1.
film çok güzel öncelikle bunu belirteyim.bitirdikten sonra adımı iyi anacağınızı düşünüyorum.amundsen norvecli bir kasif.ismi aydaki kraterlerden birine verilecek kadar önemli biri.güney kutbunun da kaşifi.bunlar bizim icin önemli görünse de filmdeki haliyle onun icin önemsiz birer paye sayilabilir.pasajlar halinde yazmayi tercih ediyorum bu sefer çünkü filmle ilgili notlarimi pasajlar halinde almisim.
-pasaj 1: kücüklüğü itibariyle kar ve buzla tanisikligi var ama o bu tanisikliğa cok da meftun görünmemekte.kendi halinde bir çocukken , günün birinde babasinin getirdiği ve coğrafyaya ve keşfetmeye olan ilgisini kabartan bir yerküre maketine bayiliyor ve aslinda o an kaşif olmaya karar veriyor.sonralari kendiyle ve zorluklarla inatlasma konusundaki bu azmi bir takintiya dönüşüyor.bir ideal ve hatta bir tutku.
bir erkek kardesi mevcut.abisi.anne ve babasi onu kucukken abisine emanet ediyor.ilk kesif gezilerini abisiyle yapiyor.öğrendiği en önemli kurallardan biri 'soğukta terlememek' .soğukta terlemek uzun yolculuklarda sağlıkla ilgili büyük sıkıntılara sebebiyet verebileceğinden olsa gerek sanirim.abisi fedakar biri,kardesinin iyiligini düsünen biri.adı leon'du sanirim.
amundsen biraz değisik bir genc.kasif olmak icin vücudunu zora alistirmaya calisiyor.evde küveti buzla doldurup icine gidiyor ve nefesini bu sartlarda ne kadar tutabildigine bakiyor.hep fiziki ölçümler yapiyor kendi üzerinde.her haliyle özel ve farkli bir insan.
-pasaj 2:sonralari adı duyulunca meshur güney kutbu kesfi icin hazirlik yapiyor.ayni zamanlarda gene bu kesif gezisi icin hazirlanan, asker (donanma) kökenli ingiliz kaşif (bkz: robert falcon scott) da son hazirliklari tamamliyor.bir cesit yaris halini alan bu rekabette artik hem kisisel hem de milli bir amac güdülüyor.güney kutbuna ilk bayrağı hangi devlet dikecek?
peki sonuç.robert scott kesif gezisinde kafilesi ve köpekleriyle birlikte ölüyor.amundsen scott'u takdir ettiğini belirtse de ona göre olanlar scott'un tedbirsizliğinin bir sonucu.amundsen, scott'un aksine tam bir mantik insani.birazdan yazacağım elestirileriyse garip ve anlamsiz buluyor.sonuçta ekibiyle birlikte güney kutbuna norveç bayrağını dikmeyi başarıyor.
eleştiriler dedik.peki bu elestiriler neler?sadece bir tanesini ve en önemlisini yazacağım.
-pasaj 3 : yapilan basarili seferden sonra yapilan törende ingilizler scott'u anmak icin bir konusma yapiyorlar ama güney kutbuna yapilan bu seferde norveclilerin, kizaklari çeken köpeklerin çoğunu yemesini elestiriyorlar.bunu barbarlik olarak niteliyorlar.hem de konusma esnasinda amundsen de oradayken.burada ingilizlerin kutup kosullarinda bile centilmenliği (!) elden birakmamalari bir kara komedi öğesi gibi aslinda .burada scott'un ingiliz bilimine güvenerek yolculukta hava kosullarina gereken önemi vermemesi, motorlu kizakla yol almasi ve yol arkadasi olarak kabul ettiği ve hangi kosulda olursa olsun yemeyi reddettiği köpekleri ile beraber ölmesi ve amundsen'inse tersini yapabilmesi ve ekibiyle birlikte hem hayatta kalmayi basarmasi hem de cok önemli bir kesfe imza atmasi resmin genel görünümünü veriyor bize.
basta dediğimiz gibi anne babasi amundsen'i abisi leon'a emanet ediyor.basarili kesiflerden sonra , zaman gectikce sponsor bulmakta zorlanan amundsen ile gezilere katilmamis ama maddi yardimda bulunan leon arasinda tartismalar basliyor.masraflarin artmasi karsisinda kardesler yollarini ayiriyor, daha dogrudu amundsen alip basini gidiyor ve yolunda tek basina ilerlemeyi tercih ediyor.
-pasaj 4 :italyan bir mühendisin zepliniyle kuzey kutbuna yapilan bir kesif gezisi sonucunda bunu buruk bir basari olarak saysa da ileride bu mühendisin zeplin olmadan kuzey kutbuna yaptigi gezide kaybolmasi ve yardim gerekmesi ona yeni bir firsat doguruyor.fakat scott'u elestirdigi 'tedbirsizlik' mevzuu,onun sonu oluyor bu gezide.italyan mühendisi ucakla aradiklari ve umutlarini kestikleri bir anda , hava kosullarindan dolayi buz tutan uçakla inis yaptiklari küçük buzul parcasi, onlarin belki de gördükleri son sey oluyor.bu dramatik sona rağmen amundsen'in cesedinin bulunamamis olmasi da ilginc.
aslinda bir acidan bakildiginda bati'nin rekabet konusunda makyavelist denebilecek yaklasiminin da sonucu.halbuki isbirligi ile de birseyler , hatta belki de daha fazlası basarilabilirdi.
amundsen'i , 'kon tiki' adli filmde bir baska norvecli kasif-antropolog thor heyerdahl'i da canlandiran norvecli aktör päl sverre valheim hagen canlandiriyor.oyunculuğu her iki filmde 10 üzerinden 10 diyebilirim, gönül rahatligiyla izleyebilirsiniz efenim.saygilarimla.
-pasaj 1: kücüklüğü itibariyle kar ve buzla tanisikligi var ama o bu tanisikliğa cok da meftun görünmemekte.kendi halinde bir çocukken , günün birinde babasinin getirdiği ve coğrafyaya ve keşfetmeye olan ilgisini kabartan bir yerküre maketine bayiliyor ve aslinda o an kaşif olmaya karar veriyor.sonralari kendiyle ve zorluklarla inatlasma konusundaki bu azmi bir takintiya dönüşüyor.bir ideal ve hatta bir tutku.
bir erkek kardesi mevcut.abisi.anne ve babasi onu kucukken abisine emanet ediyor.ilk kesif gezilerini abisiyle yapiyor.öğrendiği en önemli kurallardan biri 'soğukta terlememek' .soğukta terlemek uzun yolculuklarda sağlıkla ilgili büyük sıkıntılara sebebiyet verebileceğinden olsa gerek sanirim.abisi fedakar biri,kardesinin iyiligini düsünen biri.adı leon'du sanirim.
amundsen biraz değisik bir genc.kasif olmak icin vücudunu zora alistirmaya calisiyor.evde küveti buzla doldurup icine gidiyor ve nefesini bu sartlarda ne kadar tutabildigine bakiyor.hep fiziki ölçümler yapiyor kendi üzerinde.her haliyle özel ve farkli bir insan.
-pasaj 2:sonralari adı duyulunca meshur güney kutbu kesfi icin hazirlik yapiyor.ayni zamanlarda gene bu kesif gezisi icin hazirlanan, asker (donanma) kökenli ingiliz kaşif (bkz: robert falcon scott) da son hazirliklari tamamliyor.bir cesit yaris halini alan bu rekabette artik hem kisisel hem de milli bir amac güdülüyor.güney kutbuna ilk bayrağı hangi devlet dikecek?
peki sonuç.robert scott kesif gezisinde kafilesi ve köpekleriyle birlikte ölüyor.amundsen scott'u takdir ettiğini belirtse de ona göre olanlar scott'un tedbirsizliğinin bir sonucu.amundsen, scott'un aksine tam bir mantik insani.birazdan yazacağım elestirileriyse garip ve anlamsiz buluyor.sonuçta ekibiyle birlikte güney kutbuna norveç bayrağını dikmeyi başarıyor.
eleştiriler dedik.peki bu elestiriler neler?sadece bir tanesini ve en önemlisini yazacağım.
-pasaj 3 : yapilan basarili seferden sonra yapilan törende ingilizler scott'u anmak icin bir konusma yapiyorlar ama güney kutbuna yapilan bu seferde norveclilerin, kizaklari çeken köpeklerin çoğunu yemesini elestiriyorlar.bunu barbarlik olarak niteliyorlar.hem de konusma esnasinda amundsen de oradayken.burada ingilizlerin kutup kosullarinda bile centilmenliği (!) elden birakmamalari bir kara komedi öğesi gibi aslinda .burada scott'un ingiliz bilimine güvenerek yolculukta hava kosullarina gereken önemi vermemesi, motorlu kizakla yol almasi ve yol arkadasi olarak kabul ettiği ve hangi kosulda olursa olsun yemeyi reddettiği köpekleri ile beraber ölmesi ve amundsen'inse tersini yapabilmesi ve ekibiyle birlikte hem hayatta kalmayi basarmasi hem de cok önemli bir kesfe imza atmasi resmin genel görünümünü veriyor bize.
basta dediğimiz gibi anne babasi amundsen'i abisi leon'a emanet ediyor.basarili kesiflerden sonra , zaman gectikce sponsor bulmakta zorlanan amundsen ile gezilere katilmamis ama maddi yardimda bulunan leon arasinda tartismalar basliyor.masraflarin artmasi karsisinda kardesler yollarini ayiriyor, daha dogrudu amundsen alip basini gidiyor ve yolunda tek basina ilerlemeyi tercih ediyor.
-pasaj 4 :italyan bir mühendisin zepliniyle kuzey kutbuna yapilan bir kesif gezisi sonucunda bunu buruk bir basari olarak saysa da ileride bu mühendisin zeplin olmadan kuzey kutbuna yaptigi gezide kaybolmasi ve yardim gerekmesi ona yeni bir firsat doguruyor.fakat scott'u elestirdigi 'tedbirsizlik' mevzuu,onun sonu oluyor bu gezide.italyan mühendisi ucakla aradiklari ve umutlarini kestikleri bir anda , hava kosullarindan dolayi buz tutan uçakla inis yaptiklari küçük buzul parcasi, onlarin belki de gördükleri son sey oluyor.bu dramatik sona rağmen amundsen'in cesedinin bulunamamis olmasi da ilginc.
aslinda bir acidan bakildiginda bati'nin rekabet konusunda makyavelist denebilecek yaklasiminin da sonucu.halbuki isbirligi ile de birseyler , hatta belki de daha fazlası basarilabilirdi.
amundsen'i , 'kon tiki' adli filmde bir baska norvecli kasif-antropolog thor heyerdahl'i da canlandiran norvecli aktör päl sverre valheim hagen canlandiriyor.oyunculuğu her iki filmde 10 üzerinden 10 diyebilirim, gönül rahatligiyla izleyebilirsiniz efenim.saygilarimla.
devamını gör...