1.
1377 yılında iznik’te dünyaya gelmiştir.
asıl adı abdullah, babasının adı ahmed eşref’tir. kaynaklarda künyesi abdullah rumi bin seyyid ahmed eşref bin seyyid muhammed şeklinde geçmektedir.
osmanlı devleti’nin kuruluş devrinin sonlarıyla, yükseliş devri arasında yaşamış mutasavvıf şairlerden biri olan eşrefoğlu rumi, aynı zamanda hacı bayram veli’nin damadı olarak da bilinir.
anadolu’nun türkleşmesi ve türklerin islamiyet’i hayat tarzı haline getirmelerinde önemli rol oynamış olup, şiirlerinde genellikle yunus emre'nin etkisi hissedilir.
hatta bu şiirlerden birçoğu bestelenerek, bugün dahi pek çok yerde okunmaktadır. eserlerinde devrinin halk dilini en iyi şekilde kullanmış olması nedeniyle tasavvufi ahlakın halk arasında yayılmasında büyük rol oynamıştır.
1469 yılında iznik’te vefat eden eşrefoğlu rumi'nin mezarı eşrefzade camii’nin haziresinde bulunmaktadır.
bazı kaynaklarda eşrefoğlu’nun fatih sultan mehmet'in hanımı mükerreme sultan’ın dilindeki bir yarayı tedavi etmesi için istanbul’a gittiğini, sultan'ın hanımını tedavi ederek iznik’e geri döndüğünü;
iznik’e döndükten sonra padişahın onun arkasından tebdili kıyafetle gelerek kendisini dervişliğe kabul etmesi için ısrarcı olduğunu eşrefoğlu’nun ise uzun nasihatlerden sonra padişahı istanbul’a geri dönmeye razı edebildiği rivayeti yer almaktadır. ayrıca, sadrazam mahmut paşa'nın da eşrefoğlu’nun müridleri arasında bulunduğu, hatta fatih tarafından yedikule zindanı’na hapsedildiği zaman duasıyla padişahın gazabını hafifletmesi için adamlarından birini eşrefoğlu’na gönderdiği nakledilmektedir...
eşrefoğlu rumi bir şiirinde şöyle der;
aşkun odu ciğerimi
yaka geldi yaka gider
garip başum bu sevdayı
çeke geldi çeke gider
firkat kar etti canıma
gelsin aşıklar yanıma
aşk zincirin dost boynuma
taka geldi taka gider
bülbül eder zar ü efgan
aşk oduna yandı bu can
benim gönülcüğüm heman
hak'tan geldi hak'ka gider
arifler durur sözüne
gayrı görünmez gözüne
eşrefoğlu yar yüzüne
baka geldi baka gider...
asıl adı abdullah, babasının adı ahmed eşref’tir. kaynaklarda künyesi abdullah rumi bin seyyid ahmed eşref bin seyyid muhammed şeklinde geçmektedir.
osmanlı devleti’nin kuruluş devrinin sonlarıyla, yükseliş devri arasında yaşamış mutasavvıf şairlerden biri olan eşrefoğlu rumi, aynı zamanda hacı bayram veli’nin damadı olarak da bilinir.
anadolu’nun türkleşmesi ve türklerin islamiyet’i hayat tarzı haline getirmelerinde önemli rol oynamış olup, şiirlerinde genellikle yunus emre'nin etkisi hissedilir.
hatta bu şiirlerden birçoğu bestelenerek, bugün dahi pek çok yerde okunmaktadır. eserlerinde devrinin halk dilini en iyi şekilde kullanmış olması nedeniyle tasavvufi ahlakın halk arasında yayılmasında büyük rol oynamıştır.
1469 yılında iznik’te vefat eden eşrefoğlu rumi'nin mezarı eşrefzade camii’nin haziresinde bulunmaktadır.
bazı kaynaklarda eşrefoğlu’nun fatih sultan mehmet'in hanımı mükerreme sultan’ın dilindeki bir yarayı tedavi etmesi için istanbul’a gittiğini, sultan'ın hanımını tedavi ederek iznik’e geri döndüğünü;
iznik’e döndükten sonra padişahın onun arkasından tebdili kıyafetle gelerek kendisini dervişliğe kabul etmesi için ısrarcı olduğunu eşrefoğlu’nun ise uzun nasihatlerden sonra padişahı istanbul’a geri dönmeye razı edebildiği rivayeti yer almaktadır. ayrıca, sadrazam mahmut paşa'nın da eşrefoğlu’nun müridleri arasında bulunduğu, hatta fatih tarafından yedikule zindanı’na hapsedildiği zaman duasıyla padişahın gazabını hafifletmesi için adamlarından birini eşrefoğlu’na gönderdiği nakledilmektedir...
eşrefoğlu rumi bir şiirinde şöyle der;
aşkun odu ciğerimi
yaka geldi yaka gider
garip başum bu sevdayı
çeke geldi çeke gider
firkat kar etti canıma
gelsin aşıklar yanıma
aşk zincirin dost boynuma
taka geldi taka gider
bülbül eder zar ü efgan
aşk oduna yandı bu can
benim gönülcüğüm heman
hak'tan geldi hak'ka gider
arifler durur sözüne
gayrı görünmez gözüne
eşrefoğlu yar yüzüne
baka geldi baka gider...
devamını gör...
2.
iyi demiş güzel demiş doğru demiş. şöyle demiş:
her kimin gönlünde zerre denlü dünya hubbü var
anı mahrum etti bilsin nefsinin emmaresl
dost yolunda aşıkı ger kılsalar yüz bin pare
dönmeye dost dost deyü çağıra her bir paresi
eşrefoğlu rumi bu derde giriftar olalı
düştü bir deryaya kim yoktur anın kenaresi
her kimin gönlünde zerre denlü dünya hubbü var
anı mahrum etti bilsin nefsinin emmaresl
dost yolunda aşıkı ger kılsalar yüz bin pare
dönmeye dost dost deyü çağıra her bir paresi
eşrefoğlu rumi bu derde giriftar olalı
düştü bir deryaya kim yoktur anın kenaresi
devamını gör...