monolog

edebiyatta ve tiyatroda karakterin kendi kendine konuştuğu bölümlerdir, kendi kendine konuşmaktır.
post-modern romanda ise iç-monolog hakimdir, yani kendi içinden konuşmak. buna örnek olarak aylak adam (kitap) ve anayurt oteli (kitap) romanları gösterilebilir. bilinç akışı tekniğinin tersine -kusursuz olmasa da- düzen ve anlam vardır.
bilinç akışı tekniğinde ise düzen ve anlam karaktere özeldir, alâkasız kelimeler sıkça görülebilir.

türkiye'de en bilinen monolog örneklerinden biri şu aşağıdaki videoda mevcuttur. üstüne doğaçlama yapılmıştır.

evde tek başımayken sık sık yaptığım, maalesef seyircimin olmadığı, deli gibi hissettiren şey.

bugünlerde farkettim ki yüksek sesle yapılması oldukça zor bir eylem. çünkü düşünceler sekiyor geri geliyor. kulağı tırmalıyor.

bir oyunda, kişilerden birinin sahnede yalnız kaldığında kendi kendine yaptığı, duygularını, niyetlerini açığa vuran konuşma olarak tanımlanır.

mono/1 demektir.

harika hissettirir.

biraz önce diyalog başlığı altında bir tanım yazmışken bir de monolog başlığı altına bir tanım bırakmak arzusu ile buraya geldim. burada da monolog kurmanın önemine dair yazmak istiyorum.

diyalog kurabilmenin öncesinde, insanın en önemli gereklerinden biri de monolog kurması, kendini tanıması, kendi arzularını tanıması, kendini bilmesidir bana göre. bir insan ancak kendini tanıdıkça, kendini bildikçe arzularını ve yaşamaya dair olan planlarını keşfedebilir, bunun da yolu öncelikle olarak monolog kurmaktan geçer. kısaca tanımlamak gerekirse yani, kendimizi kendimizle tanıtmak, kendimizi kendimize anlatmak diyebiliriz.

düzenli şekilde monolog kurabilirsek hayatta ne gibi artılar sağlarız, bana göre en basitinden kimlerle diyalog kurup kurmak istemediğimize karar vermiş oluruz, çünkü kendinizi bildiğimiz için, bu hayatta hangi insanlarla iletişim kurmak istediğimiz de anlamış oluruz. ama kendimizi tanımazsak eğer yeterince, çevremizdeki hangi insanların bize uygun olup olmadığını bilmeden öylece her insanla diyalog kurma yoluna gireriz, bu da ortada pek de sağlıklı bir iletişim sağlamaz.

bu nedenle monolog kurabilelim ki, çevremizde kimlerin olup olmayacağı belli olsun. bunun dışında mesela yapmak istediğimiz iş, hayattaki arzu ve gayemiz, en son gerçek anlamda ne zaman kendi kendiniz ile bu gibi durumları konuştunuz, sorguladınız?

sizi sizden daha başka kim bilebilir ki sizi size, sizden daha iyi anlatsın.

ayrıca bunu da tuhaf bulanlar vardır belki bilmiyorum ama bence hiç de tuhaf değil, insan elbette ki kendi içine çekilip, bizzat kendi kendisiyle sorgulayıp tartışacağı durumlar olacaktır, ki olmalıdır da. ben şahsen mümkün oldukça yaparım bunu, kendimi gittikçe daha iyi tanıyor olmamı da buna bağlıyorum. kendinizi gerçek anlamda tanırsanız, bu hayattaki arzularınızdan çok daha emin olursunuz.

etkili monolog kurabildiğimiz günler dileğiyle.

yeraltından notlar adlı kitap monologla ilgilidir.