platoon (film)

türkçe çevirisi müfreze olan en iyi film oscar ödülünü kazanan vietnam savaşı'nı belki de en iyi anlatan bir oliver stone saheseridir. * savaş nedir, savaş psikolojisi, savaş etiği gibi konularda bilgi sahibi olmamızı sağlayan ve belki de savaşın bu denli çıplaklıkla anlatıldığı tek eser.

--! spoiler !--

filmin sonunda helikopterde askerin kendiyle hesaplaşması inanılmazdır.

--! spoiler !--

br oliver stone filmidir.

filmim senaryosunu da yönetmen oliver stone filmidir. filmde charlie sheen, willem dafoe, tom berenger, keith david, forest whitaker, francesco quinn, kevin dillon, john c. mcginley, reggie johnson, mark mosses, johnny depp, * ve chris pedersen rol almıştır.

imdb top 250 listesinde 225. sırada yer alan film en iyi film, en iyi yönetmen dahil dört dalda oscar kazanmıştır. en iyi yönetmen dalında bafta ödülü de kazanan film berlin uluslararası film festivalinde gümüş ayı ödülüne de elde etmiştir. film üç tane altın küre ödülü de kazanmıştır.

vietnam savaşına gönüllü olarak katılmış olan yönetmen oliver stone'u kendi gözlemlerine dayanan bir filmdir platoon.

okulu bırakıp vietnam savaşı için gönüllü olan genç bir asker cephe hattında savaşın gerçek yüzünü görmeye başlar. çok haksız bir savaş olan vietnam savaşı esnasında büyük annesine mektuplar yazarak her şeyi anlatan bu asker savaşta her yolun mübah olduğunu düşünen john barnes ve insancıl yanını korumak için mücadele eden elias grodin arasında kalır.

insanı çok rahatsız eden ama bir o kadar da etkileyen bir filmdir.

aslında oliver stone'un savaş üçlemesi (ya da vietnam üçlemesi olarak da bilinir) filmlerinden ilkidir.

bol spoiler

ilk filmde etik ve ahlak değerleri ile ülkesi için katıldığı savaşta etik ve erdem ile savaşın gerçekliği arasındaki ikilemle mücadele eden genç bir adamın çelişkilerini irdeliyor. ikinci filmde ise ülkesinin değerlerine körü körüne bağlı ve bu doğrultuda savaşta her şeyi mübah gören, ülkesine gazi olarak dönen bir adamın hikayesi var. döndükten sonra yaşadıklarını, ne için savaştığını sorgulamaya başlayan adam politikacıların çıkarları uğruna öne sürülmüş bir piyon olduğunu düşünüyor ve bir savaş karşıtına dönüşüyor. son filmde ise tüm hikayeye vietnamlı bir kadının gözünden bakıyor. kuzeyli-güneyli olarak ayrılan ülkesinde ikilemi yaşayan kadın, kendi ülkesinin vatandaşlarının ona yaşattıkları ile gelen abd'lilerin mi, kendi ülkesinde sözde bağımsızlık isteyen vatandaşlarının mı daha vahşi olduğunu sorguladığı bir maceraya sürükleniyor.

ilk film: 1986'da türkçeye müfreze olarak çevrilen filmi(bkz: platoon) çekilmiştir.
bu filmde akademik olarak başarılı sayılabilecek genç bir adam vatanseverlik duyguları ile okulu bırakıp gönüllü olarak orduya katılır. tüm entelektüel birikimi ile savaşın ortasında ilkeleri ile ülkesi için savaştığını sanan kahramanımız, hiçbir etik değeri olmayan, tek bildikleri gerçek ölmek ve öldürmek olan bir müfrezenin içinde kendi etik değerleri ile de savaş verecektir.

ikinci film: (bkz: born on the fourth of july) ilk filmden 3 yıl sonra çektiği "doğum günü 4 temmuz"
not: 4 temmuz abd'nin bağımsızlık günü olarak kutladığı gündür. bu filmde vietnam savaşı sonrasına odaklanır. mahallesindeki herkes rock'n roll amerikasında gençliklerini yaşarken, ülkesine ve değerlerine radikal bir şekilde bağlı olan ron(tom cruise) orduya katılır. ilk filmdeki kahramanın aksine, hatta tıpkı onun müfrezedeki arkadaşları gibi, savaştaki tek gerçeğin ülkesi olduğunu düşünen, etik ve ahlak kavramlarını sorgulamayan, sivil ve çocuk öldürmeyi mübah gören ron bir şekilde yaralanır ve tekerlekli sandalyeye mahkum bir gazi olarak döner ülkesine. ilk başta bir kahraman gibi karşılanan ron zaman içerisinde sivil hayatta kaybettiği ayakları ile birlikte abd'nin sağlık sistemi ile yüzleşir, sivil hayatta basit bir evrak için bile bürokrasi içerisinde yaşadığı zorluklar ile orduya, ülkesine bağlılığını sorgulamaya başlar. ve onu savaşa katılmaya ikna eden motivasyonun aslında yozlaşmış politikacıların propaganda ile kurguladığı bir kandırmaca olduğunu anlar. ron artık yılda bir kez bağımsızlık günü törenlerinde göstermelik yürüyüşlere davet edilerek kuru teşekkürle kandırılan bir adam değil, yozlaşmış amerikan sisteminde ödediği bedelin hesabını sorma mücadelesi veren bir adamdır.

son film: 1993 yılında vizyona giren üçlemenin son filmi (bkz: heaven and earth). bu filmde (bkz: oliver stone) hikayeye bir de vietnam tarafından bakar. ülkesi için savaşmayı göze alan vietnamlı bir kadın'ın biyografik hikayesine odaklanır. önce ülkesinin bağımsızlığı için çabalayan kadın, kendi ülkesinin vatandaşları tarafından kuzeylilere casusluk yaptığı iddiasıyla suçlanıyor. acılar çekiyor. kendi vatandaşlarının ona yaptıklarını gören kadın artık ülkesindeki abd'leri o kadar da cani olarak görmüyor. onu savaşın bu acımasız dünyasında çekeceğine inanan kibar, insanca davranan bir abd'li askere aşık oluyor. ama orda da işler pek iyi gitmiyor. sonra olaylar gelişiyor işte.