1.
eratosthenes*, mısır'da yaptığı bir deney sonucunda ufak bir hata payıyla beraber dünyanın çevresini ölçmüştür.
mısır'daki asvan şehri, 21 haziran günü yengeç dönencesi üzerinde yer aldığı için güneş ışınlarını tam dik açıyla alıyor ve gölge boyu sıfır oluyordu. güneş saat kadranı* kullanarak iskenderiye'deki gölge açısını da ölçtü.* bundan sonra dünyanın bir küre halinde olduğunu varsaydı.
böylece iskenderiye şehri, asvan'ın kuzeyinde yer aldığına göre bu iki şehrin arasındaki mesafenin dünyanın çevresinin 50'de 1'i olduğunu dile getirdi. dünyanın çevresi 252.000 stadyumdur ve bu iki şehrin arasındaki mesafenin de 5000 stadyum olduğunu söylüyor eratosthenes. - antik mısır'da 1 stadyum 157,5 metre eşdeğerdir. -
bu durumda dünyanın çevresi hesaplanınca 39.690 km* olur, yani %1.6'lık bir hata payı ile doğruyu bulmuştur eratosthenes.
mısır'daki asvan şehri, 21 haziran günü yengeç dönencesi üzerinde yer aldığı için güneş ışınlarını tam dik açıyla alıyor ve gölge boyu sıfır oluyordu. güneş saat kadranı* kullanarak iskenderiye'deki gölge açısını da ölçtü.* bundan sonra dünyanın bir küre halinde olduğunu varsaydı.
böylece iskenderiye şehri, asvan'ın kuzeyinde yer aldığına göre bu iki şehrin arasındaki mesafenin dünyanın çevresinin 50'de 1'i olduğunu dile getirdi. dünyanın çevresi 252.000 stadyumdur ve bu iki şehrin arasındaki mesafenin de 5000 stadyum olduğunu söylüyor eratosthenes. - antik mısır'da 1 stadyum 157,5 metre eşdeğerdir. -
bu durumda dünyanın çevresi hesaplanınca 39.690 km* olur, yani %1.6'lık bir hata payı ile doğruyu bulmuştur eratosthenes.
devamını gör...
2.
kolaydır. evet binlerce yıl önce dünyanın çevresini hesaplamak basit bir olaydır. amcamın anlattığına göre, benim atalarımdan birinin adı rastrofares'tir. rastrofares, eratosthenes'ten bile önce yaşamış ve dünyanın çevresini hesaplamış. evet benim büyük büyük büyük büyük büyük....dedelerimden biri.
peki nasıl hesapladı? benim bu dedem sivaslıymış. sivas o zamanlar daha da büyükmüş. o dönem dedem gibi sivasta yaşayan büyük bir bilim insanı, sivasın çevresinin, dünyanın çevresinin 30da 1i olduğunu söylemiş. dedem de bu bilginin ışığında hesaplama yapmış ve dünyanın çevresi 40.500 km demiş. evet gerçeğinkinden biraz daha çok ama olsun. bu arada dedem rastrofares, tarih öncesi yaşamış, 6000 yıl önce. evet, bu hikayeye inanmayabilirsiniz. zaten kaynak da pek sağlam değil.
peki nasıl hesapladı? benim bu dedem sivaslıymış. sivas o zamanlar daha da büyükmüş. o dönem dedem gibi sivasta yaşayan büyük bir bilim insanı, sivasın çevresinin, dünyanın çevresinin 30da 1i olduğunu söylemiş. dedem de bu bilginin ışığında hesaplama yapmış ve dünyanın çevresi 40.500 km demiş. evet gerçeğinkinden biraz daha çok ama olsun. bu arada dedem rastrofares, tarih öncesi yaşamış, 6000 yıl önce. evet, bu hikayeye inanmayabilirsiniz. zaten kaynak da pek sağlam değil.
devamını gör...