lapsus

latince bir sözcüktür. insanın bilinçaltındaki düşüncelerin bir dil sürçmesi sonucu ortaya dökülmesine verilen isimdir psikolojide.

başlığı açan yazar arkadaşım zaten anlatmış lapsus’un ne olduğunu, o zaman ben de örneklendireyim ve her zaman yaptığım gibi bu başlıkla alakalı bir anı yazarak hikayeleştirmeye çalışayım.

türkiye’de yeni modalardan bir tanesi de sokak röportajları. sokaktan geçen adam kendine mikrofon uzatıldığında kendini soru önergesi veren bir milletvekili zannettiği için fikri olsun ya da olmasın mutlaka soru sorulan konuda bir şeyler söyleme gereği hissediyor. mutlaka hatırlayan vardır. tüm türk halkının bayramını kutlarken bir anda dere tepe düz gitmek üzere olan bir vatandaş vardı. bu dil sürçmesini kelimeleri ağzının içinde yuvarlayarak son anda kurtarmıştı. zihninde sürekli seksle yaşayan ama sekse erişim imkanı kısıtlı olan yurdum insanına basit bir örnekti bu.

bir başka örnekse öğretmenlik hayatımdan. bir ingilizce hazırlık sınıfı okuttuğum sene öğrencilerimden biri parmak kaldırıp soru sorarken bana “abi” dedi. herkes güldü ve öğrencim ve ben de güldük. ama bu bir iki kez daha tekrar etti. sonra bir rehberlik dersinde öğrencim dedi ki; “ben size abi demek istiyorum.” başta tereddüt etsem de “tamam” dedim “sadece sen bana abi diyebilirsin.”

daha sonra bir ingilizce öğretmeni olan annesi ile bir toplantıda karşılaştım öğrencimin. olayı anlattım. kadın üzüldü birden, sonra bana öğrencim doğmadan önce ölen oğlundan bahsetti, öğrencim ölen abisinin anısıyla büyümüş evde. ve tek çocuk olarak. o zaman anladım bu dil sürçmesinin aslında bir lapsus olduğunu. öğrencim bana hala abi diyor, bazen zümre toplantılarında karşılaşıyoruz ingilizce öğretmeni olan bu öğrencimle.

zihninizde ne saklıyorsanız diliniz ona evrilmeye mahkumdur. dikkat edin.