y2k

1 ocak 2000 yılında meydana gelmesi beklenen bilgisayar sistemleri ve ağ ile ilgili bug'ın adıdır. k metrik sistemde 1000 demektir yani bu kısaltma yıl 2000 anlamına geliyor. 90'lı yıllarda bilgisayar ve yazılım teknolojileri bu kadar gelişmiş değildi. ki ilk kişisel bilgisayar 1971 yılında üretilmiştir ve yaygın kullanımı 90ları bulmuştur. işte efendim 1999 ve öncesinde okuma/yazma hızı yüksek ve boyutu iyi hard diskler ve ramler yoktu. mesela o dönemin popüler ve pahalı bilgisayarlarından ıbm thinkpad 755cd ram kapasitesi 8-40 mb, harddisk kapasitesi 810-1.2 gb imiş fiyatı da 7500 dolarmış bu arada. velhasıl veri tasarrufu o yıllarda elzemdi.

bu sebeple birçok program ve yazılımda tarih xx/xx/xx şeklinde tutuluyormuş. ancak 2000 yılına geldiğinde yıl hanesi 00 olacaktı. bu 00, duruma göre 1900 yılı da olabilirdi 2000 de. işte bu doğacak karmaşa ve bunun sonucunda hatalı çalışan, hiç çalışmayan olası yazılımlar 90'ların sonunda fark edildi. korkunç olasılıklar ön görülüyordu. tarihe duyarlı tıbbi sistemler, asansörler vb gömülü sistemlerde olası sıkıntılar, banka ve borsa sistemlerinde bozulmalar hatta yazılım hatası ile uçakların düşebileceği bile. yani tam anlamıyla bir siber kaos*.

1998'de o zamanın başkanı bill clinton amerikan şirketlerinin y2k verilerini paylaşmayı teşvik eden bir yasa imzaladı. aynı zaman diliminde avrupa ükeleri de y2k için önlem alma çabasındaydı. 1 ocak 2000 yılından önce bilgisayarcılar hummalı bir çalışma başlattılar. sistem ve yazılımlar güncellendi. bankalar, şirketler bilgisayar sistemi kullanan her sektör için bu değişiklik gerekli idi. bu kötü senaryoların birçoğu olmadı. tabii bu çabaya rağmen bazı y2k bugları yine de oldu. bu basit datetime programlama hatasının düzeltilmesi için amerika yaklaşık 300 milyar dolar harcamıştır. ancak bu durum kimin işine yaradı derseniz cevabı hintliler*. bu kadar kapsamlı yazılım donanım değişikliği için çalışan sayısı yetersiz kalınca amerika binlerce hindistanlı mühendisi işe almıştır. hindistan'ın yazılım sektöründeki fark edilir iyi konuma gelmesinde y2k işe alımlarının etkisi büyüktür.

bugün hem okuduğum kitapta hemde youtube da bir moda konuşmasında karşıma çıkmasıyla öğrendiğim terim. (years of 2 thousand)
kitaptakini anladım da ( yazılım hatasıyla ilgiliydi bankaların sistemi çökecek vb deniliyordu)
moda ne alaka? kadın belkide 2000li yıllar demek yerine kolay olsun diye y2k demiş olabilir.
google a sordum aynı zamanda milenyum modası demekmiş.

y2k, yani “year 2000”… sadece bilgisayarların sıfırlanmasından korkulan bir dönem değil, aynı zamanda moda dünyasının parlayan simli çocuğu. şimdi ise yıllar sonra, z kuşağı tarafından yeniden hortlatıldı. evet, artık parlayan pantolonlar, düşük bel travması ve pembe lensli güneş gözlükleri sokaklarda. ve biz 90'lar çocukları olarak sadece kenardan “o taytlar tekrar mı moda oldu yahu?” diye bakıyoruz.

y2k stili dediğin şey; britney spears’ın dans ettiği, paris hilton’un yürüdüğü, destiny’s child’ın poz verdiği yerde doğdu.
simli far? var.
parlak lip gloss? damla damla.
belki de en ikonik olanı: düşük bel.
bu pantolonlar, iç organları açık artırmaya çıkaran kadar alçak. “bu kadar düşük bele ne gerek vardı?” sorusu hâlâ bilimsel bir açıklama bekliyor.

bir de kıyafetle zıt renklerde tokalar, tüylü çantalar, abartılı kemerler... yani üstte uzaydan alınmış sinyal gibi parlayan bir bluz, altta iç cepte saklanan minik bir telefon: motorola razr. bir zamanların statü sembolüydü, şimdi retro oyuncak.

bugünün y2k’cıları, 2000’lerde çocuk olanları “vintage” diye gezdiriyor. halbuki biz o dönemi gerçek duygular dergisiyle, müzik listelerinde msn nickleriyle yaşadık.

şimdi y2k ruhu tiktok’ta, pinterest’te, festival alanlarında hortladı. biz sadece kenarda durup şöyle diyoruz:
“bu tarzı biz 20 yıl önce giymiştik ama o zaman kombini anneniz beğenmemişti...”