1.
avusturyalı yazar leopold von sacher-masoch'un 1870 yılında yayınlanmış kısa romanı. kadının üstünlüğü, sadizm ve özellikle mazoşizm temaları üzerine kuruludur. romanın büyük bölümü otobiyografiktir.
"sizler kuzey'de aşkı genel olarak fazla önemsiyor ve ciddiye alıyorsunuz. sadece zevkten bahsedilmesi gereken yerde, yükümlülüklerden söz açıyorsunuz."
"evet, madam, zaten bu yüzden de çok saygıdeğer ve faziletli hislerimiz, kalıcı ilişkilerimiz var."
"ve bir de, çıplak paganizme duyulan bu durmak ve doymak bilmez özlem" diye araya girdi madam, "fakat en yüce sevincin, ilahi neşenin bizzat kendisi olan o aşk siz modernlere, siz tefekkür çocuklarına göre değil. o aşk size uğursuzluk getiriyor. doğal olmak istediniz mi, adileşiyorsunuz. doğa sizin gözünüze düşmanca bir şeymiş gibi görünüyor, eski yunan'ın gülen tanrıları olan bizleri iblise, beni ise şeytana çevirdiniz. beni ancak aforoz edebilir ve lanetleyebilirsiniz veya kendinizi sunağım önünde taşkın bir cinnet içinde kurban olarak kesebilirsiniz, ve günün birinde içinizden biri kızıl dudaklarımı öpme cesaretini gösterdi mi, bunun için üzerinde çile gömleği yalınayak roma'ya hacca gider ve ayaklarımın altında her saat başı güler, menekşeler ve mersinler fışkırırken, o, kuru sopanın çiçek açmasını bekler ama onların kokusunu almazsınız siz, kuzey sisiniz ve hıristiyan tütsünüz içinde kalın yeter; biz paganları enkaz altında, lavlar altında bırakın, kazıp çıkarmayın oradan, sizin için yapılmadı pompeii, villalarımız, hamamlarımız, mabetlerimiz sizin için yapılmadı. sizin tanrılara ihtiyacınız yok! dünyanızda soğuktan donuyoruz!"
masoch'un roman öğelerinden ilki estetik ve plastiktir. sanki duyular "kuramcı" hale gelmiş; göz, nesnesinin kendisi de insani, kültürel, insandan gelen ve insana yönelik bir nesne haline geldiğinde, gerçekte de insani bir göz halini almıştır. nesne olarak sanat yapıtını aldığında, bir organ insanileşir. her hayvan, organları hayvan olmayı bıraktığında acı çeker: masoch böyle bir dönüşümün acısını yaşadığını ileri sürer. dönüşüm geçirmiş bir şehvetin kültürel halini belirtmek için öğretisine "şehvetüstücülük" adını verir. bu nedenle masoch'taki aşklar kaynağını sanat yapıtında bulur. çıraklıktan taştan kadınlar üzerinde yapılır. kadınlar ancak ay ışığının vurduğu soğuk heykellerden ya da gölgede kalmış tablolardan ayır edilemeyecek haldeyken istek uyandırırlar. venüs'ün tamamı titian'ın etkisi altındadır, et, kürk ve aynanın birbirleriyle olan mistik ilişkisine göre belirlenir. buz tutmuş olanın, zalimin ve hissi olanın bağı bu ilişkide kurulur. mazoşist sahneler, heykellere veya tablolara benzer şekilde donup kalmaya, heykeller ve tabloların ikizi olarak ortaya çıkmaya, bir aynada ya da bir yansımada kendi ikizini ortaya çıkarmaya (kendisini bir tablodaymış gibi görüp şaşıran severin gibi..) ihtiyaç duyarlar.
(bkz: gilles deleuze) (bkz: sacher-masoch'un takdimi)
aimez moi...
"sizler kuzey'de aşkı genel olarak fazla önemsiyor ve ciddiye alıyorsunuz. sadece zevkten bahsedilmesi gereken yerde, yükümlülüklerden söz açıyorsunuz."
"evet, madam, zaten bu yüzden de çok saygıdeğer ve faziletli hislerimiz, kalıcı ilişkilerimiz var."
"ve bir de, çıplak paganizme duyulan bu durmak ve doymak bilmez özlem" diye araya girdi madam, "fakat en yüce sevincin, ilahi neşenin bizzat kendisi olan o aşk siz modernlere, siz tefekkür çocuklarına göre değil. o aşk size uğursuzluk getiriyor. doğal olmak istediniz mi, adileşiyorsunuz. doğa sizin gözünüze düşmanca bir şeymiş gibi görünüyor, eski yunan'ın gülen tanrıları olan bizleri iblise, beni ise şeytana çevirdiniz. beni ancak aforoz edebilir ve lanetleyebilirsiniz veya kendinizi sunağım önünde taşkın bir cinnet içinde kurban olarak kesebilirsiniz, ve günün birinde içinizden biri kızıl dudaklarımı öpme cesaretini gösterdi mi, bunun için üzerinde çile gömleği yalınayak roma'ya hacca gider ve ayaklarımın altında her saat başı güler, menekşeler ve mersinler fışkırırken, o, kuru sopanın çiçek açmasını bekler ama onların kokusunu almazsınız siz, kuzey sisiniz ve hıristiyan tütsünüz içinde kalın yeter; biz paganları enkaz altında, lavlar altında bırakın, kazıp çıkarmayın oradan, sizin için yapılmadı pompeii, villalarımız, hamamlarımız, mabetlerimiz sizin için yapılmadı. sizin tanrılara ihtiyacınız yok! dünyanızda soğuktan donuyoruz!"
masoch'un roman öğelerinden ilki estetik ve plastiktir. sanki duyular "kuramcı" hale gelmiş; göz, nesnesinin kendisi de insani, kültürel, insandan gelen ve insana yönelik bir nesne haline geldiğinde, gerçekte de insani bir göz halini almıştır. nesne olarak sanat yapıtını aldığında, bir organ insanileşir. her hayvan, organları hayvan olmayı bıraktığında acı çeker: masoch böyle bir dönüşümün acısını yaşadığını ileri sürer. dönüşüm geçirmiş bir şehvetin kültürel halini belirtmek için öğretisine "şehvetüstücülük" adını verir. bu nedenle masoch'taki aşklar kaynağını sanat yapıtında bulur. çıraklıktan taştan kadınlar üzerinde yapılır. kadınlar ancak ay ışığının vurduğu soğuk heykellerden ya da gölgede kalmış tablolardan ayır edilemeyecek haldeyken istek uyandırırlar. venüs'ün tamamı titian'ın etkisi altındadır, et, kürk ve aynanın birbirleriyle olan mistik ilişkisine göre belirlenir. buz tutmuş olanın, zalimin ve hissi olanın bağı bu ilişkide kurulur. mazoşist sahneler, heykellere veya tablolara benzer şekilde donup kalmaya, heykeller ve tabloların ikizi olarak ortaya çıkmaya, bir aynada ya da bir yansımada kendi ikizini ortaya çıkarmaya (kendisini bir tablodaymış gibi görüp şaşıran severin gibi..) ihtiyaç duyarlar.
aimez moi...
devamını gör...