1.
pankration, antik yunan medeniyetinde; olimpiyat oyunlarında yapılan bir dövüş oynuydu. çıplak ellerle oynanan, güreş ve boksun yanı sıra başka hareketler de içeren karma bir dövüş sanatıydı. 'tüm' anlamına gelen pan ve güç, kuvvet anlamlarına gelen 'kratos' kelimesinden türetilen bu sporun herkül ve theseus tarafından bulunduğu söylenir mitolojide. thesus'un, başarılı dövüş yetenekleri ile minotaur'u alt ettiği dile getirilir. ilk kez 33. olimpiyatlarda, milattan önce 648 yılında tanışılan bu spor tahmin edersiniz ki kalabalık tarafından hızlıca benimsenmiş ve çoşkuyla karşılanmıştı. fakat bu vahşi sporun kaydedildiğine göre bazı kötü sonlara yol açtığını biliyoruz. hem bu sebeple hem de medeniyetin ilerlemesi ile spor, yetişkin erkeklerin değil daha genç erkeklerin karşılaştığı bir biçime evrilmişti. milattan önce 200 yılında spor bu şekilde olimpiyatlarda yerini almaya başladı.
phigalia'lı arrhichion, thasos'lu theagenes, thebes'li kleitomachos gibi ünlü dövüşçüler vardı fakat bugünkü yazımızda konumuz: atina'lı dioxippus. bu dövüşçünün ünü ve şöhreti o kadar büyüktü ki, yıllar milattan önce 336'yı gösterdiğinde arenada karşısına çıkabilecek kimse olmadığı için direkt olimpiyat şampiyonu olmuştu. bu tür zaferlere kuşkusuz, toz kondurmadan gibi anlamlara gelen akoniti denirdi. bir diğer ünlü hikayesi de makedon ordusundan coragus'la olan düellosuydu. dioxippus aynı zamanda bir hoplitti, savaşçıydı.
coragus ise büyük iskender'in yanında, makedon ordusunda yer alan şöhretli bir askerdi. aralarında geçenleri ise tarihçi diodorus siculus'un the library of history eserinden öğreniyoruz. romalı tarihçi quintus curtius rufus da the history of alexander eserinde bu olaylardan bahsetmişti.
büyük iskender'in verdiği bir ziyafet sırasında savaşta hünerlerini pek çok kez göstermiş olan savaşı coragus içtikçe öfkesi keskinleşti ve oyunlarda taç kazanmış atlet dioxippus'a meydana okudu. dioxippus maçı kabul etti. büyük iskende maç için bir gün belirledi ve o gün sayısız adam maçı izlemeye geldi.
makedonlar ve dioxippus ile olan arkadaşlığına rağmen büyük iskender coragus'u; yunanlılar dioxippus'u destekledi. coragus sahaya ilerlerlediğinde üzerinde savaş zırhı vardı. kılıç ve mızrak taşıyordu. dioxippus ise vücüdu yağlanmış bir şekilde, çıplak çıktı. elinde dengeli bir sopa taşıyordu sadece. bu sebeple herkül'e de benziyordu. coragus ilk önce ciritini fırlattı, atlet ondan kaçmayı başarmıştı. coragus daha sonra mızrağını doğrulttu. dioxippus mızrağı sopasıyla paramparça etti. coragus kılıcına davrandığında dioxippus üzerine atladı ve dengesini bozarak onu yere düşürdü. yere düşerken, dioxippus ayağını coragus'un boynuna doladı ve sopasını kaldırarak kalabalığa baktı. kalabalık büyük bir çoşku ve hayret içindeydi. kral dövüşü burada durdu.
yunanlılar dioxippus'u bu ortak zaferden sonra kurdelelerle donattılar. makedonlar aldıkları yenilgiden hiç hoşlanmamışlardı. diodorus alexander'ın yenilgiden hoşnut olmadığını ve giderek daha düşmancıl olduğunu yazmıştı. büyük iskender'in ismi bilinmeyen bazı arkadaşları bu sebeple dioxippus'a komplo kurmuşlardı. uşaklardan birini, dioxippus'un yastığı altına altın bir kupa koymasına ikna etmiş, dioxippus'u hırsızlıkla suçlamışlardı. bu onun için gerçekten de çok utanç verici bir olaydı. onur kırıcıydı. makedonyalıların kendisine karşı ittifak olmuş halde görünce dioxippus ziyafetten ayrıldı.
dioxippus daha sonra kendi kamarasında çekilid ve alexander'a, kendisine düzenlenen komplo hakkında bir mektup yazdı. iletmeleri için mektubu hizmetçilere verdikten sonra kendini kılıcı üzerine bıraktı. tarihçi diodorus'a göre düelloyu kabul etmesi yanlıştı, fakat kendi canına kıyması çok daha aptalcaydı. ardından onun hakkında konuşan kişiler, apttalığıyla alay etmiş; büyük bir beden gücüne sahip olmanın zor olduğunu söylemiş, aklıyla da dalga geçmişlerdi. alexander'ın ise onun ölümüne çok kızmıştı. iyi niteliklerinin yasını tuttu ve hayattayken ihmal ettiği adamın ölümüne pişman oldu. makedonların neşeli tepkileri ise acısını arttırdı.
kaynakça ve daha fazlası: thesecondachilles.com - coragus ve olay hakkında, livius.org, hellenicaworld.com, wikipedia - dioxippus, wikipedia - coragus, ancient-origins.net - pankration hakkında, wikipedia - düellolar listesi, wikipedia - pankration
phigalia'lı arrhichion, thasos'lu theagenes, thebes'li kleitomachos gibi ünlü dövüşçüler vardı fakat bugünkü yazımızda konumuz: atina'lı dioxippus. bu dövüşçünün ünü ve şöhreti o kadar büyüktü ki, yıllar milattan önce 336'yı gösterdiğinde arenada karşısına çıkabilecek kimse olmadığı için direkt olimpiyat şampiyonu olmuştu. bu tür zaferlere kuşkusuz, toz kondurmadan gibi anlamlara gelen akoniti denirdi. bir diğer ünlü hikayesi de makedon ordusundan coragus'la olan düellosuydu. dioxippus aynı zamanda bir hoplitti, savaşçıydı.
coragus ise büyük iskender'in yanında, makedon ordusunda yer alan şöhretli bir askerdi. aralarında geçenleri ise tarihçi diodorus siculus'un the library of history eserinden öğreniyoruz. romalı tarihçi quintus curtius rufus da the history of alexander eserinde bu olaylardan bahsetmişti.
büyük iskender'in verdiği bir ziyafet sırasında savaşta hünerlerini pek çok kez göstermiş olan savaşı coragus içtikçe öfkesi keskinleşti ve oyunlarda taç kazanmış atlet dioxippus'a meydana okudu. dioxippus maçı kabul etti. büyük iskende maç için bir gün belirledi ve o gün sayısız adam maçı izlemeye geldi.
makedonlar ve dioxippus ile olan arkadaşlığına rağmen büyük iskender coragus'u; yunanlılar dioxippus'u destekledi. coragus sahaya ilerlerlediğinde üzerinde savaş zırhı vardı. kılıç ve mızrak taşıyordu. dioxippus ise vücüdu yağlanmış bir şekilde, çıplak çıktı. elinde dengeli bir sopa taşıyordu sadece. bu sebeple herkül'e de benziyordu. coragus ilk önce ciritini fırlattı, atlet ondan kaçmayı başarmıştı. coragus daha sonra mızrağını doğrulttu. dioxippus mızrağı sopasıyla paramparça etti. coragus kılıcına davrandığında dioxippus üzerine atladı ve dengesini bozarak onu yere düşürdü. yere düşerken, dioxippus ayağını coragus'un boynuna doladı ve sopasını kaldırarak kalabalığa baktı. kalabalık büyük bir çoşku ve hayret içindeydi. kral dövüşü burada durdu.
yunanlılar dioxippus'u bu ortak zaferden sonra kurdelelerle donattılar. makedonlar aldıkları yenilgiden hiç hoşlanmamışlardı. diodorus alexander'ın yenilgiden hoşnut olmadığını ve giderek daha düşmancıl olduğunu yazmıştı. büyük iskender'in ismi bilinmeyen bazı arkadaşları bu sebeple dioxippus'a komplo kurmuşlardı. uşaklardan birini, dioxippus'un yastığı altına altın bir kupa koymasına ikna etmiş, dioxippus'u hırsızlıkla suçlamışlardı. bu onun için gerçekten de çok utanç verici bir olaydı. onur kırıcıydı. makedonyalıların kendisine karşı ittifak olmuş halde görünce dioxippus ziyafetten ayrıldı.
dioxippus daha sonra kendi kamarasında çekilid ve alexander'a, kendisine düzenlenen komplo hakkında bir mektup yazdı. iletmeleri için mektubu hizmetçilere verdikten sonra kendini kılıcı üzerine bıraktı. tarihçi diodorus'a göre düelloyu kabul etmesi yanlıştı, fakat kendi canına kıyması çok daha aptalcaydı. ardından onun hakkında konuşan kişiler, apttalığıyla alay etmiş; büyük bir beden gücüne sahip olmanın zor olduğunu söylemiş, aklıyla da dalga geçmişlerdi. alexander'ın ise onun ölümüne çok kızmıştı. iyi niteliklerinin yasını tuttu ve hayattayken ihmal ettiği adamın ölümüne pişman oldu. makedonların neşeli tepkileri ise acısını arttırdı.
kaynakça ve daha fazlası: thesecondachilles.com - coragus ve olay hakkında, livius.org, hellenicaworld.com, wikipedia - dioxippus, wikipedia - coragus, ancient-origins.net - pankration hakkında, wikipedia - düellolar listesi, wikipedia - pankration
devamını gör...