monroe doktrini

diğer deyişle yalnızlık politikası. abd'nin avrupa siyasetinden çekilmesine verilen isimdir.

doktrin; politika veya ilke demektir. abd başkanı james monroe'nun 1823 yılında yayınladığı doktirindir. yayınlandığı tarihten 1. dünya savaşı sonlarına kadar abd'nin dış politikada uyguladığı ilkeleri temsil eder.

1776 yılında bağımsızlığını kazanmış olan abd'nin yanı sıra güney amerika'da ki ispanyol ve portekiz sömürgeleride yavaş bağımsızlıklarını kazanmaktadırlar. işte bu ortamda ortaya çıkan monroe doktrininin ana fikri, amerika kıtasını, avrupa etkisinden kurtarmak ve bağımsız hale getirmektir. aslında iki ana temele dayanmaktadır:

1. biz abd olarak avrupa diplomasisine karışmak istemiyoruz,
2. madem biz istemiyoruz, avrupada bize karışamaz,

bunun altındaki alt maddelerde şöyle sıralanabilir:
avrupayla olan ilişkilerimizi sadece ticari düzeyde tutmak istiyoruz.
amerika kıtasının hiç bir yeri bir avrupa devleti tarafından sömürge bölgesi olarak düşünülemez.
avrupa ülkeleri arasında olabilecek bir savaş durumunda biz abd olarak hiç bir şekilde taraf olmayacağız.
avrupa ülkeleri meksika veya güney amerikayı sömürgeleştirmek isterse, amerika kıtasındaki herhangi bir olay doğrudan abd'yi ilgilendirir.

genelde "amerika; amerikalılarındır" tezini savunsa da aslında "amerika (kıta olarak); abd’nindir" şeklinde uygulanmıştır ve abd bu doktrin ile latin amerikayı resmen “arka bahçesi” olarak ilan etmiştir.

henry kissinger tarafından “diplomasi” isimli kitapta enine boyuna işlenen doktrin. ingilizlerin brexit ile avrupa dan kaçışındaki tavrı ile benzerlik gösterir.

monroe doktrini, abd başkanı james monroe'nin, 2 aralık 1823'te kongreye sunduğu doktrin.
-anti-koloniyalizm görüşü: elde ettikleri ve sürdürdükleri özgür ve bağımsız durumları ile amerika kıtaları, bundan böyle avrupa devletlerinden herhangi birinin kolonileştirme isteklerine konu olamaz.
-kutsal ittifak devletleri’nin siyâsâl sistemi, amerika’nınkinden tamamen farklıdır. kendi sistemlerini bu yarım kürenin herhangi bir yerinde yaymak için yapacakları herhangi bir girişimi barış ve güvenliğimiz için tehlikeli görürüz.
-karışmazlık-non intervention-isteği: avrupa ülkelerinin herhangi birinin mevcut kolonilerine ya da ona tabi olan bölgelere hiç müdahale etmedik ve etmeyeceğiz.
-kabuğuna çekilme (isolation) ilkesi: avrupa devletlerinin kendilerini ilgilendiren sorunlar yüzünden yaptıkları savaşlarda hiçbir zaman taraf tutmadık ve böyle bir davranış siyasetimize de uymaz.

başkan monroe’nin ilan ettiği doktirinle kıtanın geneline yapılacak herhangi müdahaleyi düşmanca nitelendireceğine dair avrupalılara uyarıydı bu ...abd, latin amerika üzerindeki etkinliği artmaya ve kurumsallaşmaya başlıyordu...
bu doktrin arkasındaki sebep ise 'şeker'di efem...latin amerika şekerleri...

abd'nin yalnızlık, infirat politikasıdır. abd şöyle demek istiyor monreo doktriniyle: ben şuan pek güçlü değilim size söz geçiremem, sizi kontrol altına alamam. bana müsade edin, ne ben sizin ne de siz benim iç işlerimize karışmayalım diyor. ilk kez bu politikadan 1. dünya savaşında wilson ilkelerini yayınlayarak vazgeçen abd. savaş sonunda tabiri caizse hala ingiltere'nin borusu öttüğü, ingiltere'nin yanında küçük kardeş gibi göründüğü için tekrar yalnızlık politikasına geri dönmüştür. 2. dünya savaşında japonların abd'ye yaptığı pearl harbor baskınından sonra bu kez de atlantik bildirisini yayınlayarak savaşa girmiş ve tarih kürsüsüne çıkıp bir daha kabuğuna geri çekilmemiştir.

amerika'nın 1.dünya savaşı öncesi tarafsızlık ve yalnızlık doktrinidir kendileri.

amerikalı diplomat ve siyasetçi james monroe tarafından 1823 yılında önerilen doktrin.

amerika'nın kendini koruma altına aldığı belge niteliği taşır.