ağaç olduğunun farkında olmayan ağaç

jorge luis borges’in atlas isimli kitabında gelen bir tanımlamadır.

borges bir şehirde dolaşırken parkın birinde bir ağaç görür; aslında görmez, dokunarak ve dinleyerek ağaç olduğunu algılar ve zihninde yeniden yaratır o ağacı. ancak bu ağaç, bir ağaç olduğunun farkında bile değildir. ve o yüzden de ağaç olma halini layıkıyla yerine getirir.

eğer melih cevdet anday gibi bir yazar çıkar da önce ağacın huzurunu kaçırır sonra da ona bir ağaç olduğunu öğretirse o zamanda itibaren o ağaçtan, ağaç olmak adına herhangi bir şey beklemek mantıksızlık olur.

eline bir kitap verip aşkı ve varlık bilincini o ağaca öğreten melih cevdet’in aksine jorge luis borges ağacın rahatını kaçıracak hiçbir şey yapmıyor.

aldous huxley’in aerodinamik yasalarından haberi olmadığı için tombul ve tüylü haline bakmadan uçabilen arıları gibi ya da çizgi filmlerde yolun bittiğini, uçurum başladığını fark etmeyen kahramanlar gibi bilinç ve bilgi bazen elimizi kolumuzu bağlayabilir.

bir ağaç, ağaç olduğunu anladığında artık ağaç taklidi yapmak zorundadır. aerodinamik öğrenen bir arı uçmayı bırakır. yolun bittiğini fark eden elmer fudd yere düşer.

saadetin’in adını bile duymadığı bir ağaç olmakta fayda var.