eyalet sisteminin gelmesi gerekliliği

artık türkiye'nin de bu tarz bir yönetim şekline geçmesi gerektiğini düşünüyorum ki bunca hukuk fakültesi mezunu artık her eyaletin yeni yasalarına eyaletler arası farklı yasaları öğrenecek, yetecek düzeydedir.

mesela ramazan'da izmir eyaletinde bira içen biriyle oruç tutmadığı için kavga çıkartan birinin o eyalete girişi yasaklansa ceza alsa ya da aynı şekilde erzurum eyaletinde ramazan'da bir kişi içki içtiği zaman bunun orada hoş karşılanmadığını kendisi bunu bilerek bu davranışı yapsa ve sözlü sataşma, taciz ve fiziksel şiddet karşılığında cezai yaptırım beklemese.

benzer şekilde orta ve doğu karadeniz'de bir eyalette silah bulundurmanın normal karşılandığı, silah ruhsatı edinmenin kolay olduğu ancak trakya'da, ege'de silah bulundurmanın suç sayıldığı bir sistem olsa herkes kendini rahat, güvende hissettiği bir eyalette yaşayabilse.

işin diğer boyutu ekonomi, mesela ben diyelim başka şehirdeyim niye verdiğim vergiyle ankara'dakileri doyurmak için, istanbul'da yapılan köprü ve havaalanı için vergi vermek zorundayım? verdiğim vergi bulunduğum eyalette kalsın, oradaki yatırım için kullanılsın ya da niye güneydoğu, doğu eyaletindeki kaçak kullanım bedellerini ben ödeyeyim, onlar kaçak elektrik kullanıyorsa kendi eyaletleri için düşünsünler.

savunduğum gerekliliktir. özellikle bizimki gibi çok farklı kültürlerin olduğu ülkeler için gereklidir.

şöyle düşünelim. mesela iki insan kafanızda canlandırın. a kişisi çok faşist ve yasakçı bı insan olsun. izmir'de oturuyor diyelim. b kişisi de liberalist birisi olsun. o da antalya'da yaşıyor olsun. a kişisi kuzen evliliklerinden nefret ederken b kişisi kuzeniyle evlenecek olsun. bunlar aynı kanunlara göre yönetilemez çünkü a kişisi propaganda yapıp bunu yasaklatmaya çalışabilir. ama eyalet sistemi olursa a kişisi kendi gibilerin bulunduğu bölgede kuzen evliliği yasak olacağı için rahatsız olmaz. b kişisinin yaşadığı bölgede de kuzen evliliği normal karşılanır. amerika birleşik devletleri'nde bu dediğim sistem uygulanmaktadır. 50 eyaletten 24 tanesinde kuzen evliliği yasaktır.

veya c ve d adında iki kişi daha düşünelim. c kişisi şeriatçı bir insan olsun ve homofobik olsun. adana'da yaşadığını farzedelim. d kişisi de lgbt birisi diyelim. o da istanbul'da yaşıyor olsun. d kişisinin kendi gibi bı lgbt bireyiyle evleneceğini düşünelim. bunlar da aynı kanunlara göre yönetilemez çünkü c kişisi gibi insanlar d kişisi gibi insanları her gördüğünde nefret kusacak ve propaganda yapmaya çalışacaktır. ama eyalet sistemi olduğunda c kişisinin bulunduğu şehirde eşcinsel evlilikler yasak olur ve problem olmaz, d kişisinin bulunduğu bölgede de eşcinsel evlilikler yasal olur ve tanınır.

tabi bu sistemin çok güçlü olması gerekiyor. örneğin faşist bir insan, başka bi eyaletteki insanları manipüle edememeli.

eyalet sistemi çok büyük bir kuvvet bölünmesidir ve türkiye'de buna razı olacak bir siyasi yapılanma yok. üç erki bile birleştirdiler.

bir eyalette 10 sene hapis verilen suç diğerinde serbest olacak, bir eyalet diğerinden farklı sağlık politikası izleyecek, a eyaleti maske takmayana on bin lira ceza geçirirken diğeri takılmasını yasaklayacak... bu boyutta bir ayrımdır. sadece bütçe/ yatırım özerkliği değildir.

bu kadar karmaşık bir sistem türkiye'de kurulamaz. öyle bir idari kapasitemiz yok.

(bkz: anadolu birleşik devletleri)

konuşurken detontane diyen adam buraya yazan tiplerden daha bilgili. yazın yazın yok mu başka yorum, okuması zevkli oluyo.

türkiye birleşik devletleri loading...