arzusuzluğun dikey kanıtı olarak ilgisizlik

bir emil michel cioran tanımlasıdır.

emil michel cioran avare düşünceler kitabının sayfalarında beni darağacından darağacına savururken daha yirmi sayfa okumuş olmama rağmen en az on tane yazı fikri bulmuş oldum.

intiharın soluk gölgesinin dünya üzerine vurmuş hali olan emil michel cioran hemen bu tanımlamadan sonra şöyle devam eder: ağaç başka bir şey olmak istemez; oysa insanın aklı fikri başka şey olmaktır. ağacı hava meşgul ederken kendisi havayı meşgul etmez.

ve paragraf şöyle biter: kabullenmenin sonsuzluğudur ağaç; yapraklarının büyümesi karşısında olduğu gibi düşmesi karşısında da tarafsızdır.

aslında insan da varoluşu gereği dikey bir tavır sergileyebilir doğaya karşı, tıpkı ağaç gibi. ama anatomisi hilafına insan omurgasız tavırlar konusunda dünya üzerindeki en kaypak ve en iddialı canlı türüdür.

arzu noktasında insan türüne bir eleştiri getirmek benim haddim değil elbette. ama haddimi aşmakta bir beis görmüyorum. zira insan ırkı hadsizlik konusunda alınganlık yapacak kadar masum değil. ve bu çağ yangınını insan başlattı, ilk kanı onlar akıttı.

insan arzuları ile başa çıkamadıkça arsızlaşan bir canlıdır. sürekli başka bir şey olmak için çaba sarf etmekle o kadar meşguldür ki algıları sürekli olarak kendi üzerindedir. tıpkı cüceler ülkesinden dönen güliver’in londra’ya dönünce kendi boyutundaki insanları ezilmemeleri için uyarması gibi insan ırkı da kendini bir dev olarak görür, halbuki o yedinin biridir.

prenses öpülürken kenarda mutluluk gözyaşları döken insan asla doğanın prensi olamayacağının farkındadır ancak hem sürekli başka bir şeye dönüşmeye uğraşır hem de öküze kafa tutan kurbağa gibi kabardıkça kabarır.

ağaç çevresine karşı ilgisizdir. dönüşme arzusu yoktur onda. doğası ona neyi emrediyorsa onu yapar. ama insan olmadığı kişi olmak için olmadık işler yapmaktan çekinmez.

birazcık kayıtsızlık, birazcık dışa dönmek, birazcık arzusuzluk insanı daha dik bir konuma getirebilir doğa ve de hayat karşısında.