zir zop

geç osmanlı döneminde kullanılan bir tür fesin ismiydi. sultan ikinci mahmut dönemine kadar başa sarık takılırken, bu yenilikçi padişahın başa geçmesiyle fes de hayatın içine girer. hatta fes ile ilgili bakanlık da kurulmuştur. kırsalda halk sarıklı iken, şehirde fes rağbet görmeye başlar.

ilk okuduğumda ahmet kaya'nın fosso nejdat şarkısında da geçtiğini anımsadım. '' gene bir gün böyle zir zop, gece bekçisi demiş hop''

ahmet kaya'nın fosso necdat şarkısından aşina olduğum ifade.

gene bir gün böyle zirzop
gece bekçisi demiş hop
belinin ortasına cop
cop tirina ririroy da
hop tirina ririrom

sarhoş anlamında kullandığını düşünüyorum.

eski istanbul zamanında festival ve bayramlarda eğlenceler olur davullar zurnalar çalınırmış.
bu eğlentilerde kalabalıklar o kadar fazla olurmuş ki, göz gözü görmezmiş.
insanlar kılık değiştirir, yüzlerini boyarlarmış. tam bir rio dejeiro.
kimi çengi dans eder, kimisi ortaoyun sergilermiş.
hiç mahareti olmayan zirzoplarsa, yüzlerini boyayarak davul çalarak ondan bundan para isterlermiş.

ellerinde tahin kapları olur, haraç istedikleri kişiler para vermezlerse tahini milletin üstüne üstlerine dökerlermiş.
trompeti olan zirzoplar ise, uyuyan kişinin yanına gelir birden trompeti çalar, uyuyan kişinin yataktan fırlamasına neden olurmuş.

bunlar sokaklarda gezerken, ''zirzop' zirzop'' diye bağırarak gezerlermiş.
işin bokunu çıkaran zirzopların kendilerine verdikleri isim, bugün uygunsuz ve yakışıksız davranan kişi olarak sözlüklerde yer almaktadır.