usul esasa mukaddemdir

mecelleden gunumuze kadar var olmus, en temel sayilabilecek hukuk ilkesidir.

hukuka gore usul esastan once gelir. yani savundugumuz seyin gecerli olmasi gerekmektedir. hakkimizi mesru olmayan yollarla arayamayacagimizi ifade eder. bu ilkeye uygun olmayan her durum adil bir karara baglanamaz.

bu sozu cok seviyorum. odamin duvarinda bir yeri vardir. ayni zamanda hayatin da temel ilkesi olmasi gerektigini dusunurum hep. ornegin birine karsi uslubum guzel degilse ne soyledigimin de hicbir onemi yoktur, olmamalidir bence. sosyal medyada ve sozlukte o kadar cok uslubu onemsemeden davranan insanlar goruyorum ki sozluge baslik olarak ekleme ihtiyaci hissettim.

mahkemenin usul incelemesinden sonra esasa ilişkin inceleme yapabileceğini ifade eden, ikili ilişkilerde de varolmasını istediğim ilke. üslûp, içerikten daha önemli oluyor çünkü.
(bkz: usul esasa takaddüm eder)

ülkemizde hukukun temel ilkesi olmaktan çıkıp, duyduğumuzda “vay be atalarımız ne güzel de demiş” diyeceğimiz nostalji tadında sevimli bir atasözü olmuştur.

hukukun temelini oluşturan diğer ilkeler gibi düştüğü durumu görünce iyice tüm umudumu yitiriyorum. usule uygun şekilde esasa geçilmiş olsa, esasın baştan patlayacağı aşikar konularda bile, “usul kimin umrunda, esası da istediğim gibi işlerim” deyip tüm ilkeler tarumar ediliyor.

daha da üzücü olanı söyleyeyim. tüm bunları yapan yargı erki değil. kamunun bir kurumu. kendi yargılıyor, kendi hüküm veriyor ve sonuca bağlıyor. bir nevi “çekerim emaneti severim adaleti” mevzuu.

usulu bilmeyen esasa giremez.
hayatın her anı için de geçerli değil mi aslında?

şekilcilik. sonuçta bir fizik yasası değil insanlar tarafından uydurulmuş bir hukuk ilkesi. kim formaliteye uygun davranmış önce ona bakılması. adalet arayışından ziyade hukuku bir teknik uğraş haline getiren ilke.