füreya koral

ilk türk kadın seramik sanatçısı. eserlerini özellikle ankara ve istanbul'da sıkça görebilirsiniz.

12 haziran 1910'da büyükada'da doğdu. babası emin paşa *, annesi şakir paşa'nın kızı hakiye hanım idi. birçok sanatçı yetiştirmiş şakir paşa ailesinin bir üyesi olarak iyi bir öğrenim gördü. ressam fahrelnisa zeid ile aliye berger teyzeleri, yazar cevat şakir kabaağaçlı dayısıdır.

notre dame de sion kız lisesi'nde öğrenim gördükten sonra istanbul üniversitesi'nde edebiyat fakültesi felsefe bölümüne devam etti. teyzesi aliye berger'in eşi macar keman virtüözü charles berger'den özel keman dersleri aldı. 1945'te verem teşhisi konuldu. tedavi için 1947'de isviçre leysen'de bir sanatoryuma gitti. uzun süren tedavi döneminde, londra'da bulunan teyzesi fahrelnissa zeid, vaktini verimli geçirmesi amacıyla ona seramikçilik alet ve materyali yolladı. seramikçilik böylelikle hayatına girmiş oldu.

yaşamını profesyonel bir kadın sanatçı olarak sürdüren koral, başlangıçta seramiklerini göksu'da halk geleneğini sürdüren fırınlarda ve eczacıbaşı'nın fabrikasında pişirdi. 1954 yılında şakir paşa apartmanı'nda özel bir atölye kurdu ve yirmi yıl bu atölyede çalıştı. atölyesi ayda arel, alev ebuzziya, leyla sayar, bingül başarır, candeğer furtun, binay kaya, ilgi adalan, jale yılmabaşar ve mehmet tüzüm kızılcan'ın aralarında bulunduğu genç seramik sanatçıları için önemli bir buluşma noktası oldu.

1957'de rockefeller öğrenim bursu ile amerika’ya davet edilen füreya, daha sonra meksika'ya giderek aztek ve maya kültürlerine dair araştırmalar yaptı. meksika'da yaygın olan duvar resmi geleneğinden etkilendi.

yapıtlarında tekrara girdiğini düşünen sanatçı, en çok bilinen çalışmalarından olan "evler" serisi ile sedat simavi vakfı ödülünü aldıktan sonra seramiği bıraktığını açıkladı ve kendi dünyasına kapandı. çok ender de olsa dışarı çıktıkça gördüklerinden çok etkilendi. "boş gözlerle bakan; nereye niçin gittiğini bilmeyen insanlarla karşılaştığını" ifade eden koral böylece 1990 yılında "yürüyen insanlar" adlı pişmiş toprak heykelciklerini üretti. "yürüyen insanlar" adlı serisi, 1992'de 40 sanatçının panolarıyla beraber "40. sanat yılında füreya koral'a saygı" sergisinde maçka sanat galerisi'nde yer aldı.

25 ağustos 1997'de 87 yaşında istanbul'da öldü.

ayşe kulin- füreya romanıyla tanıdım kendisini çok güçlü bir kadın. yaşadıklarına rağmen güçlü kararlı ve azimli olması bana güç vermişti. mutlaka okumalısınız.