tolstoy'un felaketler ve yönetenler hakkında yazdığı

" yöneticiler, sakin, huzurlu zamanlarda başında bulundukları halkı yalnız kendi gayretleriyle hareket ettirdiklerini sanırlar; böylece bir yönetici, çalışmalarının karşılığını kendi varlığının ille gerekli olduğu düşüncesine varmakla elde eder. küçük sandalının içinde durup kancasıyla halk gemisine dayanan "yönetici kılavuza" gemiyi yürüten şeyin kendi çabasıymış gibi gelmesi, tarih denizi sakin olduğu sürece anlaşılır bir şeydir; ama bir kere fırtına çıkar da deniz kabarır, gemiyi sürüklemeye başlarsa, artık hayale kapılmak mümkün değildir. gemi, büyük, bağımsız seyrini takip etmekte; kanca artık ona erişememektedir; kılavuz bir güç kaynağı olmaktan çıkmış, ansızın yararsız, zayıf, bir hiç haline gelmiştir."

lev tolstoy, 'savaş ve barış', 2.cilt, bölüm xxv, sayfa 395, can yayınları, 4.basım, rusya aslından çevirenler: zeki baştımar - nazım hikmet ran