türkiye’de, hem geleneksel hem de modern islami görüşleri benimseyen çeşitli kesimler arasında, aziz pavlus’un roma ajanı olduğu yönünde güçlü bir konsensüs var. ancak yakın bir zamanda gerçekleştirdiğim incil incelemesi sırasında, kuran’ın aziz pavlus’un yazılarından bazı bölümleri iktibas ettiğini keşfettim. günümüz islam dünyası onu ''roma ajanı'' olmakla yaftalasa da, kuran’ın onun metinlerinden alıntı yapmış olması, pavlus’un hakiki bir havari ve elçi olduğu iddiasını destekleyen bir argüman olarak değerlendirilebilir.
bu örneklerden bazılarını aşağıda listeleyeceğim:
1. pavlus, iman tanımına görünmeyen şeylerin varlığından emin olma halini eklerken, aynı şekilde kuran da mümin karakterinin tanımlarından birinin ''gayba iman etmek'' olduğunu belirtir:
-iman, umut edilenlere güvenmek, görünmeyen şeylerin varlığından emin olmaktır.
[incil/ibraniler 11:1]
-onlar ki duyularıyla algılayamadıkları gerçekleri de onaylarlar.
[kuran/bakara:3]
2. pavlus, tanrı'nın insandan beklentisini bir yarışa benzetirken, kuran da aynı motifi kullanmaktadır:
-...biz de her yükü ve bizi kolayca kuşatan günahı üzerimizden sıyırıp atalım ve önümüze konan yarışı sabırla koşalım.
[incil/ibraniler 12:1]
-işte onlar, iyiliklere koşuşurlar ve iyilik için yarışırlar.
[kuran/müminun:61]
3. pavlus’un yahudilere yönelik eleştirisinin aynısı kuran’da da yer almakta:
-...kendine yahudi diyor, kutsal yasa’ya dayanıp tanrı’yla övünüyorsun. öyleyse başkasına öğretirken, kendine de öğretmez misin?
[incil/romalılar 2:17-21]
-kitab (tevrat)'ı okuduğunuz halde insanlara iyiliği emreder de kendinizi unutur musunuz?
[kuran/bakara:44]
4. pavlus'un ilahi denenmeler konusunda söylediği cümle, kuran tarafından neredeyse motamot olarak alıntılanır:
-tanrı güvenilirdir, gücünüzü aşan biçimde denenmenize izin vermez.
[incil/1. korintliler 10:13]
-allah, hiç kimseye gücünün yeteceğinden fazla yük yüklemez.
[kuran/bakara:286]
5. pavlus, ilahi denenmelerle birlikte gelen çıkış yolundan bahseder, aynı teselliyi kuran'da da görmekteyiz:
-(tanrı), dayanabilmeniz için denemeyle birlikte çıkış yolunu da sağlayacaktır.
[incil/1. korintliler 10:13]
-demek ki, zorlukla beraber bir kolaylık var.
[kuran/inşirah:5]
6. pavlus, ilahi bilgiden uzak olan halkların yüreklerinde ilahi bilgilerin yazılı olduğunu söyler, aynı motif aynı örnekle kuran'da da bulunur:
-...böylelikle kutsal yasa'nın gerektirdiklerinin yüreklerinde yazılı olduğunu gösterirler. vicdanları buna tanıklık eder.
[incil/romalılar 2:15]
-hayır! o, bilgi verilen kimselerin yüreklerinde olan açık kanıtlı ayetlerdir.
[kuran/ankebut:49]
7. buna bir tanıtım cümlesi yazmaya bile gerek yok sanırım:
-herhangi bir konuda farklı bir düşünceniz varsa, tanrı bunu da size açıkça gösterecek.
[incil/ filipililer 3:15]
-rabbin, ayrılığa düştükleri konularda onların arasında diriliş günü karar verecek olandır.
[kuran/32:25]
8. buna da gerek yok gibi:
-her şeyi sınayın, iyi olana sımsıkı tutunun.
[incil/1. selanikliler 5:21]
-onlar (her) sözü dinler; en güzeline uyarlar.
[kuran/39:18]
9. pavlus ve kuran, insanların güvenlik ve egemenlik hissine kapıldıkları anda, beklenmeyen bir yıkımın geleceğini bildirerek ortak bir kehanette bulunurlar:
-insanlar, "her şey esenlik ve güvenlik içinde" dedikleri bir anda, gebe kadının birden sancılanması gibi, ansızın yıkıma uğrayacak ve asla kaçamayacaklar.
[incil/1. selanikliler 5:3]
-yeryüzü güzelliğini takınıp süslendiğinde ve halkı da ona egemen olduğunu sandığında, gece veya gündüz buyruğumuz gelir.
[kuran/yunus:24]
10. burada motamot bir alıntı bulunmasa da tematik olarak söylem birliği olduğu için paylaşmak istedim:
-tanrı'nın görmediği hiçbir yaratık yoktur. kendisine hesap vereceğimiz tanrı'nın gözü önünde her şey çıplak ve açıktır.
[incil/ibraniler 4:13]
-sözü ister gizleyin, ister açıklayın, ister gecenin karanlığında saklanın, ister gündüzün ortaya çıkın o'nun için birdir.
[kuran/rad:10]
11. anlatmaya gerek yok, görüyorsunuz:
-bayağı, boş sözlerden sakın.
[incil/2. timoteos 2:16]
-ki onlar; boş sözlerden yüz çevirirler.
[kuran/müninun:3]
12. pavlus, fiziki süsler yerine ''iyi işlerle süslenmek'' terimini kullanırken, "takva giysisi" terimiyle aynı kullanım kuran'da da yer alır:
-kadınların da saç örgüleriyle, altınlarla, incilerle ya da pahalı giysilerle değil, sade giyimle, edepli ve ölçülü tutumla, tanrı yolunda yürüdüklerini ileri süren kadınlara yaraşır biçimde, iyi işlerle süslenmelerini isterim.
[incil/1. timoteos 2:10]
-takva elbisesi ise daha hayırlıdır.
[kuran/araf:26]
13. pavlus, herkesin aldığı ruhsal armağana göre kendi kişisel özellikleri ve yolu olduğunu söylerken, kuran da aynı fikri doğrular:
herkesin benim gibi olmasını dilerdim. ama herkesin tanrı'dan aldığı ruhsal bir armağanı vardır; kiminin şöyle, kiminin böyle.
[incil/1. korintliler 7:7]
herkesin o'nun (allah'ın yönlendirmesiyle) yöneldiği bir yönü vardır.
[kuran/bakara:148]
14. pavlus'un daha önce kimse tarafından deneyimlenmemiş cennet vaadi kuran'da yeniden vurgulanır:
-tanrı'nın kendisini sevenler için hazırladıklarını hiçbir göz görmedi, hiçbir kulak duymadı, hiçbir insan yüreği kavramadı.
[incil 1. korintliler 2:10]
-yaptıklarına karşılık olarak, onlar için (cennette) ne göz aydınlıklarının gizlendiğini kimse bilemez.
[kuran/secde:17]
15. burada da yine söylem birliği görmekteyiz:
-hepiniz uyum içinde olun, aranızda bölünmeler olmadan aynı düşünce ve görüşte birleşin.
[incil/1.korintliler 1:10]
-hep birlikte allah'ın ipine sımsıkı sarılın. parçalanıp bölünmeyin.
[kuran/3:103]
16. pavlus'un eş seçimi konusundaki tavsiyesi yine kuran tarafından onaylanır:
-tanrı'nın isteği şudur: ... her birinizin, tanrı'yı tanımayan uluslar gibi şehvet tutkusuyla değil, kutsallık ve saygınlıkla kendine bir eş alması.
[incil/1. selanikliler 4:3-5]
-hür olmayan mümin bir kadın, hoşunuza giden müşrik bir kadından daha hayırlıdır.
[kuran/bakara:221]
17. pavlus, günah işleyenlerin herkesin önünde azarlanması gerektiğini söyler, kuran ise verilen zina cezalarını izlemekle mükellef bir gruptan söz eder.
-günah işleyenleri herkesin önünde azarla ki, öbürleri de korksun.
[incil/1. timoteos 5:20]
-müminlerden bir grup da o kimselere uygulanan cezaya tanık olsun.
[kuran/nur:2]
18. pavlus, imanlılar topluluğuna düzenli katılımın aksatılmaması gerektiğini söylerken, aynı uyarı kuran'da da tekrarlanır:
-bazılarının alıştığı gibi bir araya gelmekten vazgeçmeyelim; o günün yaklaştığını gördükçe birbirimizi daha da çok yüreklendirelim.
[incil/ibraniler 10:25]
o'nun rızasını isteyerek rablerine sabah akşam dua edenlerle birlikte ol! dünya hayatının süsünü isteyerek gözlerini onlardan çevirme!
[kuran/kehf:28]
19. pavlus ve kuran imandan dönenler hakkında da ortak bir fikre sahiptir:
-bir kez aydınlatılmış, göksel armağanı tatmış ve kutsal ruh'a ortak edilmiş, tanrı sözünün iyiliğini ve gelecek çağın güçlerini tatmış oldukları halde yoldan sapanları yeniden tövbe edecek duruma getirmeye olanak yoktur.
[incil/ibraniler 6:4-6]
imandan sonra inkâr edip sonra da inkârda ileri gidenlerin tevbeleri asla kabul edilmez.
[kuran/ali imran:90]
arka planını açıklamakta şu an zorlanacağım için paylaşmadığım başka bağlantılar da var. ama bu kadarı bile yeterli olur sanıyorum. islam tarihindeki birçok müfessir pavlus'u elçi olarak kabul etmiş ve hatta yasin suresi'nde bahsedilen 3. kişinin pavlus olduğunu söylemişlerdir. fakat zamanla ne olduysa pavlus'un aslında roma ajanı olduğu inancı temelsiz bir şekilde islam alemini etkisi altına almış ve bir kalıpyargı haline gelmiştir. kuran'ın bir ajandan motamot alıntılar yapması ya da tematik göndermelerde bulunması pek mümkün değil.
pavlus'u roma ajanı olmakla suçlayanların incil ya da kuran bilgisi epey zayıf olmalı. çünkü bu iki kitabı karşılaştırmalı okuyanların aradaki yoğun bağlantıları görmeme ihtimalleri yok bence. neyse, pavlus hakkındaki önyargıyı bir kişi için bile olsa biraz olsun sarsabildiysem ne güzel...
devamını gör...