de bağlacının tanımı ve kullanımı

"de" ve "da" şeklinde iki biçimi var olup "dahi, bile" anlamındadır. çoğunlukla türkçede hal eki "de" ile karıştırılıp öğrencilerin ve biraz mürekkep yalamışların kabusu olmaktadır.

en basit haliyle nasıl kullanılacağına şöyle karar verilebilir; ilgili cümleden -de -da eki çıkarıldığında cümlenin anlamı bozuluyorsa bitişik, bozulmuyorsa ayrı yazılır.

örnekler:

bende sana ait olan bir şey var.
ben de maça geliyorum.

cümlelerden -de eklerini çıkarıp okuyarak deneyimleyebilirsiniz.

aynı kelimede gelen -de eki birleşik yazılabilir ya da ayrı yazılabilir bu durumda anlam değişir. buna bir örnekle göz atalım.

- dün gece üniversitede kaldım.
- yarışmaya bizim üniversite de katıldı.

aynı kelimeye gelen aynı ek anlamı değiştirmekte. ikinci cümledeki eki ayrı ya da birleşik yazmak anlamını değiştirmektedir.

- yarışmaya bizim üniversitede katıldı
bu cümlede gizli özne varmış da bu öznedeki kişinin yarışmaya katıldığı yer üniversiteymiş anlamına geliyor.
- yarışmaya bizim üniversite de katıldı.
burada özne üniversite olmuş. genel bir yarışmaya üniversitenin katılım gösterdiği anlamına geliyor.

bu sebeple de da bağlacının kullanımının sorun edilmesi gayet yerinde bir durumdur.