hollanda hastalığı

hollanda hastalığı, ani zenginleşme kaynağına kavuşan bir ekonomide mevcut üretim faktörlerinin diğer üretim alanlarından çekilip yeni kaynağa yönelmesi sonucunda toplam üretimin azalmasına denir. ilk olarak 1960'lı yıllarda hollanda'da doğal gaz bulunması sonucunda gözlemlendiği için hollanda hastalığı adını almıştır. başka örneklerle çoğaltılabilir. şu anda ülkemizde bir anda aşırı miktar petrol bulunsa aynı hikâye bizim ülkemizde de gerçekleşebilir.

bi makalede okumuştum kıtlık denebilir bence.

tümdengelim yapılarak hastalığı bulalım birlikte. hollanda deyince aklınıza ilk ne geliyor? evet herkes gibi amsterdam değil mi? peki amsterdam deyince? evet yine bildiniz red street miydi neydi orası. peki buralarda ne var? zina var zinaaaa! hadi kerane her yerde var diyelim de asıl buranın kerameti hibinolar şehri olması. peki hibinoluk deyince aklınıza gelen ilk hastalık ne? evet aids. buradan diyebiliriz ki:

hollanda hastalığı aids'tir.

hollanda hastalığı ya da daha bilinen jenerik adıyla resource curse (bkz: kaynak laneti), doğal bir kaynakla* zenginleşen bir ekonominin zamanla o doğal kaynağa bağımlı hale gelmesine verilen addır.

bu doğal kaynağın ihraç edilmesiyle ekonomiye giren döviz sayesinde yerel para birimi değerlenir, hanehalkı harcamaları artar. değerli yerel para birimi yüzünden ithalat özendirilmiş, ihracat ve üretim ise daha zor yapılır hale gelmiş olur. günün sonunda ülke sadece tüketen bir ekonomiye dönüşür. tek ihraç kalemi olarak söz konusu doğal kaynak kalır, ondaki fiyat dalgalanmaları ekonominin dengesini feci bozar. başka alanlara yatırım değerli para yüzünden imkansız hale gelir.

hollanda bunu 60'larda yaşadı ve hemen önlemler alıp durumu düzeltti. günümüzde petrol ihraç eden körfez ülkelerinin tamamında bu hastalık var.