1.
sovyetler birliği zamanında üretilen en ilginç bombardıman uçaklarından biriymiş bu. nitekim ilk defa "görücüye" çıktığı 3 ağustos 1947 tarihinde yapılan havacılık fuarına katılan batılı uzmanlar bir kitlenir kalır zira adı tupolev'in tu'su olan bu arkadaş bayağı bayağı superfortress adıyla da bilinen b-29'dur.
peki nasıl olmuştur bu olay? abd o döneme kadar sovyetlere b-29 lisansı falan vermemiştir. ama işte japonya ile "küçük" bir çatışma yaşadığı dönemlerde 3 b-29 sovyetler birliği'ndeki havaalanlarına çeşitli sebeplerle (yakıtları azalmıştır, hasar görmüşlerdir vsvs) inmek zorunda kalırlar. pilotları sovyet-japon saldırmazlık paktı yüzünden tutuklarlar kalan uçaklar ise geri mühendislikte kullanılır.
10000 sayfalık teknik tasarım dökümanı arkadaşlar. adamlar uçaklardan birisini muhtelif departmanlara verilecek şekilde bölümlere ayırırlar. görevleri en ufak parçasına kadar çizmek, metalürjik analizini yapmak ve b-29'u kağıda aktarmaktır. aktarırlar da. ama ortaya bazı tatsız gerçekler çıkar bu 10000 sayfanın sonucunda.
stalin reizin isteği istektir de, sovyetler birliğinin o dönemki havacılık fabrikaları kıyasla geridedir. ve stalin demiştir ki "ennn ufffak bir değiştirme yapmicanız" dolayısıyla her çıkan sorunda kafalar kaşınır, değişim için izin mektupları falan gider. ve komik şeylerdir bunlar. mesela koltuk tasarımı. abd pilotları paraşütlerini sırtlarında taşıdıklarında koltukların sırt kısmı bombelidir. ama sovyetlerin paraşütleri yastık gibi popo nahiyesinde taşınır, dolayısıyla koltukları bu şekilde yapmak gereklidir di mi? ama bunu böyle yaparsan stalin seni si...biryaya gönderir gibi bir durum da vardır. böyle eften püften şeylerin ötesinde metalürjik sıkıntılar da bulunur. mesela b-29 milimetrik bir biçimde sabit bir kalınlıkta olan sac gibi metalle kaplıdır. ama sovyetlerin o kadar hassas metal presleyecek teknolojisi henüz yoktur. yukarı yuvarlasalar mühendisler der ki "aa o zaman menzili etkilenir" aşağı yuvarlasalar "aa o zaman dayanıklılığı garantileyemeyiz". dahası stalin reizin emri böyle bıyıklı bıyıklı bakarken... çözüm? çözüm uçağın farklı yerlerinin farklı kalınlıkta metallerle kaplanması olur.
ama bu geri-mühendislik sovyetlere fabrikalarını geliştirmeleri yönünde fayda sağlar. tabii burada nazi almanyasından aileleriyle beraber "taşınan" alman mühendislerin muhtelif departmanlarda yüksek kademeye sahip olacak şekilde atanmaları etken midir soru işaretidir. yani bu taşıma, müttefik devletlerin de yaptığı bir şeydir. fazla değil birkaç sene sonra wernher von braun disney'de gayet roket anlatacaktır.
okuduğunuz için teşekkür ederim.
peki nasıl olmuştur bu olay? abd o döneme kadar sovyetlere b-29 lisansı falan vermemiştir. ama işte japonya ile "küçük" bir çatışma yaşadığı dönemlerde 3 b-29 sovyetler birliği'ndeki havaalanlarına çeşitli sebeplerle (yakıtları azalmıştır, hasar görmüşlerdir vsvs) inmek zorunda kalırlar. pilotları sovyet-japon saldırmazlık paktı yüzünden tutuklarlar kalan uçaklar ise geri mühendislikte kullanılır.
10000 sayfalık teknik tasarım dökümanı arkadaşlar. adamlar uçaklardan birisini muhtelif departmanlara verilecek şekilde bölümlere ayırırlar. görevleri en ufak parçasına kadar çizmek, metalürjik analizini yapmak ve b-29'u kağıda aktarmaktır. aktarırlar da. ama ortaya bazı tatsız gerçekler çıkar bu 10000 sayfanın sonucunda.
stalin reizin isteği istektir de, sovyetler birliğinin o dönemki havacılık fabrikaları kıyasla geridedir. ve stalin demiştir ki "ennn ufffak bir değiştirme yapmicanız" dolayısıyla her çıkan sorunda kafalar kaşınır, değişim için izin mektupları falan gider. ve komik şeylerdir bunlar. mesela koltuk tasarımı. abd pilotları paraşütlerini sırtlarında taşıdıklarında koltukların sırt kısmı bombelidir. ama sovyetlerin paraşütleri yastık gibi popo nahiyesinde taşınır, dolayısıyla koltukları bu şekilde yapmak gereklidir di mi? ama bunu böyle yaparsan stalin seni si...biryaya gönderir gibi bir durum da vardır. böyle eften püften şeylerin ötesinde metalürjik sıkıntılar da bulunur. mesela b-29 milimetrik bir biçimde sabit bir kalınlıkta olan sac gibi metalle kaplıdır. ama sovyetlerin o kadar hassas metal presleyecek teknolojisi henüz yoktur. yukarı yuvarlasalar mühendisler der ki "aa o zaman menzili etkilenir" aşağı yuvarlasalar "aa o zaman dayanıklılığı garantileyemeyiz". dahası stalin reizin emri böyle bıyıklı bıyıklı bakarken... çözüm? çözüm uçağın farklı yerlerinin farklı kalınlıkta metallerle kaplanması olur.
ama bu geri-mühendislik sovyetlere fabrikalarını geliştirmeleri yönünde fayda sağlar. tabii burada nazi almanyasından aileleriyle beraber "taşınan" alman mühendislerin muhtelif departmanlarda yüksek kademeye sahip olacak şekilde atanmaları etken midir soru işaretidir. yani bu taşıma, müttefik devletlerin de yaptığı bir şeydir. fazla değil birkaç sene sonra wernher von braun disney'de gayet roket anlatacaktır.
okuduğunuz için teşekkür ederim.
devamını gör...