medulla spinalis

omurganın içerisindeki sinir ağı.

columna vertebralis’in içerisinde olan, vücudun büyük bir bölümünden gelen uyarıları ve sinyalleri beyine taşır. beyine iletilen uyarılar istemli hareketleri başlatır. medulla spinalis’in iç yapısında hücre gövdesi olarak substantia grisea vardır.

savaş cebeci sözlüğe hoş geldin.

medulla spinalis, bulbus(medulla oblongata)'dan başlayarak vertikal düzlemde aşağı uzanan sinir ağıdır.
bu ağ, columna vertebralis adı verilen omurga kemikleri ile korunmaktadır. etrafında 3 kat meninks (dura-arachnoid-pia mater) bulunur. ayrıca birçok ligament ile de korunmaktadır.

önemli bir anatomik prensip burada da çalışır. vücutta en korunması gereken, en önemli yapılar daha içerde muhafaza edilir. medulla spinalis ve ensefalon(beyin) kemiklerin içerisindedir, çünkü nöral doku kemiklerden daha önemlidir. aynı şekilde kollarda ve bacaklarda asıl korunması gerekenler kemikler olduğundan kemikler daha içte yerleşimlidir, kaslar onu korur şekilde dışarıda yerleşir.

medulla spinalis, beyinden farklı olarak gri maddeyi içeride, beyaz maddeyi dışarıda muhafaza eder. burada gri madde(substantia grisea) nöronların somalarıdır, beyaz madde (substantia alba) aksonlarıdır. aksonlar medulla spinalisin dorsal root(arka kök) kısmından afferentleri (getirici duyu lifleri) getirirler. içeride sinaps yapıp bir motor nörona bilgi aktarırlar. böylece ventral root(ön kök) aracılığıyla efferent lifler medulla spinalisten çıkar ve refleks cevabı oluştururlar.

medulla spinalis vertebra(omur)lardan farklı olarak segmentler halinde incelenir. vertebralar romen rakamları ile, segmentler ise latin sayıları ile ifade edilir.
--ilk 8 segment servikal(boyun) segmentleridir. atlas(c1)in üstünden 1. servikal segment çıkar.
7. omur(c7)'nin altından da 8. servikal segment çıkar.
--toraks (göğüs) bölgesinde ise 12 segment bulunur t1 vertebranın altından 1. segment çıkar.
--lumbar(bel) bölgesinde 5 segment bulunur. l1 vertebranın altından 1. segment çıkar.
--sakral(kalça) bölgesinde 5 segment bulunur. ancak sacrum kemiği embriyolojik gelişimde ayrı 5 kemik olmasına rağmen, erişkin insanda tek bir kemiktir.
-coccyx(kuyruk sokumu) bölgesinde ise genellikle 1 segment bulunur. ancak tek bir kemik gözükse bile embriyolojik olarak 4 vertebradan oluşan bir yapıdır.

medulla spinalis 'conus medullaris' ismi verilen bir anatomik bölge ile sonlanır. bu sonlanma bölgesi erkeklerde l1-l2 arası, kadınlarda l2 alt ucu, çocuklarda ise l3'e kadar inebilmektedir.
conus medullaris bitiminden sonra piamater devam eder ve, filum terminale liflerini sarar. dura mater ise coccygeal 1. segmentte sonlanır. dolayısıyla dura mater bitimine kadar olan lifler filum terminale internum, sonrakiler fium terminale externum'dur.
l1 spinal segmentten başlayarak aşağı doğru inen bir diğer yapı cauda equina'dır. bu yapı at kuyruğuna benzer bir yapı olduğundan ismi de at kuyruğudur.

medulla spinalis 2 özel bölgede bombeşme yapar. bunlara intumescentia denir.
-intumescentia cervicalis = c4-t1 segmentleri arasındadır. plexus brachialis'i oluşturur.
-intumescentia lumbosacralis = l2-s3 segmentleri arasındadır. plexus lumbosacralisi oluşturur.

medulla spinalisten çıkan otonom sinir sistemine ait lifler de özel 2 bölgede bulunur.
-t1 l2 arası
-s2 s5 arası
bu lifler sempatik pregangliyonik liflerdir.

kaynak

(bkz: vertebrae)
(bkz: plexus brachialis)
(bkz: plexus lumbosacralis)
(bkz: conus medullaris)
(bkz: cauda equina)