chaotic neutral

dungeons and dragons'taki alignment'lardan biri. benim de karakterime en uygunu olduğunu düşünürdüm ve demin bir alignment testi çözdüm ve cidden öyle çıktım.

easydamus.com/alignmenttest...

chaotic, yani kaotik. ne yapacağı belli olmayan kişiler için kullanılır. iyilik-kötülük yerine genel olaral nötrlüğü seçerler ancak kaotik oldukları için aşırılıklara/çılgınlıklara yelken açabilirler. lawful, yani kuralcı - kurallara/kanunlara uyanlardan veya bu konuda neutral (nötr) olanlardan değil, kaotik olanlardandır. ancak good-evil dikotomisine de bulaşmadan bu bağlamda da nötr olanlardandır. aptal bir chaotic neutral olmak, kişi ve/ya çevresi için çok tehlikeli ve sakıncalı olabilir. yani öyle birinin durup dururken pencereden atlayacak kadar kaotik olmasını veya kendisini/sevdiklerini yok edecek kadar tehlikeli bir durumda nötr kalmasını bekleyebiliriz. iq'sü düşükler chaotic neutral olmasın yani mümkünse. * ama d&d'de bir adventurer iseniz o denli geri zekalı olamazsınız zaten. yani en azından olmamalısınız. böyle büyük kahramanlıklar yapmak için atılımlar yapmışsınız, senelerce bir class'ta kaçıncı level'a gelmişsiniz. hop diye durup dururken bir köprüden atlayıp ölmeniz... yani olmazdı bu ya. hiç olmazdı. haha.

chaotic neutral karakterler, toplumlar tarafından deli olarak görülebilirler. ama bu aslında tamamen görecelidir. george carlin'in bir lafı var ya: "dikkat ettiniz; mi trafikte sizden yavaş gidenler hep idiyottur, hızlı gidenler ise hep manyaktır." gibisinden. o yüzden chaotic neutral'ların çılgınlığa varabilen zekaları başkalarının onların kafayı yemiş olduğunu düşünmelerine sebebiyet verebilir. chaotic neutral alignment'ta olan biri gerçekten bir deli de olabilir. ama olmayabilir de. yani her birey kendisine özgü değerlendirilmelidir burada. lawful good biri de deli olabilir mesela. belli olmaz bu işler. kimin deli çıkacağını bilemezsiniz! *

bu alignment'taki biri elbette good (iyi huylu) komşuları, varsa yöneticileri olmasını isteseler de evil'ların (kötüleri) good'ları (iyileri), good'ların ise evil'ları gördüğü gibi görmezler bu alignment'takileri. madem lawful good'lar ve lawful evil'lar bizi deli olarak görebiliyor, biz de belki onları iyi-kötü olarak görmüyoruzdur, yani hepsini? * yani chaotic neutral alignment'ta olan biri, true neutral alignment'ta olan biri kadar iyilik-kötülük dengesini gözetmek konusunda takıntılı olmasa da iyilik ve kötülüğe yine de uzaktan bakar. mesela lawful good bir paladin'in tek amacı kötülüğü ve gerçek kötüleri yok etmektir genelde. ama true neutral bir druid, iyilik ve kötülüğün aşırılığını çok tehlikeli bulur ve iyi-kötü dengesini sağlamaya adayabilir hayatını. chaotic neutral bir wizard ise kafasına göre, içinden o an nasıl geliyorsa davranabilir. yani özgürlüğüne düşkündür chaotic neutral karakterler ve kafalarına göre takılmayı severler. chaotic karakterlerin hepsi öyledir aslında. mesela chaotic evil bir savaş lordu, herkesi kendi kölesi yapıp kendisi tamamen şeyinin (neyinin?) keyfine göre takılabilir. chaotic good bir bard ise kaotik takılsa da çevresindekilere sürekli iyilik de yapabilir.

d&d'de bundan bahsediliyor muydu hatırlamıyorum ama chaotic neutral alignment'ta olmanın kendi hayatımda gördüğüm avantajlarından biri, insan tiplerini daha iyi anlayabilmenizdir. başkasının "bu leş pislikle iki kelime bile etmem" dediği/diyeceği tipte/kişilikte birçok insanla çok derin sohbetlerim olmuştur. yani kimisi benim standartlarıma göre bile "kötü insanlar" çıksalar da bunların, onları böyle derinlemesine tanıyabilmek de bir avantaj diye düşünüyorum. veyahut, mizantrop biri mesela. belli ki deneyimleri/gözlemleri kendisini insan sevmeyen, biri yapmış. oysaki chaotic neutral olsaydı her tip insanla iletişimi olabileceğinden belki de öyle olmazdı. veya antroposantrist bir insan... her konuda insanları merkeze alıyor. ama ya aslında insanlığa zarar veriyorsa farkında olmadan? ya öbür mizantrop kişi "daha az kötü" ise misal? (bkz: antroposantrizm vs mizantropi) bunlarla bağlantılı olarak, belli bir yapıda algılanan/görülen bazı insanların ise esasında öyle olmadıklarını veya onların öyle algılanmalarına yol açan şeylerin girift bir mahiyetlerinin olduğunu düşünüyorum. böyle deneyimlerimden gelen gözlemlerimi genelde kendime saklarım. toplum anında, "bırak ya, bu adamı mı savunuyorsun bana..." diye otomatik ve agresif bir tepki veriyor çünkü böyle bir sohbet başlattığınızda. madalyonun diğer yüzeyindeyse insanların %99.9'u tarafından "iyi insan" olarak görülen bazı kişilerin esasen pek de öyle olmadıklarını fark edebiliyor oluşunuz...

normal sözlük'teki en bilinen nicklerimden biri, iki önceki kullanıcı adım random riellor olmuştu. o da chaotic neutral bir mage/necromancer, d&d'de yer alan. hatta keşke değiştirmeseydin, benim için sen hep random riellor'sun diyenler de çıkmıştı. prieneus da fena değil bence ya. yani canım sıkıldığında da good veya evil olabilirim böylelikle. tek bir slignment'a takılı kalmak zorunda değilim artık. * gerçi olaya böyle bakmak bile chaotic neutral bir alignment'a sahip olduğunuzu gösterir. yeri geldiğinde evil'lık da yapabiliyoruz biz. (bkz: evil'lık kutsal bir müessesedir) * veya belki de yapmıyoruzdur. yahut kimimiz yapıyorken kimimizse yapmıyoruzdur. hem iyilik ve kötülüğün sanıldığı kadar fiks, görecesiz ve değişmez konseptler olduğunu düşünmüyorum ben şahsen.

chaotic neutral karakterlerin role-playing açısından en zorları oldukları söylenir. buna pek katılmıyorum ben. true neutral çok daha zor bence. büyük bir adanmışlık istiyor çünkü bu. chaotic neutral alignment'taki biri kafasına göre takılan biridir. yalnız şu bakımdan da chaotic neutral olmak zor olabilir... yani yaşadığınız topluluğa göre mesela. fazla kısıtlandırıcı bir topluluktaysanız bu özgürlüğünüz için bir tehdit olacağından ciddi problem yaratabilir. yine de, hapis falan tutulmayan, bu alignment'taki biri oradan ayrılır veya kaçar ya. veya çok güçlü bir büyücü falan olur ki kimse ona karışamaz aklına estiği gibi. tabii kurgusal şeylerden bahsediyorum burada. ttrpg oyunlarında oynadığınız roller gibi. yoksa gerçek hayatta "rol yapmak" zaten kötüdür ve kişinin kendisine de çevresine de zararlıdır ayrıca çok yorucu ve tüketicidir diye düşünüyorum.

aklıma gelmişken, benim bu alignment'larla tanıştığım d&d temelli crpg oyunlarında genel itibarıyla good dışındaki alignment'larda olmanız size ciddi dezavantajlar sunuyordu. bunda bahsettiğim oyunların bu bakımdan yetersizlikleri de etken olabilir, çizgi filmlerdeki gibi "genç dimağlara" iyi bir insan olmayı aşılamanın şiar edinilmesi de başrol oynayabilir. veya bu ikisinin bir karışımı da olabilir. baldur's gate 3'ü henüz oynamadım ama onda kesin farklılaştırmaya/iyileştirmeye doğru yelken açılmıştır kanısındayım. burada iki faktörü göz önüne alıyorum. birincisi seneleeeerdir uğraşılan ve klasik crpg oyunlarına göre çok daha üst bir teknolojiyle yapılan bir oyun bu. o bakımdan quest'lerde falan evil'lığın da cazibesini artıran çok daha fazla bileşen ekleyebilmişlerdir bence bu oyuna. diğer bileşense... ki bu bence daha önemli olanı; son dönemlerdeki korku filmlerinin birçoğunun sonlarında verilen mesajlarda ciddi farklılıklar, etik anlayışta ayrışan bir anlayış gözlemliyorum. eminim son dönem oyunlara da sirayet etmiştir bu. hatta belki de bunun başlatıcısı oyunlar olmuş da olabilir. z kuşağından tam emin olmasam da özellikle de alfa kuşağının iyilik-kötülük anlayışının bizlerden dramatik bir biçimde farklı olacağını düşünüyorum bu sebeple. biz chaotic neutral'lar ise gözlemleyeceğiz bu yeni anlayışları. dengeyi sağlamakla da bir zahmet true neutral'lar uğraşsın. *

benim d&d'de bildiğim büyücülerden başka da chaotic neutral alignment'ta olan önemli büyücüler de vardır; ben aşağı yukarı 5-6 tane biliyorum ama ismen denk geldiğim başkaları da oldu ve onlar şu anda hafızamda değil. gulgath diye bağımsız bir mage vardı mesela, chaotic neutral alignment'lı. o aklımda kalmış ama işte hepsi hafızamda değil. [baldur's gate'teki jan jansen mesela bu alignment'taki bir mage/thief; haer'dalis de chaotic neutral ama kendisi bir blade/bard.] hatta en az good kadar neutral büyücü görmüş de olabilirim. evil'dan zaten geçilmiyor. yalnız tabii bu büyücülerin arasında ciddi farklılıklar var. "power hungry" denen büyücülerin ekseriyeti evil olur, sonra good'lar gelir, en son da neutral'lar gelir. yani bakıldığında mesela renwick caradoon isimli archlich (bkz: lich), lawful da olsa neutral bir karakter ve asla güç manyağı değil. telbran nelarn ise chaotic neutral bir sorcerer. o ise neredeyse 2.000 yaşında. neler görmüş, geçirmiş. en son kimliğini gizleyerek bir kitap koleksiyoncusu olarak takılıyordu... mordenkainen var bir de ki d&d'deki en bilinen büyücülerden biridir. yani kendi ismini taşıyan büyüleri sayısız başka büyücü kullanıyor mesela. onun da alignment'ı chaotic neutral. evil'lardan bahsetmeme gerek yok zaten. iskeletor bile "güç manyağı evil wizard" örneği olarak yeterli. good'lardan elminster, merlin gibi karakterler... bu arada güç manyağı olmak kötü bir şey değildir her zaman. yani soylu bir idealiniz vardır ve bu uğurda kudretli bir büyücü olabilirsiniz misal.

amma da uzun yazdım ya. başlayınca duramadım. 3-5 satır bir şey yazarım diye başlamıştım üstelik. kaotikliğime verin veya bu konuya karşı nötr kalın.

ve esen kalın.


aşağı, en üstlerde bağlantısını verdiğim sitedeki test sonucumu koyuyorum ki burada ingilizce de olsa chaotic neutral alignment'ın ne olduğu da özetleniyor.