1.
drakula'nın kalesi olarak büyük şöhrete sahip olan, romanya'daki tarihi kaledir. (bkz: kont drakula)
transilvanya'daki bu yapı, 1377 senesinde transilvanya saksonları tarafından inşa edilmiştir. günümüzde bile önemli bir turistik yerdir ve "drakula'nın kalesi" olarak iyi reklamı yapıldığından çok sayıda ziyaret alır.
ama peki buranın drakula'yla ilgisi var mı veya varsa da ne kadar?..
transilvanya'daki bir tepe üzerinde tüm ihtişamıyla duran bu kale, tupturuncu kiremitlerle döşenmiş kuleleriyle ve heybetli ağaçlıklı civarıyla gerçekten de ilgi celbedici bir yerdir ama bunlar elbette bu kalenin bu denli ziyarete uğramasının esas sebebi değil... karpat dağları'ndaki bu görkemli yapı; kazıklı voyvoda yani vlad tepeş yani kont drakula ile alakalandırılabilecek bir yer mi?..
kendisi 1-2 gece geçirmiş olabilirmiş 14. yüzyılda yapılan bu kalede, bir tutsak olarak ve elbette 15. yüzyılda. veyahut buraya bir seferinde saldırmış olabilirmiş.
irlandalı yazar bram stoker, ünlü kurgusal vampir karakteri kont drakula'yı, tarihi bir figür olan vlad tepeş'ten esinlenerek yaratmıştır. bu kişi, yani eflak prensi vlad drakula, korku salmak için düşmanlarını kazığa oturtturmasıyla "kazıklı voyvoda" lakabını alan, hepimizin bildiği bir karakter. kaldı ki, türkler olarak bizim böyle bir şeyden haberdar olmamamız düşünülemez. * işte transilvanya'daki bran kalesi de, bu tarihi ürpertiden belki biraz heyecan kaparız, stoker'ın romanından aldığımız gazla ve tarihin o döneminden günümüze gelen bir "anıt"la az biraz o ürpertici havadan nemalanıp, sıkıcı modernlikte bir farklılık tecrübe edebiliriz diye gidilen bir yer. turizm kuruluşları da zaten burayı cadılar bayramı partilerinde bir cazibe merkesi haline getiriyorlarmış sıklıkla. yani "kanlı" votkalarınızı yudumluyorsunuz bir dj de size korkunçlu müzikler çalarken bu meşum cadılar bayramı gecelerinde, tam da kurgusal olarak kan emen, tarihte de kan dökmesiyle ün salan drakula'nın şatosunda. ya da burası aslında bir kandırmaca, turist/keriz silkelemede kullanılan bir lokasyondan fazlası değil mi?..
drakula'nın yazarı stoker hayatında hiç transilvanya'ya bile gitmemiş, bırakın bu kaleyi görmesini. e, eskiden internet falan da yoktu. en fazla bir iki dandik fotosunu görmüş olabilir. peki burası nasıl olmuş da "drakula'nın kalesi" olarak ün salmış?.. acaba bram-bran benzerliği mi buradaki mevzu?.. * burada stoker'ı suçlayamayız (sorumlu tutamayız) zira ünlü romanında bran kalesi diye bir referans yok. şimdi gerçeklere gelelim...
1960'larda, romanya komünist bir rejimle yönetilirken, ülkenin turizm kurtları (tilkileri mi deseydim?) işin kurdu olduklarından hem, belki de o gotik transilvanya kurtları gibi ulumuşlar... neyse cıvıtmayayım. yani vlad tepeş'ten iyi para kaldırabiliriz aslında demişler ve etraftaki tüm kaleleri inceledikten sonra, bunun için en uygun yerin bran kalesi olduğunda karar kılmışlar, tarihçi nicolae pepene'nin aktardığına göre. burası eflak ve transilvanya arasındaki dağ geçidindeki konumunun da kattığı karizmasıyla yeterince "gotik" görünmüş gözlerine.
ay ışığının dahi görünmediği bir sonbahar gecesinde bran kalesi gerçekten de tüm mistikliğiyle, "karanlıklar prensi"nin bir ini gibi belli belirsiz bir ürperticilikle gözlemlenebilirmiş ve gün ışığı altında ise kraliçelere yakışacak bir güzellikte olması da olaya bambaşka bir boyut katıyormuş. ve zaten aslında gerçekten de öyleymiş... bran kalesi, 1928-1938 seneleri arasında, romanya kraliçesi marie'nin kendine "ev" olarak seçtiği yer olmuş. bu 57 odalı şato, korunaklı ve kalın duvarlarının ardında gerçekten de çok konforlu ve yaşamak için elverişli bir yermiş. ama diğer taraftan da labirentsi bir yer de sayılabilirmiş ve biraz kompleks bir yapıymış, kuytuları, ücra köşeleri vs. ile. odaları kesinlikle konforluymuş lakin. balkonlu iç avlusunda bir kuyu da mevcutmuş burasının. hatta ahşap panelli kütüphanesine inen gizli merdivenleri de varmış.
ingiltere kraliçesi viktorya'nın bir torunu olan eksantrik kraliyet ailesi mensubu: "buranın ıssızlığı/yalnızlığı bana hitap etti." demiş, bran kalesi için.
açık konuşmak gerekirse, burasıyla ilgili en korkutucu şey, kalenin dibinde satılan düzmece/dandik vlad'lı hediyelik eşyalarmış, turistlere yönelik olarak satılan: vampir dişli bira bardakları, kanlı tasarımlı/görselli tişörtler, ve drakula'nın kanı şarabı şişeleri. son olarak da, pepene demiş ki; kaleyi ziyaret edenlerin kafalarında drakula mitleriyle mi geldiği veya romanya kraliçesi marie ile mi zihinlerini meşgul ederek buraya uğradıklarının bir önemi yokmuş. neticede, o eski zamanlardan bir kesit deneyimlemek aslolanmış.
kaynak: twitter.com/archeohistories... (bu, kendi eklemelerimi de içine katarak çevirdiğim kaynak da national geographic'ten almış bu yazıyı.)
ve wikipedia'dan da bazı bilgiler aldım.
bu arada ben burasının turist kekleme amacıyla kullanılan bir yer olduğunu uzun senelerdir bilirim de böyle güzel ve biraz eğlenceli bir yazı karşıma çıkınca bu başlığı açmak istedim, çevirimle birlikte kendi yorumlarımı da aralara serpiştirerek.
transilvanya'daki bu yapı, 1377 senesinde transilvanya saksonları tarafından inşa edilmiştir. günümüzde bile önemli bir turistik yerdir ve "drakula'nın kalesi" olarak iyi reklamı yapıldığından çok sayıda ziyaret alır.
ama peki buranın drakula'yla ilgisi var mı veya varsa da ne kadar?..
transilvanya'daki bir tepe üzerinde tüm ihtişamıyla duran bu kale, tupturuncu kiremitlerle döşenmiş kuleleriyle ve heybetli ağaçlıklı civarıyla gerçekten de ilgi celbedici bir yerdir ama bunlar elbette bu kalenin bu denli ziyarete uğramasının esas sebebi değil... karpat dağları'ndaki bu görkemli yapı; kazıklı voyvoda yani vlad tepeş yani kont drakula ile alakalandırılabilecek bir yer mi?..
kendisi 1-2 gece geçirmiş olabilirmiş 14. yüzyılda yapılan bu kalede, bir tutsak olarak ve elbette 15. yüzyılda. veyahut buraya bir seferinde saldırmış olabilirmiş.
irlandalı yazar bram stoker, ünlü kurgusal vampir karakteri kont drakula'yı, tarihi bir figür olan vlad tepeş'ten esinlenerek yaratmıştır. bu kişi, yani eflak prensi vlad drakula, korku salmak için düşmanlarını kazığa oturtturmasıyla "kazıklı voyvoda" lakabını alan, hepimizin bildiği bir karakter. kaldı ki, türkler olarak bizim böyle bir şeyden haberdar olmamamız düşünülemez. * işte transilvanya'daki bran kalesi de, bu tarihi ürpertiden belki biraz heyecan kaparız, stoker'ın romanından aldığımız gazla ve tarihin o döneminden günümüze gelen bir "anıt"la az biraz o ürpertici havadan nemalanıp, sıkıcı modernlikte bir farklılık tecrübe edebiliriz diye gidilen bir yer. turizm kuruluşları da zaten burayı cadılar bayramı partilerinde bir cazibe merkesi haline getiriyorlarmış sıklıkla. yani "kanlı" votkalarınızı yudumluyorsunuz bir dj de size korkunçlu müzikler çalarken bu meşum cadılar bayramı gecelerinde, tam da kurgusal olarak kan emen, tarihte de kan dökmesiyle ün salan drakula'nın şatosunda. ya da burası aslında bir kandırmaca, turist/keriz silkelemede kullanılan bir lokasyondan fazlası değil mi?..
drakula'nın yazarı stoker hayatında hiç transilvanya'ya bile gitmemiş, bırakın bu kaleyi görmesini. e, eskiden internet falan da yoktu. en fazla bir iki dandik fotosunu görmüş olabilir. peki burası nasıl olmuş da "drakula'nın kalesi" olarak ün salmış?.. acaba bram-bran benzerliği mi buradaki mevzu?.. * burada stoker'ı suçlayamayız (sorumlu tutamayız) zira ünlü romanında bran kalesi diye bir referans yok. şimdi gerçeklere gelelim...
1960'larda, romanya komünist bir rejimle yönetilirken, ülkenin turizm kurtları (tilkileri mi deseydim?) işin kurdu olduklarından hem, belki de o gotik transilvanya kurtları gibi ulumuşlar... neyse cıvıtmayayım. yani vlad tepeş'ten iyi para kaldırabiliriz aslında demişler ve etraftaki tüm kaleleri inceledikten sonra, bunun için en uygun yerin bran kalesi olduğunda karar kılmışlar, tarihçi nicolae pepene'nin aktardığına göre. burası eflak ve transilvanya arasındaki dağ geçidindeki konumunun da kattığı karizmasıyla yeterince "gotik" görünmüş gözlerine.
ay ışığının dahi görünmediği bir sonbahar gecesinde bran kalesi gerçekten de tüm mistikliğiyle, "karanlıklar prensi"nin bir ini gibi belli belirsiz bir ürperticilikle gözlemlenebilirmiş ve gün ışığı altında ise kraliçelere yakışacak bir güzellikte olması da olaya bambaşka bir boyut katıyormuş. ve zaten aslında gerçekten de öyleymiş... bran kalesi, 1928-1938 seneleri arasında, romanya kraliçesi marie'nin kendine "ev" olarak seçtiği yer olmuş. bu 57 odalı şato, korunaklı ve kalın duvarlarının ardında gerçekten de çok konforlu ve yaşamak için elverişli bir yermiş. ama diğer taraftan da labirentsi bir yer de sayılabilirmiş ve biraz kompleks bir yapıymış, kuytuları, ücra köşeleri vs. ile. odaları kesinlikle konforluymuş lakin. balkonlu iç avlusunda bir kuyu da mevcutmuş burasının. hatta ahşap panelli kütüphanesine inen gizli merdivenleri de varmış.
ingiltere kraliçesi viktorya'nın bir torunu olan eksantrik kraliyet ailesi mensubu: "buranın ıssızlığı/yalnızlığı bana hitap etti." demiş, bran kalesi için.
açık konuşmak gerekirse, burasıyla ilgili en korkutucu şey, kalenin dibinde satılan düzmece/dandik vlad'lı hediyelik eşyalarmış, turistlere yönelik olarak satılan: vampir dişli bira bardakları, kanlı tasarımlı/görselli tişörtler, ve drakula'nın kanı şarabı şişeleri. son olarak da, pepene demiş ki; kaleyi ziyaret edenlerin kafalarında drakula mitleriyle mi geldiği veya romanya kraliçesi marie ile mi zihinlerini meşgul ederek buraya uğradıklarının bir önemi yokmuş. neticede, o eski zamanlardan bir kesit deneyimlemek aslolanmış.
kaynak: twitter.com/archeohistories... (bu, kendi eklemelerimi de içine katarak çevirdiğim kaynak da national geographic'ten almış bu yazıyı.)
ve wikipedia'dan da bazı bilgiler aldım.
bu arada ben burasının turist kekleme amacıyla kullanılan bir yer olduğunu uzun senelerdir bilirim de böyle güzel ve biraz eğlenceli bir yazı karşıma çıkınca bu başlığı açmak istedim, çevirimle birlikte kendi yorumlarımı da aralara serpiştirerek.
devamını gör...