her ne arar isen kendinde ara kudüs'te mekke'de hac'da değil

üstad pir hacı bektaş veli hazretlerinin söylediği muhteşem bir sözüdür. hacı bektaş veli; bu sözünde hacca gidip şeytan taşlamakın saçmalığını, kudüs-mekke-medine üçlüsünde hiçbir tılsım/mucize olmadığını söylemiştir. normalde bektaş veli'nin bu sözleri gerçek islam'a göre küfürdür ve dine aykırıdır. hacı bektaş, burada açıkça islam'ın ve diğer semavi dinlerin fatalizmine(kadercilik) karşı çıkmakta ve insanın kaderinin kendi elinde olduğunu vurgulamaktadır.
kızılbaşlık denilen alevi-bektaşilik, türk tipi islam anlayışıdır. hacı bektaş veli'nin bu sözü bize gösteriyor ki islam, türkün bünyesine tam olarak uymaz çünkü türk'ün yapısında katı kurallı din anlayışı yoktur; başka bir deyişle türklerde din değil, inanç vardır. (bkz: tatlısu müslümanları)
başbuğ hacı bektaş veli'nin semavi dinler hakkında söylediği iki çift söz