1.
eskiden kullanılan idam aletlerinden biri.
rahatsızlık vermemek açısından spoiler'a koyacağım çizimi.
rahatsızlık vermemek açısından spoiler'a koyacağım çizimi.
devamını gör...
2.
özellikle ispanya'da kullanılan bir idam aletidir. daha uzun olarak kullanılan adı garrote vil'dir.
uğur kökden'in tiksinti çağı isimli karanlık kitabında bir epigraf olarak şöyle bir alıntı yer alır:
" salvador puig antich, catalan'lı genç bir solcu militan, bu savah saat 9.40'da, barselona cezaevinin avlusunda idam edildi. iberik kurtuluş hareketi üyesi, 26 yaşındaki antich, garrote ile boğularak öldürülmüştür. polonya asıllı uyruksuz bir genç de, tarragona'da aynı cezaya uğradı."
bu bir gazete haberi. haberin tarihi ise 2 mart 1974. yanı hepi topu 50 sene öncesi ve iki genç adam garrote denilen vahşi bir aletle idam ediliyor. düşüncelerinden dolayı.
aynı kitapta uğur kökden bu idam şeklini şöyle anlatıyor:
ispanya'nın bu geleneksel idam yönteminde mahkumun boynuna demir çember geçirilir. bir vida o madensel kolyeyi milimetre milimetre sıkıştırır. çemberle birlikte boyun omurlarını da. ta ki boğulma eksiksiz olsun! her vida adımı, ölüm ile yaşam arakesitindeki kaygan, karşı koyulmaz kayıştır. derece derece gerçekleşen bilinçli bir yok oluş.
uygulamalarda garrote'un etkisi dayanabilirin ötesindeki bölgeye geçince, işkencenin çehrede yarattığı rengi, çizgileri ve anlamı saklamak için kurbanın başına siyah bir örtü atılmakta. bir utanç peçesi. herkes olup biteni görmekle beraber, suç o örtünün altındadır. saklıdır.
insan zihninin yaratıcılık konusunda sınır tanımadığı aşikar. insan ırkının yararına olacak yüzlerce, binlerce şey icat edildi. ancak zalimlik konusunda da hiçbir canlı insanın eline su dökemez. çünkü insan tasarladığı idam ve işkence araçları ile öldürmeyi de olabildiğince acı çektirmeyi amaçlıyor.
yani düşman gördüğü kişilerin ölmesi yeterli değil. çekebildiği kadar da acı çekmeli. çünkü başka türlü farklı insanlara olan düşmanlığı had safhaya ulaşmış olan insanın içi soğumayacak.
franz kafka, ceza sömürgesi isimli muhteşem öyküsünde idam edilecek kişinin sırtına iğne ile suçunu ve hükmü kazıyarak yazan ve mahkumun kan kaybından ölmesine neden olan bir idam aleti tasarlamıştı. gelmiş geçmiş en büyük yazar olarak gördüğüm franz kafka'nın dehasını bu öyküyü okurken de hayranlıkla izlemiş olsam da içimde karanlık bir şeyler de uyandı. sonuçta franz kafka'nın zihni insana acı çektirecek ve sonunda onu yavaş ve acılı bir ölüme götürecek bir idam aleti yaratacak kadar karanlık olabiliyordu.
birçok işkence ile idam etme aleti arasında garrote bana en acımasızlarından biri gibi gelir. giyotin bence garrote karşısında oldukça masumdur. daha keskin ve daha çabuk bir ölüme neden olur.
yukarıda paylaştığım gazete haberinde idam edilen gençlerin bu idam esnasında avukat, rahip ya da herhangi bir arkadaşları ile birlikte olma hakları da ellerinden alınmış. yani acımasızlık asla yeterli doza ulaşmıyor.
ispanya ve bu ülkenin karanlık yüzünden bahsedince de insanın aklına benim en beğendiğim ressam olan francisco de goya geliyor elbette. ve büyük ressamın çizdiği el garrote isimli eser.
yazarın bahsettiği belli bir zaman sonra mahkumun yüzüne serilen örtü bu eserde yok. çünkü francisco de goya bu idam yöntemini kullanan insanlar gibi korkak değil, hiçbir zaman da olmadı. onun çiziminde suç de ceza da ayan beyan ortada.
uğur kökden kitaptaki bu yazısında en kısa zamanda bulup okuyacağım ramon sender'in tatlı dilli cellat isimli kitabından da bahseder. bu öykü de yine garrote üzerinedir.
insan zihninin ürettiği en zalim şeylerden biri olduğunu düşündüğüm garrote üzerine yazmak bile üzdü beni.
uğur kökden'in tiksinti çağı isimli karanlık kitabında bir epigraf olarak şöyle bir alıntı yer alır:
" salvador puig antich, catalan'lı genç bir solcu militan, bu savah saat 9.40'da, barselona cezaevinin avlusunda idam edildi. iberik kurtuluş hareketi üyesi, 26 yaşındaki antich, garrote ile boğularak öldürülmüştür. polonya asıllı uyruksuz bir genç de, tarragona'da aynı cezaya uğradı."
bu bir gazete haberi. haberin tarihi ise 2 mart 1974. yanı hepi topu 50 sene öncesi ve iki genç adam garrote denilen vahşi bir aletle idam ediliyor. düşüncelerinden dolayı.
aynı kitapta uğur kökden bu idam şeklini şöyle anlatıyor:
ispanya'nın bu geleneksel idam yönteminde mahkumun boynuna demir çember geçirilir. bir vida o madensel kolyeyi milimetre milimetre sıkıştırır. çemberle birlikte boyun omurlarını da. ta ki boğulma eksiksiz olsun! her vida adımı, ölüm ile yaşam arakesitindeki kaygan, karşı koyulmaz kayıştır. derece derece gerçekleşen bilinçli bir yok oluş.
uygulamalarda garrote'un etkisi dayanabilirin ötesindeki bölgeye geçince, işkencenin çehrede yarattığı rengi, çizgileri ve anlamı saklamak için kurbanın başına siyah bir örtü atılmakta. bir utanç peçesi. herkes olup biteni görmekle beraber, suç o örtünün altındadır. saklıdır.
insan zihninin yaratıcılık konusunda sınır tanımadığı aşikar. insan ırkının yararına olacak yüzlerce, binlerce şey icat edildi. ancak zalimlik konusunda da hiçbir canlı insanın eline su dökemez. çünkü insan tasarladığı idam ve işkence araçları ile öldürmeyi de olabildiğince acı çektirmeyi amaçlıyor.
yani düşman gördüğü kişilerin ölmesi yeterli değil. çekebildiği kadar da acı çekmeli. çünkü başka türlü farklı insanlara olan düşmanlığı had safhaya ulaşmış olan insanın içi soğumayacak.
franz kafka, ceza sömürgesi isimli muhteşem öyküsünde idam edilecek kişinin sırtına iğne ile suçunu ve hükmü kazıyarak yazan ve mahkumun kan kaybından ölmesine neden olan bir idam aleti tasarlamıştı. gelmiş geçmiş en büyük yazar olarak gördüğüm franz kafka'nın dehasını bu öyküyü okurken de hayranlıkla izlemiş olsam da içimde karanlık bir şeyler de uyandı. sonuçta franz kafka'nın zihni insana acı çektirecek ve sonunda onu yavaş ve acılı bir ölüme götürecek bir idam aleti yaratacak kadar karanlık olabiliyordu.
birçok işkence ile idam etme aleti arasında garrote bana en acımasızlarından biri gibi gelir. giyotin bence garrote karşısında oldukça masumdur. daha keskin ve daha çabuk bir ölüme neden olur.
yukarıda paylaştığım gazete haberinde idam edilen gençlerin bu idam esnasında avukat, rahip ya da herhangi bir arkadaşları ile birlikte olma hakları da ellerinden alınmış. yani acımasızlık asla yeterli doza ulaşmıyor.
ispanya ve bu ülkenin karanlık yüzünden bahsedince de insanın aklına benim en beğendiğim ressam olan francisco de goya geliyor elbette. ve büyük ressamın çizdiği el garrote isimli eser.
yazarın bahsettiği belli bir zaman sonra mahkumun yüzüne serilen örtü bu eserde yok. çünkü francisco de goya bu idam yöntemini kullanan insanlar gibi korkak değil, hiçbir zaman da olmadı. onun çiziminde suç de ceza da ayan beyan ortada.
uğur kökden kitaptaki bu yazısında en kısa zamanda bulup okuyacağım ramon sender'in tatlı dilli cellat isimli kitabından da bahseder. bu öykü de yine garrote üzerinedir.
insan zihninin ürettiği en zalim şeylerden biri olduğunu düşündüğüm garrote üzerine yazmak bile üzdü beni.
devamını gör...
3.
dikey konumdaki bir ahşaba tutturulmuş metal bir boyunluk/tasma ve önüne oturtulan insanın boynunun tam arkasına gelecek şekilde yerleştirilmiş ucu sivri bir demir parçadan oluşmuş infaz/işkence aleti. sivri demir parça sıkılan vida marifetiyle beyin sapını parçalar, beyne kan ve akciğere hava akışı durur, mahkumun hiç de çabuk olmayan bir şekilde ölmesine sebep olur.
sabah garrote hakkında bir makale okudum, farklı bir aletten bahsediyordu. bir zamanlar venezuela'da erkekler hem kendilerini tehlikede/tehdit altında hissettiklerinde karşılarındakine fırlatmak için hem de gürültü yapmak, oyalanmak ya da bir azize saygı göstermek için ellerindeki sert ağaçtan yapılmış bir sopayı kullanırlarmış. o sopanın adı garrote imiş. bir diğer adı da (bkz: palo). örgülü saplı bir baston olan palo, 19. yy'dan 20 yy'ın ortalarına kadar kıyafetlerinin bir parçası olarak her erkeğin yanında bulundurduğu bir alet/silah. 1950'lere gelindiğinde kötü geçmişin utanç verici bir simgesi haline gelmiş, giderek kullanılmaktan vazgeçilmiş.
bu gün özellikle barquisimeto'da geleneksel performanslarda, folklorik ritüellerde ve aziz antuan onuruna düzenlenen etkinliklerde, eğlence amaçlı kullanılan bir alet halini almış. geçmişten şeklen bir farkı var garrotelerin, sert ağaçtan örülmüş saplı sopalar yerine pala, bıçak ve mızraklar kullanılıyormuş.
.
.
sabah garrote hakkında bir makale okudum, farklı bir aletten bahsediyordu. bir zamanlar venezuela'da erkekler hem kendilerini tehlikede/tehdit altında hissettiklerinde karşılarındakine fırlatmak için hem de gürültü yapmak, oyalanmak ya da bir azize saygı göstermek için ellerindeki sert ağaçtan yapılmış bir sopayı kullanırlarmış. o sopanın adı garrote imiş. bir diğer adı da (bkz: palo). örgülü saplı bir baston olan palo, 19. yy'dan 20 yy'ın ortalarına kadar kıyafetlerinin bir parçası olarak her erkeğin yanında bulundurduğu bir alet/silah. 1950'lere gelindiğinde kötü geçmişin utanç verici bir simgesi haline gelmiş, giderek kullanılmaktan vazgeçilmiş.
bu gün özellikle barquisimeto'da geleneksel performanslarda, folklorik ritüellerde ve aziz antuan onuruna düzenlenen etkinliklerde, eğlence amaçlı kullanılan bir alet halini almış. geçmişten şeklen bir farkı var garrotelerin, sert ağaçtan örülmüş saplı sopalar yerine pala, bıçak ve mızraklar kullanılıyormuş.
.
.
devamını gör...