aşk ve güzellik tanrıçası ayzıt

türk mitolojisinde aşkı ve güzelliği temsil eden tanrıça ayzıt, saf güzelliğin dünyadaki yansıması olarak kabul edilir. eski yunanlıların afrodit'ine benzer ama onun gibi baştan çıkarıcı değil iffetlidir. ayzıt "ay gibi parlak" demektir. ayısıt diye de bazı kitaplarda geçer. insanlara sevgi dağıtan ayzıt’ın doğumlarda kadınların yanına gelerek yardım ettiğine inanılır. süt gölünden getirdiği damlayı çocuğun ağzına damlatıp ruh verir. tabiattaki dişi varlıkları ve çocukları korur. 3. kat gökte oturan ayzıt’ın simgeleri kuğu ve beyaz turna kuşudur.

ayzıt gökten gümüş tüylü bir kısrak suretinde iner. ancak ayzıt’ın bir şartı vardır: eğer bir kadın kocasını başka bir erkekle aldatırsa ona yardım etmez.
yayını kalbime ayzıt asalı
başka bir eldenim, katı yasalı.
burda koskoca bir gönül masalı
kaybolur içinde bir damla yaşın (hüseyin nihal atsız).

ayzıt bal porsuğu arkadaşımızın anlattıklarının üstüne ayrıca çocukları ve hayvanları korur. insanlara sevgiyi öğretir. simgesi kuğulardır. hatta bu yüzden kuğular kutsal kabul edilir ve onlara dokunulmaz.
hayvanları ve çocukları koruyuculuğu ise umay ana ile ortak özellikleridir.


bir gün kızım olursa adını alacağı tanrıça.

akıllara umay anayı getirmiştir.


ayrıca verdiği güzel bilgilerden dolayı bal porsuğuna teşekkür ediyorum. eski türk mitolojini bilmek gerçekten önemli.

aslında tek bir tanrıçayı ya da tanrıyı ifade etmez. biz tek potada eritip toptan tek tanrıçaymış gibi davranıyoruz. * genel olarak insanların ve hayvanların koruyucusu olan tüm iyilik iyeleri ayııhıt * olarak nitelendirilir. ayııhıtları melekler gibi düşünün sayıca bayağıdırlar ve hepsinin farklı görevler üstlendiklerini görürsünüz. bulundukları mekan konusunda da yine tekleştirme çabasına girilmiştir. eski türk toplumlarının çoğunda hep farklı şekillerde ifade edilmiştir. misal sahalara göre gök ruhları arasında sayılırlar ve yukarı dünyada yaşarlar. ki yukarı dünyanın oradaki kademelendirmesi farklıdır. sadece yukarı dünya 9 kattır ve ayııhıt'lar 1. katta ikamet ederler.

bunlar biraz da türk mitolojisinin insanların çok ilgilenmediği ve unuttuğu bir kültürel miras olmasıyla ilintili. biri kuyuya taşı atıyor ve sonra herkes bu paylaşımları yapıyor. türk mitolojisi tek bir kesitmiş gibi herkes aynı şeyleri söyleyip, yazmaya başlıyor. bazılarının zoruna gitse de, türk mitolojisi dünyadaki en geniş ve komplike mitolojilerin başında gelir. derya denizdir tabiri caizse. kötücül iyelerden, iyi iyelere, destanlara ve tanrılara, tanrıçalara kadar tek tiplik bile arz etmez ki bu yönden de çoğu mitolojiden ayrılır. burada bahsedilen sadece ayzıt hatun'dur. * misal kuğu mevzusu ise altay türkleri ile ilgilidir. zaten kuğuyu tamga olarak kullanan altay boyu da vardır. orada misal ayzıt hatuna gönderme vardır çünkü dişiliğin sembolü olarak bilinir. amma velakin ayııhıtlar sadece kadın değildir. * erkek ayııhıtlar da vardır. bu arada umay mevzusu da öyledir. neyse dallanıp budaklandırmayayım daha fazla. ayrı başlık açayım ben buna bir ara, kendime not olsun*

hülasa; nasıl çok bilmişlik yaptım ama * kim nasıl düşünürse düşünsün, biz şerhimizi koyalım. illaki okuyan olur. en azından merak edip araştırır. bu bile kafi *