kara pazartesi

dünya borsalarında yaşanan büyük kayıp nedeniyle 19 ekim 1987 tarihine verilen isim.

hong kong borsasında başlayan, avrupa ve amerika borsalarında devam eden aşırı değer kaybının sebebi bilinmiyor. zira düşüşten hemen önce her şey yolunda gibi görünüyormuş. ancak genel kanı, yatırımcıların kapıldığı panik nedeniyle dev bir satış dalgası yaratılmış olması.

aslında olay geliyorum demiş daha öncesinden. hızlı ekonomik büyümenin sonucu olarak piyasalar iyimser bir havaya bürünmüş. bu da hisse senetlerinin fiyatında bir şişme yaratmış. arkasından faizlerin hızla yükseldiği bir dönem gelmiş ve bir anda iyimserlikten eser kalmamış. amerikan doları değer kaybetmiş ve bütçe açığı büyümüş. kurumsal yatırımcılar "program trading" adı verilen bir alım satım türü kullanmaya başlayınca satış dalgası büyümüş. otomatik satış emirleri hız kazanmış. yatırımcılar yüksek riskler almaya başlayınca hisse senedi fiyatları gerilemiş. dönemin haberleşme ağı bugün olduğu kadar hızlı olmadığından yatırımcıların arasında yayılan hızlı panik nedeniyle düşüşler peş peşe gelmeye başlamış.

federal reserve'in olaya el koymasıyla faizler düşmüş. bankalar da ikna edildikten sonra her şey "tatlıya bağlanmış".

aynı şeyin bir daha yaşanmaması için "devre kesici" adlı bir sistem getirilmiş ve bu sistem sayesinde artık endeksin belli bir oranda düşmesiyle piyasaların otomatik olarak kapanması sağlanmaya başlanmış.