1.
daron acemoğlu ve james robinson'un 2019'da yayımladıkları kitap.
thomas hobbes'un leviathan adlı kitabına göre insanlar eşit oldukları için sürekli bir savaş halindedirler. fakat savaşta hayatta kalmak zor olduğu için barış tercih edilmelidir. barış ise yalnızca herkesin bir araya gelerek yönetme haklarını tek bir egemene devretmesiyle mümkün olur. leviathan egemen olanı ifade eder.
acemoğlu ve robinson dar koridor'da hobbes'un leviathan kavramını kullanarak toplumları üçe ayırıyor:
1. namevcut leviathan*: halkın gücünün devletin gücünden çok daha fazla olduğu durumu ifade eder. merkezi yönetimin olmadığı kabileler ve merkezi yönetimin etkisiz olduğu lübnan ve bazı afrika ülkeleri örnek verilebilir. bu tür toplumlarda cinayet, tecavüz, kan davaları çok yaygındır; temiz suya ve yeterli gıdaya ulaşım sıkıntısı vardır.
2. despotik leviathan*: devletin gücünün halkın gücünden çok daha fazla olduğu durumu ifade eder. çin ve rusya gibi güçlü merkezi otoriteye ve güçlü orduya sahip fakat despotik devlet kurumlarıyla halkın ezildiği ülkeler örnek gösterilebilir. bu tür toplumlarda ekonomik başarılar elde edilse de uzun vadede sürdürülebilir kalkınma sağlanamıyor. elde edilen refah halka ulaşmıyor.
3. prangalanmış leviathan*: acemoğlu ve robinson'a ideal toplum türü. kitaba adını veren 'dar koridor' devletin ve halkın gücünün dengeli olduğu bu durumu ifade eder. abd, ingiltere, isveç, norveç, japonya, güney kore gibi ülkeler örnek verilebilir. devlet güçlüdür ama halkı üzerinde baskı ve şiddet kullanmaz, halkın taleplerini karşılar, hak ve özgürlüklerini korur. bu tür toplumlar ekonomik başarılar elde eder, sürdürülebilir kalkınma sağlar, refahı halka dağıtır.
kitapta türkiye'den de kısaca bahsediliyor. kitaba göre 2001 ekonomik krizi sonrası yapılan ekonomik reformlar ve 2000'li yılların başında avrupa birliği'ne giriş sürecinde yapılan siyasi reformlar sayesinde türkiye dar koridora girebilecek gibi görünmüştü fakat 2007 sonrası akp'nin despotik bir tavır takınması ve bu tavrını her geçen yıl daha da sertleştirmesiyle dar koridora girme fırsatını kaçırdı.
ayrıca bakınız #2324792
thomas hobbes'un leviathan adlı kitabına göre insanlar eşit oldukları için sürekli bir savaş halindedirler. fakat savaşta hayatta kalmak zor olduğu için barış tercih edilmelidir. barış ise yalnızca herkesin bir araya gelerek yönetme haklarını tek bir egemene devretmesiyle mümkün olur. leviathan egemen olanı ifade eder.
acemoğlu ve robinson dar koridor'da hobbes'un leviathan kavramını kullanarak toplumları üçe ayırıyor:
1. namevcut leviathan*: halkın gücünün devletin gücünden çok daha fazla olduğu durumu ifade eder. merkezi yönetimin olmadığı kabileler ve merkezi yönetimin etkisiz olduğu lübnan ve bazı afrika ülkeleri örnek verilebilir. bu tür toplumlarda cinayet, tecavüz, kan davaları çok yaygındır; temiz suya ve yeterli gıdaya ulaşım sıkıntısı vardır.
2. despotik leviathan*: devletin gücünün halkın gücünden çok daha fazla olduğu durumu ifade eder. çin ve rusya gibi güçlü merkezi otoriteye ve güçlü orduya sahip fakat despotik devlet kurumlarıyla halkın ezildiği ülkeler örnek gösterilebilir. bu tür toplumlarda ekonomik başarılar elde edilse de uzun vadede sürdürülebilir kalkınma sağlanamıyor. elde edilen refah halka ulaşmıyor.
3. prangalanmış leviathan*: acemoğlu ve robinson'a ideal toplum türü. kitaba adını veren 'dar koridor' devletin ve halkın gücünün dengeli olduğu bu durumu ifade eder. abd, ingiltere, isveç, norveç, japonya, güney kore gibi ülkeler örnek verilebilir. devlet güçlüdür ama halkı üzerinde baskı ve şiddet kullanmaz, halkın taleplerini karşılar, hak ve özgürlüklerini korur. bu tür toplumlar ekonomik başarılar elde eder, sürdürülebilir kalkınma sağlar, refahı halka dağıtır.
kitapta türkiye'den de kısaca bahsediliyor. kitaba göre 2001 ekonomik krizi sonrası yapılan ekonomik reformlar ve 2000'li yılların başında avrupa birliği'ne giriş sürecinde yapılan siyasi reformlar sayesinde türkiye dar koridora girebilecek gibi görünmüştü fakat 2007 sonrası akp'nin despotik bir tavır takınması ve bu tavrını her geçen yıl daha da sertleştirmesiyle dar koridora girme fırsatını kaçırdı.
ayrıca bakınız #2324792
devamını gör...