in dubio pro reo

latince bir hukuk ilkesidir ve “şüphe sanık lehine yorumlanır” anlamına gelir. ceza hukukunun temel prensiplerinden biridir ve masumiyet karinesiyle doğrudan bağlantılıdır.

bu ilkeye göre:
• eğer bir ceza davasında sanığın suçlu olup olmadığı konusunda kesin bir delil yoksa,
• veya mevcut deliller farklı yorumlanabilecek şekilde belirsizlik içeriyorsa,
• bu durumda, şüphe sanığın lehine değerlendirilir ve ceza verilmez.

türkiye cumhuriyeti anayasası’nın 38. maddesi: “suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz.”
• ceza muhakemesi kanunu’nun 223. maddesi: “sanığın cezalandırılmasına yeterli kesin ve inandırıcı delil elde edilememişse, beraatine karar verilir.”
• avrupa insan hakları sözleşmesi’nin 6. maddesi: adil yargılanma hakkı çerçevesinde masumiyet karinesini güvence altına alır.

örnek verecek olursak bir kişinin hırsızlık yaptığı iddiasıyla yargılandığını düşünelim. ancak eldeki deliller kesin değil ve kişinin gerçekten suçu işlediğine dair net bir kanıt bulunamıyor. ın dubio pro reo ilkesi gereği, mahkeme sanığın lehine karar vermeli ve beraat ettirmelidir.

bu ilke, adil yargılanmayı ve bireylerin haksız yere mahkum edilmesini önlemek için ceza hukukunda kritik bir rol oynar.