1.
monty hall problemi, ünlü bir olasılık bulmacasıdır. bir yarışma programında olduğunuzu ve önünüzde üç tane kapı bulunduğunu varsayalım. bu üç kapının ikisinin ardında birer keçi, ve bir tanesinin ardında ise bir araba bulunmaktadır. sizden bu üç kapıdan birini seçmeniz isteniyor. sunucu, hangi kapıda ne olduğunu biliyor ve size arkasında keçi olan kapılardan birisini açıyor. bu aşamada seçiminizi değiştirebilirsiniz, ancak değiştirmek sizin yararınıza mıdır?
çoğu insan seçimini değiştirmenin fark etmediğini ve %50 şansının olduğunu düşünür, ancak bu yanlıştır. seçiminizi değiştirmek her zaman arabayı bulma olasılığınızı arttırır. peki nasıl?
varsayalım ki bu üç kapının ilkinde araba, ikinci ve üçüncüsünde ise keçi var.
ilk kapıyı seçtiğinizde arabayı seçmiş olursunuz. diğer kapılardan birisi açılır ve eğer siz kararınızı değiştirirseniz, karar değiştirmek size kaybettirir.
ikinci kapıyı seçtiğinizde keçilerden birini seçmiş olursunuz. sunucu arkasında keçi olan diğer kapıyı açmak zorundadır. bu durumda karar değiştirmek size kazandırır.
üçüncü kapıyı seçtiğinizde yine keçilerden birini seçmiş olursunuz. sunucu tekrar arkasında keçi olan ikinci kapıyı açmalıdır. bu durumda karar değiştirmek size yine kazandırır.
bu üç olasılığın sonucunda seçimin değiştirilmesi 2/3 oranda kazandırır. bir diğer bakışla, yarışmacının seçimini değiştirmesi durumunda her zaman ilk seçiminin tersini elde edeceği çıkarımını yapabiliriz. ilk seçimin keçi olması olasılığı, araba olması olasılığından daha fazla olduğu için; seçimin değiştirilmesi her zaman daha avantajlıdır.
buradan pek çok kez oynayarak bu olasılığı gözlemleyebilirsiniz
çoğu insan seçimini değiştirmenin fark etmediğini ve %50 şansının olduğunu düşünür, ancak bu yanlıştır. seçiminizi değiştirmek her zaman arabayı bulma olasılığınızı arttırır. peki nasıl?
varsayalım ki bu üç kapının ilkinde araba, ikinci ve üçüncüsünde ise keçi var.
ilk kapıyı seçtiğinizde arabayı seçmiş olursunuz. diğer kapılardan birisi açılır ve eğer siz kararınızı değiştirirseniz, karar değiştirmek size kaybettirir.
ikinci kapıyı seçtiğinizde keçilerden birini seçmiş olursunuz. sunucu arkasında keçi olan diğer kapıyı açmak zorundadır. bu durumda karar değiştirmek size kazandırır.
üçüncü kapıyı seçtiğinizde yine keçilerden birini seçmiş olursunuz. sunucu tekrar arkasında keçi olan ikinci kapıyı açmalıdır. bu durumda karar değiştirmek size yine kazandırır.
bu üç olasılığın sonucunda seçimin değiştirilmesi 2/3 oranda kazandırır. bir diğer bakışla, yarışmacının seçimini değiştirmesi durumunda her zaman ilk seçiminin tersini elde edeceği çıkarımını yapabiliriz. ilk seçimin keçi olması olasılığı, araba olması olasılığından daha fazla olduğu için; seçimin değiştirilmesi her zaman daha avantajlıdır.
buradan pek çok kez oynayarak bu olasılığı gözlemleyebilirsiniz
devamını gör...