karşılıklı sevilmek

olsun olmasın hayal işte. olmasa da hayali de güzel olur bazen.

eşinin haksız olduğunu bildiği durumlarda bile eğer kendisinden önce bir karar alınmışsa, bir söz söylenmisse "anneniz ne diyorsa o olacak." diyerek tutarlı bir tavır sergilemesi.

açtığım başlığa 4 tanım girilmiş, benim yazdığım tanımı 8 kişi beğenmiş. insanın kafasını karıştıran bir durum.

yasam koçları olabilir...

uzun süre yurtdışında yaşamış olan insandır o. sürekli farklı bir dile ve aksana maruz kaldığı için gayet normal olan bir durumdur.

ha bide bunun tam tersi grup var. bunlar genelde plazada çalışırlar, günlük aldıkları vitaminlerle ayakta dururlar. zaten farklı bir jargonları vardır, onlara da çok görmemek lazım. *

karadeniz ve hırçın dalgaları ilham vermiştir.

--- alıntı ---

yaz başıydı gittiğinde.
bir aşkın ilk günleriydi daha.
aşk mıydı, değil miydi? bunu o günler kim bilebilirdi?
"eylül'de aynı yerde ve
aynı insan olmamı isteyen" notunu buldum kapımda.
altına saat: 16.00
diye yazmıştın,
ve saat 16.04'tü onu bulduğumda.

daha o gün anlamalıydım bu ilişkinin yazgısını
takvim tutmazlığını
aramızda bir düşman gibi duran
zaman'ı
daha o gün anlamalıydım
benim sana erken
senin bana geç kaldığını.


--- alıntı ---

islam dini terimidir. inanmış, gönlü kanmış, emin olmuş anlamlarına gelir.

olay oscar wilde'ı bilip bilmemekte değil, benim babam da bilmiyor muhtemelen. ama ona "oscar wilde'ın bir sözünü söyleyeceğim" desem gidip de bana "önce kendi değerlerine sahip çık p*şt" diyecek kadar salak değil.
bilmedikleri, duymadıkları her şeyi öcü zannediyorlar. çünkü baş edemeyeceklerini biliyorlar, her şey korkudan mütevellit. en çok da kelimelerden korkuyorlar.
"sayın başkan, şimdi oscar ödüllerinden bahsetmenin sırası mı?"

t: gülüp geçilen, şaşırtmayan sıradan bir meclis tartışması.

lisansı bitirip ' yok arkadaş bu yetmez bana' deyip 2 yıl daha okumak isteyen idealist kişilerin tercihidir. koçum o kadar kolay mıydı okumak? bak daha sınava giremiyoruz erteleniyor.

bu tanım eşim olduğunda düzenlenecektir. eşim bana gülümsediğinde düzenlenecektir. eşim bana kitap okuduğunda düzenlenecektir. eşim bana gelişimim için öğüt verdiğinde düzenlenecektir. eşim bana derdini anlattığında düzenlenecektir. eşim bana iyi ki eşim sensin dediğinde düzenlenecektir.

mantıksal akıl yürütmede kullanılan yargılardır.

barış manço'nun bir gezi videosu var herkes biliyordur. ekvator çizgisine gidip bir deney yapmıştı. iki yarım kürede de suyun akış yönü bibirinden farklı ekvatorda ise dümdüz akıyordu. bu deneyde siyahi arkadaşın suyu dökme şekli ile girdap oluşturması gözden kaçmaz. ne yazık ki buradaki deneyde siyahi arkadaş tarafından kandırılıyoruz. coriolis etkisi bu kadar milimetrik değişimler gözlemlenebilecek bir etki değildir. günlük hayatta bunu hissedemeyiz. kasırga ve girdap gibi durumlarda bile oluşum süresi uzundur.
bir çemberde aynı hizada merkeze yakın ve uzak iki nokta bir turu aynı sürede tamamlar. ama hızları birbirinden farklıdır. kutuplarda dünyanın dönüş hızının ekvatora oranla az olmasının temel sebebi budur. dönen bir cisimde ki burada bahsettiğimiz örnek dünya kasırgaların iki yarım kürede farklı yönlere doğru dönmesinin nedeni de dünyanın şekli ve dönüşü ile bağlantılıdır. 1835 yılında gaspard gustave coriolis tarafından bu etki tanımlanmış ve ismini kendisinden almıştır. bu etki dünyanın döndüğünün de kanıtıdır. coriolis bir sarkaç yapıp paristeki meşhur pantheon'un kubbesine asmıştır. sarkaç belli bir doğrultuda hareket ederken salınım doğrultusunda sürekli bir değişim meydana gelmekteydi. belli bir süre sonra başlangıç konumuna geri geliyordu. aynı sarkaç ile eğer ekvator çizgisine üzerinde aynı deneyi gerçekleştirirsek aynı etki gözlenmeyecek ve sarkaç salınım doğrultusunda hareket edecektir.

dünya benzerlik endeksi. adı üzerinde, bir gezegen ya da uydunun dünya'ya ne kadar benzediğini belirten tanımlama.

dirk schulze-makuch, abel méndez ve diğerlerinin 2011 yılında astrobiology'de yayımlanan makalesiyle ileri sürülmüştür. buna göre, bir gök cisminin yarıçapı, yoğunluğu, yüzey sıcaklığı ve kurtulma hızı kullanılarak hesaplanır. hatta bu hesaplamanın formülü de şöyledir:


[görsel, mevzubahis makalenin yazarlarından biri olan méndez tarafından hazırlanan bir internet sayfasından alınmıştır. hesaplamanın detaylarına ilişkin bilgi aynı sayfadan görülebilir.]

gök cisimleri bu formülle 0'dan 1'e kadar derecelendirilir. 1, bizzat dünya'yı temsil ederken; 0'dan ne kadar yukarı bir değer elde edilirse benzerlik de o kadar artar.

örneğin, gezegenimizin ikiz kardeşi olarak betimlenen mars, 0.70 değerine sahiptir. buna karşın, koi-4878.01 adlı bir gezegen** 0.98 değerini taşır. yalnız bir sorun var, koi-4878.01 bizden 1075 ışık yılı uzakta. diyelim ki, şu anda elimize devasa lazerler alıp buradan selam gönderebilseydik, onlara 3096 yılında ulaşırdı. o zamana kadar bir nükleer savaşla türümüzü çoktan yok edecek olduğumuzdan*, en iyi ihtimalle 4171 yılında (orada gerçekten akıllı yaşam formları varsa ve hemen cevap verirlerse) alacağımız cevabı hiç göremezdik.

1075 ışık yılı fazla kaçtı, o yüzden gezegenimize en çok benzeyen (ve henüz keşfedebildiğimiz) 2. gezegene bakalım: trappist-1e. trappist-1e, bizden sadece 40 ışık yılı uzakta. elbette henüz oraya seyahat edebilecek teknolojik yeterliliğe sahip değiliz ama belki bir şekilde iletişim kurabiliriz. ama yine bir sorun var: büyük ihtimalle yıldızına kütle çekim kilidiyle bağlı. yani bir taraf günlük güneşlik, barındırdığı olası sıvı suyla cenneti andırırken; diğer tarafında mutlak sıfıra yakın eksi bilmemkaç derece yüzünden kelimenin tam anlamıyla popo donduran soğukları** yaşanıyor. bu kütle çekim kilidi meselesi kesin olmayabilir, ama trappist-1 gerçekten çok küçük bir sistem (öyle ki, bütün sistem güneş'le merkür arasına rahatça sığabilirdi, hatta bayağı boşluk da kalırdı), bilim insanları o sebepten böyle düşünmeyi uygun görmüşler.

gezegenimize en çok benzeyen 3. gezegen** ise teegarden b. çok yakınlarda, 2019'da keşfedildi. bizden sadece 12 ışık yılı uzaklıkta ve yıldızının yaşanabilir bölgesinde. üzerine araştırmalar hâlâ devam ediyor. hakkında henüz hiçbir olumsuz koşula rastlamadık. büyük ihtimalle, gelecekteki olası yıldızlararası seyahatimizdeki ilk duraklarımızdan biri olacak. canım benim.

listenin geri kalanının bir kısmı şöyle:

[ingilizce wikipedia'da güzelce sıralandığını görünce dayanamadım, ekran görüntüsü aldım. linki bırakayım, isteyen gidip baksın.]

bitirmeden önce bahsetmek gereken önemli bir şey daha var. yukarıdaki örneklerden anlaşılabileceği gibi, earth similarity index, yaşanabilirlikten* bağımsızdır. yani, bir gök cismi 1 değerine sahip olsa bile, bu yaşanabilir olduğu anlamına gelmez. çünkü o gök cisminin yıldızının aktivitesi, kütle çekim kilidine tutulup tutulmadığı ya da bir manyetik alana sahip olup olmadığı gibi hayati sorunları göz ardı eder. ama yine de yaşanabilir ötegezegenlerin ve bunlarda yaşayan akıllı yaşam formlarının araştırılması hususunda önemlidir. çünkü bilim insanlarının "ya ilk olarak nerelere baksak?" sorununa kabataslak bir çözüm getirir. yani "kesinkes burada yaşam vardır" demez, "herhâlde vardır" der.

---

bütün bu giriyi "ya düşünsenize, dünya'ya %98 benzeyen bir gezegen var ama hakkında hiçbir zaman, hiçbir şey öğrenemeyeceğiz" diyebilmek için yazdım.** yazmadan önce de şu kaynağı okudum. oradan öğrendiklerimi kendi bildiklerimle harmanlayınca ortaya bu çıktı. o sebepten benzerlik olması normaldir, intihal yapmış demeyin sonra. gerçi isterseniz de deyin, yine de meja'nın henüz açmadığı uzayla ilgili bir başlığı açmak benim için çok zevkliydi.*

zamanında ( geçen yıl) kuraklık bahanesi ile yaklaşık 5 bin yabani devenin katledilmesi ile başladı her şey. doğayla savaşırsak yine doğa kazanır. bir kere de dost olmayı deneyelim. aynı şeyleri yaparak farklı sonuçlara ulaşamayız değil mi?

çok elit bi ortam var fakat burada da her sözlükte olduğu gibi zannedersem kankacılık mevcut. espri yapmaya çekiniyorum resmen. misal bi espri yapsam anında, “sen ne diyorsun yaprağım” tepkisi alacak gibiyim. yani bilemiyorum. ya ben çok hiperaktifim, ya da sizin içiniz geçmiş.

neyse, gidişata bakacağız artık.

hate ve hame kardeş değil miymiş? ikiz gibiydi buradan bakınca.

yapman gerekenden fazlasını yapma, yoksa en başta lütufta bulunup yaptığın iş görevin olur. ve unutma, işveren/yönetici, çalışanlar eşit çalışsın fikrinden önce "iş yürüsün" derdindedir, sen diğerlerindan daha hızlısın diye, ekstra iş yüklerler, herkea kadar hızlı ol, daha hızlı değil. bunlar çalışma hayatı kuralları mı, yoksa türkiye'de çalışma kuralları mı o da tartışılır. belki başka bir düzende, bu kadar hesap yaparak çalışmanız gerekmeyebiliyordur, dilerim ki öyledir.

doğrusu çok garip bir canlıyız anlaşılmak istiyoruz ama kendimizi ifade etmeye üşeniyoruz.
tabi kişi kendisini çokça ifade edip anlaşılamamış ve artık bundan ümidi keserek bunu yaşıyor olabilir
ama hem anlaşılmayı bekleyip hem bunu yapmak saçma. karşındaki sen kendini anlatmadan ne yapsın zihnini mi okusun ?

aklıma charles bukowski geliyor:

anlatacak çok şeyim olsa da
anlaşılmak istendiğimden emin değilim. - charles bukowski

yani sen o kadar anlaşılamamak ve anlaşılmak üzerine methiyeler diz sonra da bunu söyle. gülünç.