1.
atatürk'ü meclisten uzaklaştırma çabaları

atatürk ü meclisten uzaklaştırma çabaları;
atatürk muhaliflerinden bir gurup mebus kendince farklı bir yönteme başvurarak. yeni döneme ilişkin kanun teklifi verirler . kanun teklifinin 14.maddesi şöyleydi;
büyük millet meclisi’ne üye seçilebilmek için türkiyenin bugünkü sınırları içinde ki mahaller ahalisinden olmak zorunludur veya daire-i intihabiye dahilinde mütemekkin olmak zorunludur.ondan sonra göçle gelenlerden türk ve kürtler iskan tarihinden itibaren beş sene geçmişse seçilebilirler.
atatürk hemen söz ister ,kürsüye çıkar ve şu konuşmayı yapar:
bu tasarı doğrudan doğruya beni yurttaşlık haklarından yoksun bırakmaya yönelmiştir. 14.maddesinde yazılı satırları gözden geçirecek olursanızgöreceksiniz ki büyük millet meclisi’ne seçilebilmek için ya türkiye nin bugünkü sınırları içinde kalmış yerlerin halkından olmak ya da bu seçim bölgelerinden birinde yerleşmiş olmak,göçmen olarak gelmişse yerleşmesi üzerinden en az beş yıl geçmiş olmak şart koşuluyor.
ne yazık ki doğduğum yer bugünkü sınırlar dışında kalmış bulunuyor. herhangi bir seçim bölgesinde beş yıl olsun oturup kalmış da değilim.doğum yerim bugünkü sınırlar dışında kalmıştır ama bunda benim ne eksiğim ne suçum var! bunun nedeni bütün ülkemizi darmadağın etmek ,yok etmek isteyen düşmanların dilediklerini tam gerçekleştirmekten alıkonamamış olmasıdır. eğer düşmanlar amaçlarına tam ulaşmış olsalardı,tanrı korusun bu tasarıya imzasını koyan bayların memleketleri de sınır dışında kalabilirdi.
bundan başka bu maddenin istediği koşul benden yoksa aralıksız beş yıl bie seçim bölgesinde oturup kalamamışsam bu da yurda yaptığım yararlılıklar yüzündendir. eğer bu maddenin istediği koşulu kazanmaya özenseydim istanbul’u kazandırmakla sonuçlanan arıburnu ve anafarta savaşlarını yapmamaklığım gerekirdi. eğer ben bir yerde beş yıl oturup kalsaydım bitlis’i ve muş’u aldıktan sonra diyarbakır’a doğru ilerleyen düşmanın karşısına çıkmamaklığım,bitlis’i ve muş’u kurtarmayı gerektiren ödevimi yerine getirememekliğim gerekirdi. bu bayların istedikleri koşulları kazanmak isteseydim suriye’yi boşaltan ordularımızın kalıntısından halep’te bir ordu kurarak düşmana karşı koymamaklığım ve bugünkü ulusal ant(milli misak) sınırlarını o günden çizip gerçekleştirmemekliğim gerekirdi.
sanırım ki ondan sonra ki çalışmalarımı bilmeyen yoktur. hiç bir yerde beş yıl oturamayacak kadar uğraşıp didinmiş bulunuyorum. ben sanıyordum ki , bu yararlılıklarımdan dolayı ulusumun sevgisini saygısını kazandım ve belki bütün islam dünyasınında gözüne girmiş bulunuyorum. bütün bu sevgilere karşılık yurttaşlık haklarımın elimden alınmak isteneceğini hiç düşünemezdim.
tasarlıyordum ki yabancı düşmanlar canıma kıymak yoluyla bu yönden yararlı olmaktan beni alıkoymaya çabalayacaklardır. ama hiç bir zaman aklımın köşesinden geçmezdi ki yüce meclis’te bunlarla bir düşünen iki-üç kişi olsun çıkabilecek! bunun içindir ki şimdi ben anlamak istiyorum: bu baylar seçim bölgeleri halkının duygularını ve dileklerini mi dile getiriyorlar? yine bu baylara karşı söylüyorum:milletvekili olduklarına göre bütün bir ulusun da vekili sayılırlar. peki ,ulus bu baylarla bir düşüncede midir? benim yurttaşlık haklarımı elimden almak yetkisi bu baylara nereden verilmiştir? bu kürsüden, yüksek kurulunuza ve bu bayların seçim bölgeleri halkına ve bütün ulus’a soruyorum ve karşılık istiyorum...
devamını gör...