karartma geceleri (film)

rıfat ılgaz'ın aynı isimli romanından sinemaya uyarlanan, senaristi ve yönetmeni yusuf kurçenli olan, başrolünde tarık akan'ın oynadığı ve yolu hapishaneden geçen tipik bir türk aydınını canlandırdığı 1990 yapımı film. yönetmenin, ağır anlatımlı, psikolojik ve sosyolojik filmlerinin bir örneği.

9.uluslararası istanbul film festivali'nin olaylı filmi olarak gösterime girdi. önce sansür kurulu tarafından gösterimi yasaklandı, sonradan tekrar gösterime girmesine izin verildi. daha sonra aynı sene ulusal yarışma'da birinci oldu.

film, ikinci dünya savaşı'nın sonlarına doğru, istanbul'da aydınlar üzerinde artan polis baskısını anlatıyor. mustafa ural'ın yazdığı şiir kitabı, toplumu ve devleti hicvettiği satırlar yüzünden toplatılmış, şair de yazdığı bu kitap yüzünden polis tarafından aranmaktadır. o dönemlerde de siyasilerin adeta kabusu haline gelen sansaryan han da tam kapasite faaliyet göstermektedir. içeri girip çıkanlar korkunç olaylara tanık olmuşlardır. bunlardan haberdar olan mustafa ural, polise teslim olmak yerine firari yaşamayı tercih eder. film, bu kaçış macerası içerisinde, mustafa'nın kaldığı yerleri, tanıdığı insanları anlatırken, bir taraftan da o dönem türkiye'nin siyasi tarihine bir bakış yöneltiyor.