürdü. tek tek inceleyelim.

a) evrenin termal dengede olmaması
bunun doğru olduğunu biliyoruz çünkü evren ortaya çıktığından bu yana soğumaya devam ediyor. üstelik böyle bir denge durumuna sahip olabilmek için, kapalı bir sistem ve yeterli süre gerekiyor diyebiliriz. bir oda gibi mesela... odadaki havanın her yeri birbiriyle eşit sıcaklığa gelecek kadar zamanımız varsa böyle bir durum gerçekleşebilir ve en sonunda odada sıcaklık dağılımı her noktada aynı olur. bu koşullarda, odadaki gaz moleküllerinin birbiriyle etkileşime geçecek kadar zamanı olmuştur. fakat evren oluşurken bunun böyle olmadığını biliyoruz. hatta kozmik enflasyon teorisinin ortaya çıkmasının bir nedeni de bu soruna açıklık getirme çabasıydı.

b) c ve cp simetrisi ihlali
telaşa gerek yok, şimdi anlayacağız bunların ne olduğunu.

c simetrisi "charge conjugation" kelimelerinden geliyor. yük konjugasyonu ya da yük simetrisi olarak anabiliriz bu özelliği. fizik yasalarının madde ve antimaddeye aynı şekilde uyarlanabileceğini ifade ediyor diye de özetleyebiliriz. madde ile antimadde mesela aynı spine sahiptir. eğer c simetrisini ihlal ederseniz, madde yine öncekiyle aynı spine sahipken, antimadde artık ters yönlü spine sahip olabilir. zayıf çekirdek kuvveti ya da zayıf nükleer kuvvet dediğimiz ve doğadaki temel kuvvetlerden biri olan kuvvet, bu yasayı sürekli olarak ihlal eder. nötrino ve antinötrino spinleri buna örnektir.

nötrinoların spinleri her zaman saat yönündeyken, antinötrinoların spini saatin tersi yöndedir. eğer bunu değiştirmek isterseniz parçacığın doğrultusunu değiştirmeniz gerekir ki burada da devreye cp simetrisi olayı girer. bu da "charge - parity" kelimelerinden gelir. burada artık işin içine ayna simetrisi girmiştir. aynaya bakıp sağ gözünüzü kırparsanız, aynadaki görüntü size sol gözünü kırpıyormuş gibi görünür.

basitçe nasıl anlatılır bilemiyorum ama şöyle deneyelim; diyelim ki pozitif yüklü bir parçacığımız var. bunu negatif yüklü bir parçacığa çevirdiğimizi düşünelim. bu yük simetrisidir. 1/2 spinle dönen bir parçacığımız olsun. bunu -1/2 spinle dönen bir parçacığa çevirirsek buna da ayna simetrisi diyebiliriz. pozitif yüklü +1/2 spinli parçacığa karşılık negatif yüklü -1/2 spinli bir parçacık birlikte yük-ayne simetrisi oluşturur, yani cp simetrisi. işte bunu ihlal edersek baryonik maddenin antimaddeye sayıca üstün gelmesi gibi bir sonuçla karşılaşabiliriz ve evet; doğa bunu ihlal eder. yine zayıf çekirdek kuvveti aracılığıyla.

standart modeldeki bazı parçacıklar da cp simetrisini bozar. ancak sorun şu ki evrendeki tüm bu antimadde yokluğunu bu ihlaller açıklayamaz.

c) baryon sayısı korunumunun ihlali
proton ve nötron gibi baryon adını verdiğimiz parçacıklar kuarklardan oluşur. bunlar çeşitli çekirdek tepkimeleri sonrasında dönüşümler geçirebilir ama genel olarak baktığınızda sayıca değişmezler. bir radyoaktif bozunum sonrasında bir baryondan başka bir baryon elde edebilirsiniz ama baryonları ortadan kaldırmazsınız. bu nedenle baryon sayısı korunumludur. andrei sakharov'un baryon asimetrisini açıklamak için öne sürdüğü 3 koşuldan 2'si gerçekten evrende karşımıza çıkarken bu sonuncusu yani baryon sayısının korunumu, ihlale uğramaz. doğada mesela 1 protondan 3 proton oluşması diye bir şey görmeyiz.

maalesef ilk 2 seçenek problemin bir kısmını açıklayacak gibi göründüyse de 3. seçenek bu iddianın sorunu çözmeye yetmeyeceğini göstermiş oldu.

2- bir başka fikir de şöyleydi: evren oluştuğu anda madde ve antimadde birbirinden o kadar büyük bir hızla uzaklaştı ki, birbirlerini yok etmeye fırsat bulamadılar. ilk bakışta mantıklı gibi görünen bu öneriye göre, evrenin uzak noktalarında, yakınlardakinin aksine, antimaddeden oluşan birtakım gök cisimleri olmalıydı. ancak bu durumda ortaya şöyle bir açmaz çıkıyor: biliyoruz ki madde - antimadde ikilileri büyük bir enerjiyle birbirini yok ediyor. şu halde uzak evrendeki antimadde yapılarla yakındaki baryonik madde yapılarının birbiriyle çarpıştığı bir sınır olmalı ve bu sınırda sürekli olarak bu türden çarpışıp yok olmalar yaşanacağından bu bölgede bir enerji şelalesi gözlenmeli. ancak bildiğimiz kadarıyla böyle bir şeye evrenin hiçbir bölgesinde rastlanmıyor.

üçüncü bir ihtimal de richard feynman tarafından ortaya atılmıştı. feynman, antimaddenin, baryonik madde parçacıklarının zamanda geriye doğru giden versiyonları olduğunu öne sürdü. buna göre büyük patlama ile evren oluştuğunda madde şimdi bildiğimiz haliyle içinde bulunduğumuz zamana doğru hareket etmiş, antimadde ise zamanda geriye doğru hareket etmiş olmalıydı. bu durumda ortaya birbirinin zıttı olan 2 evren çıkmış olmalıydı. fakat laboratuvar ortamında antimadde üreten deneylerde böyle bir duruma ilişkin herhangi bir bulgu gözlenmedi. antimadde de tıpkı madde gibi davranıyor zaman söz konusu olduğunda. yani bu ihtimal de çöpe gitmiş oluyor böylece.

***

günümüzde cern deneylerinde bu konu ele alınıyor. her ne kadar umut verici bazı çalışmalar yapılmış olsa da bu sonuçların evren boyutunda bir antimadde kaybının nasıl gerçekleştiğine ilişkin bir cevabı henüz yok.

edit: unutmuşum, ekleme yapayım. 2008'de nambu, kobayashi ve maskawa nobel ödüllerini bu konuyla ilgili çalışmalar için aldılar. o konuya da zaman olursa ve unutmazsam ayrıca değinirim.

'işçilerin zincirlerinden başka kaybedecekleri bir şeyleri yok, ama kazanacakları bir dünya var'

karl marx

emek ve dayanışma günümüz kutlu olsun!

senin, benim, onun, hepimizin bayramı kutlu olsun, emeğimiz karşılık bulsun!ekmeğin pahalı, emeğin ucuz olduğu günlere son verme umudu yetiştirin, devrim olmasa da devrim şarkıları dinlensin...

artık iğreniyorum twitterdan. adaletin twitter üzerinden yürütülmesinden, kızların tayma foto salıp benim gibi olmayan da kendine kız demesin kalıbında tweetlerinden, fenomenlerin saçma sapan viraller almasından, insanların samimiyetsizliğinden, gerçek hayatta iki lafı bir araya getiremeyen insanların twitter da prof kesilmesinden, insanların sürekli bir şeyleri linçlemesinden, user ların sürekli tespit kusmasından kurgu tweetlerden(özellikle tinercimayki ve bonaparte denen gereksizlerin kurguları ) kısacası her şeyden bıktım. bugün sildim tw hesabımı ve inanılmaz rahatlamış hissediyorum.

gilbert keith chesterton yazdığı masalların okutulmasını yasakladıklarında, bir yazısında şöyle söyler:
günümüzde masallara baktığımız zaman pek çoğunun oldukça çarpık bir ahlak anlayışına sahip olduğunu görürüz ama her ne kadar yazarlığını ve kişiliğini sevmesem bile chesterton oldukça önemli bir noktaya parmak basar bu sözleri ile. çocuklar ebeveynleri tarafından çoğu zaman ya kötülükten uzak tutularak yetiştirilir ya da onların dünya gerçeğinin farkına varamayacak kadar küçük ve aptal oldukları yanılgısına düşerler ama tüm o sevimlilik basit birer aldatmacadır özünde. çocuklar kötülüğün bilincindedir pek çok zaman, onlar peri masallarındaki ejderhaların, gerçek dünyada bir yansıması olduğunu rahatlıkla kavrayabilirler ve gariptir ki masallar sahiden kötülüğün bir şekilde yenilebileceği inancını aşılar. ejderhalar öldürülebilir, kötü cadılar ortadan kaldırılıp, kötü yöneten krallar ve kraliçeler bir şekilde cezalandırılır. bizim gibi oldukça yorgun bir neslin içinde bir zamanlar bulunan mücadele duygusuna belki çok büyük bir etkisi olmasa bile ufak da olsa etki bırakabildiği aşikar. yine de gerçek dünya öyle değildir ne yazık ki çünkü iyi ve kötü terimleri kolayca saptırabilir hatta çoğu zaman taraflara göre değişkenlik gösterir. masallardaki siyah-beyaz ayrımı gerçek dünyanın griliği karşısında işlevsiz bir aldatmacaya dönüşüverir. hem özünde pek çoğumuz kendi hikayemizin kahramanı iken başka hikayelerin canavarlarına dönüşebilme potansiyelini taşırız. yine de chesterton'ın üzerinde durduğu gibi bu belirsiz dünyada bile biraz mücade hissi gereklidir, bu yüzden masallar en azından çocuklara en büyük kötülüklerin bile belki bazen durdurulabileceğini gösterir.

t: siyah ve beyaz kadar net ayrımları olan bir dünyada basit orta çağ şiddetini ne kadar kolay meşrulaştırabileceğimizin kanıtı olan hede.

böyle bir durumda malum kişiye vereceğim tepki ektedir.

2023'te erdoğan'ı tekrar seçip 2028'de de soylu'yu başkan yapacağız diye bir fantezisi var. bak hocu çok ciddiyim benim bu kadar çılgın bir fantezim yok.

mimar - inşaat mühendisi.

maalesef mezun olduğum lise. cehennemdi adeta. ders çalışmaktan beyin fonksiyonları durmuş, kültürsüz robotlarla doluydu. içindeki öğrencilerin hayatta ders çalışmaktan başka iyi yaptığı bir şey yok. tek hedefleri yüksek not almak. sosyallik sıffffır.

en bilinen kitapları bile bilmezler dizi film espri bilmezler çünkü nerdeyse tüm zamanlarını ders çalışarak geçiriyorlar öyle bir vizyonsuzluk. arada birkaç kişi normaldik ama zaten onlar da dayanamayıp okul değiştirdi ailem izin verseydi ben de değiştirirdim. 4 yıl ağlayarak gittim ben de.

ürünleri kasaya koyunca,arkasında başka müşteri yokmuş gibi davranan ukalaların kullanmayı bilmediği gereç.

22 yaşındayım ve şimdiden 30'a dayanmışım lafları işitiyorum. bismillah daha yeni geldik. bu yaşımı hiç sevmedim, keşke 20 kalsaydım. ne güzel çirkin ne yaşlı ne genç arafta kalmış hayalet gibi hissediyorum.

oda arkadaşı olduk biz örümcekle o kendi köşesinde bende kendi köşemde geçinip gidiyoruz.

(bkz: imamhatipler kapatilsin)

deniz bisikleti kullanmak, düşününce bile yoruldum.

bu sıcaklarda ikisi de. hem sabah hem gece. gece uyurken terleniyor, gün boyu terleniyor. suya sabuna dokunun.

kafa bir han biz de yolcu
pandacım unutmamış dostunu
messela yanni bu bir soru mu?
baharmıgeldi yoksa hava soğuk mu?