faiz indiriyoruz diye pazarlanan havuz devalüasyonu

bilinçli bir devalüasyon gerçekleştiriliyor, bu çok bariz. faiz burada bir araç, bu da çok bariz.
bu durumun bir çok nedeni olabilir;
-cari açığı sistematik ve kalıcı olarak kapatmak,
-rezerv para sahibi ülkelerin faiz artırımı süreci başlatmaları halinde meydana gelebilecek şokları yumuşatmak için proaktif davranmak,
-ekonomiyi ihracat ile büyüyen bir ekonomiye evirmek,
-ekonomi ve ekonominin aktörlerini değerli olan parayı daha değerli mal ve hizmet ihracatıyla kazanmaya teşvik etmek vs.
gerçekleri, bunları ve bunların bize öğrettiklerini bilmesek (ekonomi dünyasının gerçeklikleri bir yana) evet, “sonuçta seçimle gelmişler ve iradeleri de bu yönde ve samimi iseler olabilir” denebilir.
ancak diyemiyoruz. neden? çünkü arkalarında faizle barışık yaşadıkları, öve öve bitiremedikleri yaklaşık 20 yıl var. ne oldu da birden bire böyle devrimsel bir ekonomi modeline atladık (evet, geçiş yapmadık; atladık). mesala 200 milyar dolar rezerv olsaydı, yurt-dışından borçlanma maliyeti düşük, sendikasyonlar için yabancı finans kurumları sırada bekliyor olsaydı böyle sıkıntılı bir dönüşüme teşebbüs edilir miydi? olsa bile ekonominin, piyasanın, fertlerin, oy verenlerin paraya boğulduğu tüketim cenneti yaşayan bir atmosferde gidilecek ve açık farkla kazanılacak bir seçimden sonra yapılması bizim bildiğimiz, bize öğrettikleri bir strateji olmaz mıydı? yapamadılar, yapamayacaklarını gördüler çünkü öyle şartlar yok, zaman aleyhlerine çalışıyor ve her şeyin daha da kötü olabileceğini görüyorlar. iddia ettikleri dönüşüm görece uzun dönemde sonuç verebilir ki bu da pek çok faktörün olumlu yönde gelişmesine bağlı. bu süreci bekleyemezler, çünkü zamanları yok ve en iyi kendileri biliyor.

bu yaratılan devalüasyonun 3 nedeni olabilir;
1- seçeneksizlik (rezerv negatif, başkalarının mevduatı borç alındı, swap dönüşleri kapıya dayandı vs),
2- yurt-dışı hesaplarda (malum adalar-katar vs) depolanan dolar depoları yüksek kurdan getirilerek ülkenin geri kalan bütün varlıklarını alma kapasitesini arttırmak,
3- dolara bağladıkları geçiş, yolcu, hasta garantileri yoluyla 5+ yapılanmasının havuzlarına akan kaynağın satın alma gücünü arşa çıkarmak ve altın vuruş yapmak.
peki bu devalüasyonun pazarlamasındaki takiyye nerede yapılıyor veya yapılacak?
-dini (nas’a da atıf yapılarak) referans gösterip “faizi dinimiz, imanımız için indiriyoruz” diye pazarlayıp yan ürün olarak islamcı tabanı konsolide ederek,
- garanti havuzlarına aktarılan kaynağı “hem milli para diyorsunuz hem de dolar garantisi veriyorsunuz” eleştirilerine karşılık değerini kendilerinin bildiği yüksek kurdan tl’ye çevirmek. bu yolla ülke içindeki varlıkları ele geçirmek için gerekecek yüksek miktarlı legal tl havuzu yaratmak. yan ürün olarakta “işte gördünüz mü, oradan da yerli ve milli paraya geçtik” diye kendi lehlerine argüman yaratmak.
bu devalüasyon süreci hem burada hem de swap anlaşmalarında ulaşılmak istenen noktaya kadar devam edecek. belki hedeflenen noktanın da üzerine çıkılabilir, kim bilir? buradan da daha düşük kurdan anlaşmaya vardık diye yerli ve milli bir masal yazılabilir…