termal macun

işlemci ile işlemci soğutucusu arasına sürülen, işlemcinin ısısını soğutucuya aktarma görevini üstlenen macun.

ısı iletim özelliği zaman içerisinde düşer ve kendisi kurumaya başlar o yüzden kullanıma bağlı olarak belirli aralıklarla yenilenmelidir.

bilgisayarlarda işlemci, grafik kartı gibi bileşenlerin türüne göre çıplak çip ya da işlemci kapağı ya da grafik kartı işlemcisi ile soğutucu blok arasına sürülerek termal iletkenlik sağlayan kıvamlı madde. grafik kartının vramlerine ise macun sürülmez, termal pad uygulanır. termal macunda termal iletkenlik (w/m-k) esas önem taşıyan değerdir. piyasada markasız, çinden kovayla gelen "altın partiküllü, gümüş bilmem neli" adı altında sürülen ve satılanlar kayda değer bir termal iletim sağlamaz, çabuk kurur. termal macun fazla yoğun ya da fazla akışkan olmamalıdır, yoğun macun soğutucu blok ile işlemci/işlemci kapağı arasındaki boşlukları dolduramaz, akışkan macun ise ısı sebebiyle dışarı akış gösterir böylece pump-out dediğimiz olay gerçekleşir. elektriksel açıdan iletken olmadıkları için sorun yaşama olasılığınız neredeyse sıfır ama blok ile işlemci/işlemci kapağı arasında boşluk oluşacağından ısınma sorunu yaşarsınız. masaüstü işlemcilerinde kapağın üzerine bir gramdan daha az (tüplerden takip edebilirsiniz, dört gramlık bir macunda dört adet yuvarlak tüpün içini gösteren açıklık bulunur) macunu x şeklinde uygulayarak varsa macunun yanında gelen spatula, yoksa bir kredi kartı vb. yardımıyla çok ince bir tabaka halinde yayılır. çıplak çiplerde daha az uygulamanız gerek. önemli olan mümkün olduğunca az bir tabaka oluşturmak ve çıplak alan bırakmamak. thermal grizzly kryonaut, arctic mx-4 ve mx-6 benim kullandıklarım içinde en iyilerdi. daha keskin bir çözüm için ise sıvı metal macun uygulamak gerekiyor lakin bunu zaten uzman ellerin yapmasını öneriyorum. sızma dolayısıyla arıza yaşamak mümkün. sıvı metal macun daha çok laptop, konsol gibi kapalı soğutma sistemleri ve çıplak çiplerde mantıklı. soğutucu bloğunuz alüminyum ise bulaşmayın bile, zira bildiğiniz eritiyor. ayrıca bilgisayarcı dediğimiz çoğu bakkaldan hallice esnafın raftan koca bir kavanoz indirdiğini görürseniz koşarak uzaklaşın. yoğun ve güç gerektiren işler yaptığınız bilgisayarınızın macununu ise yılda bir yenilemeyi/yeniletmeyi unutmayın.

laptoplar için w/mk değerinden daha da önemlisi viskozite değeri olan termal ısı iletim çözümü.

şöyle anlatayım: thermal grizzly kryonaut 12.5w/mk bir macundur, honeywell ptm 7958 sp ise 8.5w/mk bir macundur. buna rağmen laptoplarda birçok kullanıcıya honeywell ptm 7950 veya 7958 sp önerilir. çünkü bu macunlar hem yüksek viskozite oranına sahiptir hem de faz değişim özelliği sayesinde laptopların baş belası pump-out sorunun önüne geçer. diğer bir konu da ısı direncidir. ısi direnci ne kadar yüksekse macunun ömrü o kadar uzun olacaktır.

özetle viskozite ne kadar yüksek ısı direnci ne kadar yüksek, o kadar iyi.

not: işbu entry yazarı ayık kafa ile daha sonra detaya girecektir.