kültigin yazıtı

amcam tahta oturduğunda ben tarduş halkı üzerinde şad idim. amcam kağan ile birlikte doğuda sarı ırmağa şantung ovasına kadar sefer ettik. batıda demir kapıya kadar sefer ettik. dağların ötesinde kırgız ülkesine kadar sefer ettik. toplam yirmi beş kez sefer ettik. on üç kez savaştık. devletliyi devletsiz kağanlıyı kağansız bıraktık. dizlilere diz çöktürdük başlılara baş eğdirdik.
türgiş kağanı (kendi) türkümüz halkımız iyi. bilgisizliği yüzünden bize karşı kusurlu davrandığından kağanları öldü kumandanları beyleri de öldü.

kardeşim kül tigin öldü. kendim yas tuttum. gören gözlerim görmez gibi eren aklım ermez gibi oldu. kendim düşünceye daldım. zaman tanrısı (öyle) buyurunca kişiler hep ölümlü türemiş. öyle düşündüm, gözlerimden yaş gelse de engel olarak, gönülden feryat gelse de geri çevirerek yas tuttum. çok yas tuttum. iki şad başta olmak üzere kardeşlerimin oğullarımın beylerimin halkımın gözleri kaşları(halleri) berbat olacak diye kaygılandım. yasçı ağlayıcı olarak kıtay katabı halkları temsilcilerinin başında general udgar geldi. çin imparatorundan (onun temsilcisi olrak) işiyi likeng geldi binlerce ipekli kumaaş altın gümüş (eşyayı) gereğinden çok getirdi. tibet kağanından (onun temsilcisi olarak) bölön geldi geride gün batısında soğdlar iranlılar buhara kenti halkından general nek ve oğul tarkan geldi on-ok oğlum türgiş kağanından mühürdar makaraç ve mühürdar oğuz bilge geldi. kırgız kağanından tarduş inançu çor geldi türbe yapımcısı süsleme sanatçısı ve mezar taşı ustası olarak çin imparatorunun yeğeni general çang geldi....

babamızın ve amcamızın kazanmış olduğu ulus adı yok olmasın diye türk halkı için gece uyumadım gündüz oturmadım kardeşim kültigin ile iki şad ile ölesiye yitesiye çalıştım çabaladım. öylece çalışıp çabalayıp birleşik halkı ateş ile su gibi etmedim( düşman etmedim). ben kendim hükümdar olduğumda her yere gitmiş olan halk öle yite yayan yapıldak dönüp geldi. halkı besleyip doyurayım diye kuzeyde oğuz halkına doğru doğuda kıtay tatabı boylarına doğru güneyde çine doğru on iki kez büyük ordu yolladım savaştım. ondan sonra tanrı esirgesin tanrısal lutfum olduğu için kısmetin olduğu için ölecek halkı diriltip doyurdum. çıplak halkı giyimli yoksul halkı bay(zengin) kıldım. sayıca az olan halkı çoğalttım güçlü devleti olandan güçlü kağanı olandan daha iyi kıldım...