karakovan balı

kafkas arısı türü tarafından üretilen, arıların şeker ve diğer katkı maddesi almadan ürettiği besin değeri yüksek bir bal türü.
toprak kovan denilen, söğüt dallarından yapılan , etrafı tezek ve çamurlarla sıvanan özel ve eski yöntemlere dayalı kovanlarda üretiliyor. bu kovanlar daha çok doğu anadolu bölgesi'nde ilkbahar aylarında zengin floraya sahip yüksek dağ ve yaylalara bırakılıyor.

diğer ballardan farkı, kovanın içindeki mumu arının kendisinin yapmış olmasıdır. normal petekler de yine bal mumundan üretilen petek konur.
kapalı kutu peteklerin içi kontrol edilemediği için peteğin söndüğü yada arının sağlıklı olup olmadığı kontrol edilemez. o yüzden 10 kovandan 6 tanesi genelde çöp olduğundan üreticiler kilosunu yüksek rakamlardan çakabilmek için karakovan balının diğer ballardan farklı olduğunu söyler.
yoksa arı aynı arı, kestane aynı kestanedir.
sadece çiçek balları gibi kaşık kaşık yenmez kestane aroması çok olduğundan daha acıdır.