evrenin bizi izliyor oluşu

kuantumda çift yarık deneyi var.
çift yarıklı bir aparattan ; bir düzleme foton bombardımanı yapılınca...
düzlemde 8 tane ışık hüzmesi belirir.
fakat fotonları izleyen bir kamera düzeneği konulup ; aynı deney yapılınca 2 tane ışık hüzmesi oluşur.

kamera ile gözlem yapılmayınca 8 hüzme ; kamera ile gözlem yapılınca 2 hüzme...

fotonlar sizin gözlem yaptığınızı veya yapmadığınızı görerek ; sizin hareketinize göre durum alıyorlar.
yani fotonlar ve elektronlar sizi gözetliyorlar.

evrende bir üst akıl var.
bu üst akıl sürekli sizi izliyor.
amel defterinizi de nakış gibi işleyerek kaydediyor.

izleniyorsunuz, izleniyoruz.

dikkatli olun !

izlettiriyoruz,izlettiriyorsunuz,izlettirirler.

her zaman bilimden yanayım. tanrı ya her geçen gün biraz daha yakalașıyoruz.

abi niye söylemiyorsunuz ya pijamalarla oturuyoruz şurada..

evrenin bu davranışını tasvip etmiyorum.

aslında pek de öyle sayılmayan mevzu.

burada olay, parçacıkların bizim onları gözlediğimizi bilmelerinden ziyade, gözlem yaparken kullandığımız aletler nedeniyle dalga foksiyonlarının çökmesi. yani mesela kendi hâlinde ortalıkta dolanan bir parçacığın konumunu ne kadar kesin bir şekilde tespit ederseniz, momentumunu da ancak o derece büyük yanılgı payı içerisinde ölçebilirsiniz. tersi de geçerlidir; momentumu yüksek doğrulukla ölçtüğünüzde, konuma ilişkin ölçümünüz büyük ölçüde belirsizlik taşıyacaktır. momentum demek, dolaylı olarak cismin hızı demek. konumu bilirsen hızdaki belirsizlik, hızı bilirsen konumdaki belirsizlik artar özetle. heisenberg belirsizlik ilkesi olarak bildiğiniz olay...

ölçüm yapmak demek, bir şeye bakmak anlamına geliyor. bakmak için çeşitli araçlar kullanıyoruz; bazen sadece göz, gözle göremeyeceğimiz şeyler için de çeşitli optik ya da farklı türden aletler. bunu yaparken de gözlemlediğimiz parçacıkların durumunu değiştiriyoruz.

diyelim ki bir parçacığı fenerle bakarak görebiliyoruz. fener dediğimiz şey ışık, yani foton anlamına geliyor. fotonlar gidip, görmek istediğimiz parçacıkla etkileştiğinde, momentumlarının bir kısmını ona aktarıyorlar. böylece parçacık hız kazanıyor ve belki yol aldığı doğrultu değişiyor. bu yüzden de siz o parçacığın konumunu, yaptığınız gözlem nedeniyle değiştirmiş ve ölçemez hâle geliyorsunuz. işte bu yüzden gözlem yapmak, parçacığın konumunda ya da hızında belirsizlik anlamına geliyor. bu durum, parçacığın hem parça hem de dalga olma özelliğiyle doğrudan ilişkili.

deneyde, gözlem yaptığınız zaman aslında parçacıkların konumunu ölçerek onları belirli noktalara denk gelmeye "zorlamış" oluyorsunuz bir bakıma. onları gözlemlemeden rahat bıraktığınızdaysa, sahip oldukları olasılık dalgalarıyla beraber hareket ederek size konumları hakkında tam bir bilgi vermemiş oluyorlar.

bilemiyorum kafaları daha çok mu karıştırmış oldum.

telefonlar da sürekli dinliyor sorun yok alışkınız zaten dediğim durumdur.

evren değil teknoloji şirketleri ve devletler izliyor. bir de elon musk yolladığı uydularla - starlink - izliyor.

izlemesi normal, "yazık be bunlara" demiyorsa anormal.

aile evinde sürekli "perdeleri çek içeriyi bir gören olacak" ısrarını destekleyen teori.

mesela eşimle konuşurken, bir şehir adı verip üzerinde konuşsak, google amca hemen o şehirle ilgili, otel, lokanta, gezi rehberi reklamı filan sokuyor araya.

demem şu ki, sadece izlemiyor, aynı zamanda da dinliyor.

korkunçlu durumdur.

inşallah enayiye bak diyip halime gülmüyorlardır.

evren : bize öyle bir talimat gelmedi