1.
evrendeki madde ve antimadde sayısı arasındaki dengesizliği açıklamak için sovyet fizikçi andrei sakharov tarafından öne sürülmüş olan üç şart.
1- fizik bize baryon sayısının korunduğunu söylese de baryonlar ve bunların antileri arasındaki miktarın dengesizliğine neden olacak bir süreç yaşanmış olmalı. bu durumda evrende baryonların sayısının artmasına ya da azalmasına neden olacak bazı olayların yaşanmış olması gerekir ki aradaki dengesizlik ortaya çıkabilsin.
2- yük ve yük - parite simetrilerinin ihlali. öncelikle (bkz: cp simetrisi)
bu ihlaller, evrendeki madde ve antimadde miktarındaki dengesizliğe neden olmuş olabilir.
mesela bir parçacığın bozunduğunu düşünelim. bu parçacık maddenin davranışlarını gösterir. cp simetrisinin korunması durumunda, bu parçacığın antimaddesi de aynı şekilde bozunmaya uğrar ama ihlal gerçekleştiği zaman anti parçacık farklı şekilde bozunur. bu bozunma sonucunda ortaya yine madde çıkabilir. bu durumda ortamdaki madde sayısı antimadde sayısından daha fazla olabilir.
3- evren ortaya çıkar çıkmaz genişlemeye ve soğumaya başladığı için, ortamda termal bir dengeden bahsedemiyoruz. eğer termal denge olsaydı madde ve antimadde eşit şekilde oluşabilirdi. dengenin bozulması, devreye giren çeşitli süreçler nedeniyle, maddenin daha fazla oluşmasına katkıda bulunmuş olmalı.
her ne kadar bu koşullar duruma açıklama getirmek için öne sürülmüşse de bahsi geçen 3 olayın nasıl gerçekleştiğine dair bir çözüm sunmaz. örneğin ilk koşuldaki bazı olayların ya da son koşuldaki çeşitli süreçlerin ne olduğuna dair herhangi bir açıklamada bulunmaz.
1- fizik bize baryon sayısının korunduğunu söylese de baryonlar ve bunların antileri arasındaki miktarın dengesizliğine neden olacak bir süreç yaşanmış olmalı. bu durumda evrende baryonların sayısının artmasına ya da azalmasına neden olacak bazı olayların yaşanmış olması gerekir ki aradaki dengesizlik ortaya çıkabilsin.
2- yük ve yük - parite simetrilerinin ihlali. öncelikle (bkz: cp simetrisi)
bu ihlaller, evrendeki madde ve antimadde miktarındaki dengesizliğe neden olmuş olabilir.
mesela bir parçacığın bozunduğunu düşünelim. bu parçacık maddenin davranışlarını gösterir. cp simetrisinin korunması durumunda, bu parçacığın antimaddesi de aynı şekilde bozunmaya uğrar ama ihlal gerçekleştiği zaman anti parçacık farklı şekilde bozunur. bu bozunma sonucunda ortaya yine madde çıkabilir. bu durumda ortamdaki madde sayısı antimadde sayısından daha fazla olabilir.
3- evren ortaya çıkar çıkmaz genişlemeye ve soğumaya başladığı için, ortamda termal bir dengeden bahsedemiyoruz. eğer termal denge olsaydı madde ve antimadde eşit şekilde oluşabilirdi. dengenin bozulması, devreye giren çeşitli süreçler nedeniyle, maddenin daha fazla oluşmasına katkıda bulunmuş olmalı.
her ne kadar bu koşullar duruma açıklama getirmek için öne sürülmüşse de bahsi geçen 3 olayın nasıl gerçekleştiğine dair bir çözüm sunmaz. örneğin ilk koşuldaki bazı olayların ya da son koşuldaki çeşitli süreçlerin ne olduğuna dair herhangi bir açıklamada bulunmaz.
devamını gör...