1.
roma dünyasında soylu olmayan sınıfı tanımlamak için kullanılan kavram.
plebler halkın büyük bir tabakasını oluşturuyordu. bu tabaka olasılıkla romalıların işgal ettiği topraklardaki yerli halktı. bu sınıfsal ayrımda mülk önemli değildi. önemli olan babalarının romalı bir soylu olup olmadığıydı (bir nevi kast sistemi). bu yüzden plebler arasında zengin kesim de yer almaktaydı.
plebler, patriciiler ile eşit olabilmek için çok mücadele etmiş bir gruptur. m.ö. 6. yüzyılda plebler yüksek memur olamıyor, patriciiler ile evlenemiyorlardı. çıkarttıkları isyanlar sonucu bu hakları m.ö. 5. yüzyıl boyunca yavaş yavaş elde ettiler. tribunusluk meclisini kurarak seçimlerde söz hakkı alabilmeyi elde ettiler, zamanla da kendileri için hemen hemen bütün memuriyetlerin önünü açtılar.
m.ö. 4. yüzyılın ortalarında "soya dayalı" sınıf ortadan kalkıp "mülke dayalı" sınıflaşma egemen hâle geldi. o zamandan itibaren pleb kelimesi kentin yoksul nüfusunu tanımlayan bir kavram olarak kullanılmaya başlandı.
plebler halkın büyük bir tabakasını oluşturuyordu. bu tabaka olasılıkla romalıların işgal ettiği topraklardaki yerli halktı. bu sınıfsal ayrımda mülk önemli değildi. önemli olan babalarının romalı bir soylu olup olmadığıydı (bir nevi kast sistemi). bu yüzden plebler arasında zengin kesim de yer almaktaydı.
plebler, patriciiler ile eşit olabilmek için çok mücadele etmiş bir gruptur. m.ö. 6. yüzyılda plebler yüksek memur olamıyor, patriciiler ile evlenemiyorlardı. çıkarttıkları isyanlar sonucu bu hakları m.ö. 5. yüzyıl boyunca yavaş yavaş elde ettiler. tribunusluk meclisini kurarak seçimlerde söz hakkı alabilmeyi elde ettiler, zamanla da kendileri için hemen hemen bütün memuriyetlerin önünü açtılar.
m.ö. 4. yüzyılın ortalarında "soya dayalı" sınıf ortadan kalkıp "mülke dayalı" sınıflaşma egemen hâle geldi. o zamandan itibaren pleb kelimesi kentin yoksul nüfusunu tanımlayan bir kavram olarak kullanılmaya başlandı.
devamını gör...
2.
plebler roma vatandaşıdır ve siyasal haklara sahiptir. her ne kadar roma seçim sisteminde nüfuslarına oranla patricilere göre az temsil edilseler de plebler meclisi ve plebler tribunu son derece güçlü kurumlardı. zaten bilinenin aksine yasama faaliyeti olarak spqr'dan ziyade pleb meclisi kullanılmıştır. pleb tribunu de ayrıyetten senato ve konsülleri veto yetkisine sahipti. bu nedenle roma siyasetinde çok kritik bir koltuktu.
tabii plebler bu haklara deyim yerindeyse savaşarak sahip oldu. krallık devrildikten sonra cumhuriyet neredeyse tamamen patricilerin elindeydi. pleblerin tek hakkı secessio plebis denilen bugünkü grev benzeri bir iş bırakma ve şehri terketme eylemiydi. plebler bunu tarihte birkaç kez uygulayıp şehri kitleler halinde terk ettiler. emek ve askeri güçten mahrum kalan patriciler mecburen pleblerin şartlarını iyileştirip onları siyasal sisteme dahil etti. sonuç: uzun ömürlü bir cumhuriyet.
günümüzde hakkını arayan kitlelere terörist diyenlere ders olsun. pleblere hakkını vermez, siyasal sistemden dışlarsanız yalnızca devletin ömrünü kısaltırsınız. bilginize.
plebisit yani halkoyu terimi de yine pleb kelimesinden gelmektedir.
tabii plebler bu haklara deyim yerindeyse savaşarak sahip oldu. krallık devrildikten sonra cumhuriyet neredeyse tamamen patricilerin elindeydi. pleblerin tek hakkı secessio plebis denilen bugünkü grev benzeri bir iş bırakma ve şehri terketme eylemiydi. plebler bunu tarihte birkaç kez uygulayıp şehri kitleler halinde terk ettiler. emek ve askeri güçten mahrum kalan patriciler mecburen pleblerin şartlarını iyileştirip onları siyasal sisteme dahil etti. sonuç: uzun ömürlü bir cumhuriyet.
günümüzde hakkını arayan kitlelere terörist diyenlere ders olsun. pleblere hakkını vermez, siyasal sistemden dışlarsanız yalnızca devletin ömrünü kısaltırsınız. bilginize.
plebisit yani halkoyu terimi de yine pleb kelimesinden gelmektedir.
devamını gör...
3.
eski roma'da köken olarak aşağı tabakadan gelen veya sonradan roma vatandaşlığına alınan kimseleri ifade eden terim
devamını gör...