1.
kolaylık sağlayacak bir tavsiye,
eğer çenenizi kasıp dilinizi 'kaşık' şekline getirip ağzınızı da biraz (kasıntıyla birlikte) orantılı olarak açarsanız, ses aralığınıza göre konuşma pozisyonunda vermekte zorlandığınız birtakım sesleri diyafram nefesiyle de hafiften güçlendirerek temiz bir şekilde çıkarabilirsiniz.
püf noktası şu, eğer gerçekten tiz bir ses ise (bas arkadaşlarımızı kenara alalım, onlar için tiz pek de tiz değil gibi.) sesi burun bölgenizde yoğunlaştırın, bahsettiğim pozisyonda biraz daha boğaz bölgesindeki (orta register) sesler rahat çıkabilir.
ii. püf noktası -mevzubahis pozisyondan bağımsız-:
alto ya da tenor, bariton dahi olsanız (tenorlar sopranolarla pek kıyaslanamaz. siz zaten grubun içindesiniz. bazı sopranolar belki dışarıda kalabilir. baslar da buna pek gerek duymaz, güçlendirmeleri mühim.) pes sesleri verirken ağzınızı olabildiğince gevşetin. hatta esner gibi açın ve sesleri göğüs bölgesinde (alt register), akciğerinizin içinde gibi hissetmeye çalışın. ne kadar kasmayıp ağız açıklığını iyi ayarlayıp sesleri göğüse alırsanız, o kadar temiz ve gür çıkar. unutmayın ki pes sesler, ses aralığınıza göre bazı tiz sesler gibi güçlü nefes ister.
yani hepsinin başında diyafram kasınızı geliştirmek yer alıyor, sonra gidip "yalnızca" boğazınızı titreterek, çenenizi kıpırdatarak vibrato yapmaya çalışmayın. çok fena duyuluyor, aşırı.
iii. püf noktası: bu kadar söz etmişken "kafa sesi" mevzusundan da bahsedeyim.
erkeklerde "kafa sesi" olarak duyduğumuz, apayrı bir insanmış gibi çıkardıkları ses aslında "falsetto". bu elbette kadınlarda da var ancak kadınlardakini şöyle ayırt edebiliriz:
hani bazı şarkılarda puslu, kendi sesi ile nefesinin sesini de duyduğumuz ince sesler var ya, kadife gibi. işte o sesler, kadınların "falsetto" yapmasıyla ortaya çıkıyor.
kafa sesi dediğimiz konu için, yukarıda da parantez içinde yer verdiğim "register" lara gelirsek:
registerlar, cinsiyet göz etmeksizin, insan olan her canlıda bulunurlar. ben, kadın vokalist olduğum için, kadınların durumundan bahsedeceğim.
alt register: -kabaca- göğüs
orta register: -kabaca- boğaz
üst register: -kabaca- yüz veya kafa bölgesi
alto, soprano, mezzosoprano vs. fark etmeksizin pes sesler alt ve orta, konuşma tonları orta[bazı sopranolar ve altolar hariç (bazı sopranolar kafa bölgesinde, bazı altolar göğüs bölgesinde tutabiliyorlar.)] bölgelerden "çıkıyor."
kadınlardaki "kafa sesi", "üst register" daki seslere deniliyor genel olarak. bunu ayırt etmek biraz zor olabilir ilk başta, ancak bir altoysanız ve size birazcık tiz sesler lazımsa en başta bahsettiğim pozisyon ve bölgelerin ayrımını yapmak -kısmen- yetecektir.
diyelim ki gittikçe yükselen bir şarkı var elimizde. sonuna doğru biraz tizleşiyor, söyleyen vokal de bayağı vokal. teknikler oturmuş, diyafram mis.
böyle bir şarkı ile uğraştığınız durumlarda bölgeleri "mixlemek" işin içine karışıyor. daha çok orta ve üst registerların "mix" ini kullanmak durumunda kalırsınız örneğin, böyle yükselen bir şarkıda.
örneklerimi sunmak isterim tabii ki.
örneğin tam olarak 40. saniyede sevgili sertab, keskin bir geçiş yapıyor.
veya sevgili tamino, 3:57 ve sonrasında çok belirgin bir kafa sesi kullanıyor.
ilk nakaratında geçişini çok belirgin duyabilirken, ilerleyen zamanlarda bir nakaratında, diğerlerinde kafa sesi olarak verdiği yeri, boğazdan veriyor.
mix'e de örnek vereceğim, aklıma geldiği anda.
ha bir de, mikrofonu yemeyin, olur mu?
eğer çenenizi kasıp dilinizi 'kaşık' şekline getirip ağzınızı da biraz (kasıntıyla birlikte) orantılı olarak açarsanız, ses aralığınıza göre konuşma pozisyonunda vermekte zorlandığınız birtakım sesleri diyafram nefesiyle de hafiften güçlendirerek temiz bir şekilde çıkarabilirsiniz.
püf noktası şu, eğer gerçekten tiz bir ses ise (bas arkadaşlarımızı kenara alalım, onlar için tiz pek de tiz değil gibi.) sesi burun bölgenizde yoğunlaştırın, bahsettiğim pozisyonda biraz daha boğaz bölgesindeki (orta register) sesler rahat çıkabilir.
ii. püf noktası -mevzubahis pozisyondan bağımsız-:
alto ya da tenor, bariton dahi olsanız (tenorlar sopranolarla pek kıyaslanamaz. siz zaten grubun içindesiniz. bazı sopranolar belki dışarıda kalabilir. baslar da buna pek gerek duymaz, güçlendirmeleri mühim.) pes sesleri verirken ağzınızı olabildiğince gevşetin. hatta esner gibi açın ve sesleri göğüs bölgesinde (alt register), akciğerinizin içinde gibi hissetmeye çalışın. ne kadar kasmayıp ağız açıklığını iyi ayarlayıp sesleri göğüse alırsanız, o kadar temiz ve gür çıkar. unutmayın ki pes sesler, ses aralığınıza göre bazı tiz sesler gibi güçlü nefes ister.
yani hepsinin başında diyafram kasınızı geliştirmek yer alıyor, sonra gidip "yalnızca" boğazınızı titreterek, çenenizi kıpırdatarak vibrato yapmaya çalışmayın. çok fena duyuluyor, aşırı.
iii. püf noktası: bu kadar söz etmişken "kafa sesi" mevzusundan da bahsedeyim.
erkeklerde "kafa sesi" olarak duyduğumuz, apayrı bir insanmış gibi çıkardıkları ses aslında "falsetto". bu elbette kadınlarda da var ancak kadınlardakini şöyle ayırt edebiliriz:
hani bazı şarkılarda puslu, kendi sesi ile nefesinin sesini de duyduğumuz ince sesler var ya, kadife gibi. işte o sesler, kadınların "falsetto" yapmasıyla ortaya çıkıyor.
kafa sesi dediğimiz konu için, yukarıda da parantez içinde yer verdiğim "register" lara gelirsek:
registerlar, cinsiyet göz etmeksizin, insan olan her canlıda bulunurlar. ben, kadın vokalist olduğum için, kadınların durumundan bahsedeceğim.
alt register: -kabaca- göğüs
orta register: -kabaca- boğaz
üst register: -kabaca- yüz veya kafa bölgesi
alto, soprano, mezzosoprano vs. fark etmeksizin pes sesler alt ve orta, konuşma tonları orta[bazı sopranolar ve altolar hariç (bazı sopranolar kafa bölgesinde, bazı altolar göğüs bölgesinde tutabiliyorlar.)] bölgelerden "çıkıyor."
kadınlardaki "kafa sesi", "üst register" daki seslere deniliyor genel olarak. bunu ayırt etmek biraz zor olabilir ilk başta, ancak bir altoysanız ve size birazcık tiz sesler lazımsa en başta bahsettiğim pozisyon ve bölgelerin ayrımını yapmak -kısmen- yetecektir.
diyelim ki gittikçe yükselen bir şarkı var elimizde. sonuna doğru biraz tizleşiyor, söyleyen vokal de bayağı vokal. teknikler oturmuş, diyafram mis.
böyle bir şarkı ile uğraştığınız durumlarda bölgeleri "mixlemek" işin içine karışıyor. daha çok orta ve üst registerların "mix" ini kullanmak durumunda kalırsınız örneğin, böyle yükselen bir şarkıda.
örneklerimi sunmak isterim tabii ki.
örneğin tam olarak 40. saniyede sevgili sertab, keskin bir geçiş yapıyor.
veya sevgili tamino, 3:57 ve sonrasında çok belirgin bir kafa sesi kullanıyor.
ilk nakaratında geçişini çok belirgin duyabilirken, ilerleyen zamanlarda bir nakaratında, diğerlerinde kafa sesi olarak verdiği yeri, boğazdan veriyor.
mix'e de örnek vereceğim, aklıma geldiği anda.
ha bir de, mikrofonu yemeyin, olur mu?
devamını gör...