1.
ingilizcesi participatory economics yani kısaca parecon olan kapitalist küreselleşme karşıtı ekonomik vizyon.
kurucuları robin hahnel ve michael alberttir. hahnel ve albert kitaplarında mevcut ekonomik sistemin acımasızlığından, yıkıcılığından, adaletsizliğinden ve verimsizliğinden bahsederken diğer bütün ekonomik sistemlerin de eleştirisini yaparlar. hahnel liberter sosyalizme yakın görünse ve sıcak baksa da iktisadi adalet ve demokrasi adlı kitabının ikinci bölümünde "liberter sosyalizm: yanlış giden neydi?" başlığı altında liberter sosyalizmin ölümünün nedenlerini incelemektedir.
katılımcı ekonominin benimsediği temel değerler şunlardır: hakkaniyet, dayanışma, çeşitlilik, öz yönetim, ve ekolojik denge. michael albert katılımcı ekonomi: kapitalizmden sonra yaşam adlı kitabında katılımcı ekonominin beş tamamlayıcı bileşeni olarak şunları öneriyor: üretici varlıkların toplumsal mülkiyeti, öz yönetime dayalı işçi ve tüketici konseyleri, dengeli iş düzenleri, çaba ve fedakarlığın ödüllendirilmesi ve katılımcı planlama katılımcı ekonomi, tabi ki kusursuz bir ekonomik vizyon değildir ama bu kusurlar benimsediği temel değerlerde değildir bu yüzden eleştirirken insaflı olmak gerekir. ayrıca sadece ekonomik değil, toplumsal bir vizyondur da aynı zamanda.
kurucuları robin hahnel ve michael alberttir. hahnel ve albert kitaplarında mevcut ekonomik sistemin acımasızlığından, yıkıcılığından, adaletsizliğinden ve verimsizliğinden bahsederken diğer bütün ekonomik sistemlerin de eleştirisini yaparlar. hahnel liberter sosyalizme yakın görünse ve sıcak baksa da iktisadi adalet ve demokrasi adlı kitabının ikinci bölümünde "liberter sosyalizm: yanlış giden neydi?" başlığı altında liberter sosyalizmin ölümünün nedenlerini incelemektedir.
katılımcı ekonominin benimsediği temel değerler şunlardır: hakkaniyet, dayanışma, çeşitlilik, öz yönetim, ve ekolojik denge. michael albert katılımcı ekonomi: kapitalizmden sonra yaşam adlı kitabında katılımcı ekonominin beş tamamlayıcı bileşeni olarak şunları öneriyor: üretici varlıkların toplumsal mülkiyeti, öz yönetime dayalı işçi ve tüketici konseyleri, dengeli iş düzenleri, çaba ve fedakarlığın ödüllendirilmesi ve katılımcı planlama katılımcı ekonomi, tabi ki kusursuz bir ekonomik vizyon değildir ama bu kusurlar benimsediği temel değerlerde değildir bu yüzden eleştirirken insaflı olmak gerekir. ayrıca sadece ekonomik değil, toplumsal bir vizyondur da aynı zamanda.
devamını gör...
2.
bu tür kapitalizme alternatif ekonomik sistemlerin yapabileceği en güzel şey kapitalizmin sağlam bir eleştirisi iken, hemen hemen hepsi eleştiriden öte giderek onun yerine kendi sistemlerinin mutlak bir şekilde daha doğru olduğunu söylerler.
böylece hepsi bilimsellikten (ki bilim mutlak yargılar vermez. sadece "olabilir" deyip tahminlerde bulunur ve deneylerle bu tahminlerinin doğru olup olmadığını araştırır) uzak, dogmalara dayalı bir başka ekonomik sistem olmaktan öteye gidemiyorlar.
fakat yine de içinde sempati duyduğum "özyönetim(gerçek demokrasi)" terimini barındırması güzeldir. öz yönetime dayalı işçi ve tüketici konseylerinin oluşması demek, yönetici sınıfının ortadan kalkması demektir.
örneğin; oluşturulan bir mahalle konseyinde "mahalleye yapılacak bir hastanenin" yapılıp yapılmaması ile ilgili kararı mahalle konseyindeki üyeler, yani mahalle sakinlerinin oyları belirler. veya "a" fabrikasıyla ilgili olabilecek tüm kararları fabrika konseyindeki üyeler, yani işçiler belirler.
bunun gibi oluşturulacak birçok konsey, şu andaki temsili yönetimden daha iyi olabilirdi sanki. kısacası, üzerinde düşünülmesi gereken bir başka ekonomik sistemdir.
böylece hepsi bilimsellikten (ki bilim mutlak yargılar vermez. sadece "olabilir" deyip tahminlerde bulunur ve deneylerle bu tahminlerinin doğru olup olmadığını araştırır) uzak, dogmalara dayalı bir başka ekonomik sistem olmaktan öteye gidemiyorlar.
fakat yine de içinde sempati duyduğum "özyönetim(gerçek demokrasi)" terimini barındırması güzeldir. öz yönetime dayalı işçi ve tüketici konseylerinin oluşması demek, yönetici sınıfının ortadan kalkması demektir.
örneğin; oluşturulan bir mahalle konseyinde "mahalleye yapılacak bir hastanenin" yapılıp yapılmaması ile ilgili kararı mahalle konseyindeki üyeler, yani mahalle sakinlerinin oyları belirler. veya "a" fabrikasıyla ilgili olabilecek tüm kararları fabrika konseyindeki üyeler, yani işçiler belirler.
bunun gibi oluşturulacak birçok konsey, şu andaki temsili yönetimden daha iyi olabilirdi sanki. kısacası, üzerinde düşünülmesi gereken bir başka ekonomik sistemdir.
devamını gör...