merdaneli çamaşır makinesi

yıkama kazanı ve çamaşırları sıkmak amaçlı yerleştirilmiş iki adet silindirden oluşan nostaljik makine. bir de yürürdü bunlar, bulundukları yerden sıkılırlardı herhalde salona bir merhaba demek istermiş gibi paytak paytak ilerlerlerdi.

çok değil yaklaşık 5-6 yıl öncesinde babaannemi kullanırken görmüştüm.

el bileğimde hala izi durur 33 sene geçmesine rağmen.

(merdanesinin arasına kolumu sokmuşum küçükken)

çamaşır haznesine doldurulan çamaşırların ileri-geri hareketlerle yıkanmasına ve otomatik çalışan iki merdane arasındaki sıkma işlemine dayanan teknikle çalışan makine olarak bilinir.

tam otomatik makinelerin yaygınlaştığı doksanlı yıllardan evvel çocukluğunu yaşamış kişiler arasında yapılan efsanevi ankete göre henüz birer sabi iken en çok korkulan ev eşyası sorusunda uzak ara birinci sırada yer almaktadır. bilhassa sıkma aparatının olduğu o haşin iki merdane arasından çamaşır sokulup ezilmiş olarak çıkartıldığı vakit sanki makine size müstehzi bir şekilde gülümsüyor ve dil çıkarıyormuş gibi hissettirir. bu pis sırıtışın altında bezgin ev hanımlarının kendisine seneler boyunca çektirdiği eziyetin intikamı yatmaktadır. bu sebeptendir ki çoğu kez öfke nöbetleri geçirir ve çılgın bir gergedan gibi bulunduğu yerden kaçmaya çalışır. evin en minik bireyleri makinenin her an kendisini yutup kazanında bir süre çalkaladıktan sonra merdanesinden geçireceği korkusuyla geceleri uyuyamaz. işte dertli validelerin bir türlü anlayamayacağı bu korku yüzünden çoğu gece kabuslar içerisinde uyanır yahut sabahları altına kaçırmış olur bu minikler. neyse ki otomatik makineler hızır gibi yetişmiştir de sonraki kuşaklar bu korkuyla büyümek zorunda kalmamıştır. kendilerine edilen dualar sayesinde inandıkları cennetin kapıları her daim açık olsundur mucitlerine.

dünyanın en tatlı şeyidir.
annemin vardı eskiden. köydeki evimize götürmüştük. sıkma şeysi bozulmuştu makinenin, galiba kendisi de bozulmuştu. annem neden kullanıyordu çok merak ediyorum zira çamaşırları önce bir leğene doldurup elinde çitiler, sonra makinenin içine atar, bir veya iki tur dönderirdi. makinenin su sıkma şeysi (merdanesi) bozuk olduğu için de onları teeek tek sıkıp çamaşır ipine asardı. bense o makineyi her şey bittikten sonra barbie bebeklerimi yüzdürmek için kullanırdım. ısrar kıyamet içine detarjansız su doldurturdum (evet o kadar tuhaf bi şeydi ki suyu da içine siz dolduruyordunuz) ve o devasa havuzda (bebeklerimin boyunu düşünürsek derin bi havuzdu o) şapidik şupidik yüzdürür, üstümü, başımı ve tabii her yeri ıslatırdım.

şimdi o makine ne oldu bilmiyorum, hatırlamıyorum. anneme şehirdeki evimiz için yeni makine alınınca, normal çamaşır makinesine benzeyen öteki çamaşır makinesini taşımıştık bu sefer köye.

en iyi camasir makinesi. evet.

amerikada sıklıkla kullanılan ve top load washer diye tabir edilen makinelere benzemektedir. suyunu kendi alıp boşaltabilen ve çamaşırları sıkabilen özellikli hali kısaca.