1.
yunan mitolojisi'nde tıbbın ve sağlığın tanrısıdır.
asklepios'a hekimlik sanatını öğreten de kheiron'dur. kherion doğada yaşayan, doğanın sırrına ermiş bir at adamdır. sağlığın kaynağı da doğadadır. asklepios böylece usta bir hekim olarak yetişir. asklepios'un kheiron'a verilmesi de oldukça ilginç bir hikayedir.
--- alıntı ---
teselya kralı’nın kızı koronis tanrı apollon ile ilişkiye girer ve ondan gebe kalır. ne var ki, tanrının çocuğunu karnında taşırken arkadya’dan gelen bir yabancıyı da yatağına alır. bu haberi tanrıya kutsal kuşu olan karga verir.apollon kız kardeşi artemis'i koronis'i cezalandırmak üzere görevlendirir. artemis de kadını bir odun yığınının üzerinde diri diri yanmaya mahkûm eder. o ateş öyle büyüktür ki, o zamanlar köpükler gibi ak olan karga tüyleri, o günden sonra is karası rengi olur. kadın alevler üzerinde can vermek üzeredir ki; apollon çocuğunu koronis’in karnından alır. çocuğu yetiştirmesi için at adam kheiron’a verir.
bu olay hekim-tanrının son anda kurtarıcı olarak yetişmesinin simgesidir.
--- alıntı ---
bugün tıbbın simgesi olarak bildiğimiz yılan dolanmış asa da asklepios'un asasıdır. asklepios bu asasını hiç yanından ayırmaz, her yere onunla gidermiş. bu asa onun hastadan hastaya yorulmadan koşmasına yardım edermiş. daha da ileriye giderek bu asa ile ölüleri diriltmeye de çalışmıştır. bu olay mitolojide şöyle anlatılır:
--- alıntı ---
tanrıça athena, gorgon canavarı öldüğü zaman bedeninden akan kanı toplamış ve asklepios’a vermiştir. gorgon’nun sağ tarafındaki damarlarda zehirli, sol tarafındaki damarlarda şifalı kan varmış. asklepios bu şifalı kanla ölüleri diriltme yoluna gitmiş.
ancak insanların ölümsüz olması fikri hem zeus'un iktidarını sarsmış, hem de yeraltınının tanrısı hades'i çok kızdırmış. ve hades kardeşini bir şeyler yapması konusunda kışkırtmış, zeus da asklepius'un başına bir şimşek fırlatarak onu öldürmüş. derler ki o an asklepius'un elinde reçete yazılı olan kâğıt toprağa düşmüş ve yağan yağmurla üzerindeki yazılar toprağa karışmış. oradan da her derde deva sarımsak bitmiş. apollon da, zeus’a yıldırımları bağışlayan kykloplar’ı öldürerek, oğlunun öcünü almış.
--- alıntı ---
asklepios ağrıları azaltan tanrıça olarak bilinen epione ile evlidir. bu evlilikten dört erkek, altı da kız çocuğu dünyaya gelmiştir. çocuklarının da sağlıkla ilgili görevleri vardır.
agleae doğal güzellikten, meditrina uzun yaşamdan, hygieia temizlik ve hastalıklardan korunmadan, aceso, panacea ve laso ise iyileşmeden sorumlu tanrıçalardır.
en önemlisi ise kızı hygieia'dır. babasının yok oluşundan sonra hekimlik sanatını devam ettirmiştir.
asklepios adına tapınaklar da kurulmuştur. atina'da, bergama'da ve izmir'de adına tapınaklar dikilmiştir. bergama'da bulunan ve asclepion olarak bilinen sağlık sitesi ise antik yunan'daki üç büyük sağlık sitesinden biri olarak kabul edilir. günümüze kadar ayakta kalan tek asklepion bergama’dakidir.
asklepios'a hekimlik sanatını öğreten de kheiron'dur. kherion doğada yaşayan, doğanın sırrına ermiş bir at adamdır. sağlığın kaynağı da doğadadır. asklepios böylece usta bir hekim olarak yetişir. asklepios'un kheiron'a verilmesi de oldukça ilginç bir hikayedir.
--- alıntı ---
teselya kralı’nın kızı koronis tanrı apollon ile ilişkiye girer ve ondan gebe kalır. ne var ki, tanrının çocuğunu karnında taşırken arkadya’dan gelen bir yabancıyı da yatağına alır. bu haberi tanrıya kutsal kuşu olan karga verir.apollon kız kardeşi artemis'i koronis'i cezalandırmak üzere görevlendirir. artemis de kadını bir odun yığınının üzerinde diri diri yanmaya mahkûm eder. o ateş öyle büyüktür ki, o zamanlar köpükler gibi ak olan karga tüyleri, o günden sonra is karası rengi olur. kadın alevler üzerinde can vermek üzeredir ki; apollon çocuğunu koronis’in karnından alır. çocuğu yetiştirmesi için at adam kheiron’a verir.
bu olay hekim-tanrının son anda kurtarıcı olarak yetişmesinin simgesidir.
--- alıntı ---
bugün tıbbın simgesi olarak bildiğimiz yılan dolanmış asa da asklepios'un asasıdır. asklepios bu asasını hiç yanından ayırmaz, her yere onunla gidermiş. bu asa onun hastadan hastaya yorulmadan koşmasına yardım edermiş. daha da ileriye giderek bu asa ile ölüleri diriltmeye de çalışmıştır. bu olay mitolojide şöyle anlatılır:
--- alıntı ---
tanrıça athena, gorgon canavarı öldüğü zaman bedeninden akan kanı toplamış ve asklepios’a vermiştir. gorgon’nun sağ tarafındaki damarlarda zehirli, sol tarafındaki damarlarda şifalı kan varmış. asklepios bu şifalı kanla ölüleri diriltme yoluna gitmiş.
ancak insanların ölümsüz olması fikri hem zeus'un iktidarını sarsmış, hem de yeraltınının tanrısı hades'i çok kızdırmış. ve hades kardeşini bir şeyler yapması konusunda kışkırtmış, zeus da asklepius'un başına bir şimşek fırlatarak onu öldürmüş. derler ki o an asklepius'un elinde reçete yazılı olan kâğıt toprağa düşmüş ve yağan yağmurla üzerindeki yazılar toprağa karışmış. oradan da her derde deva sarımsak bitmiş. apollon da, zeus’a yıldırımları bağışlayan kykloplar’ı öldürerek, oğlunun öcünü almış.
--- alıntı ---
asklepios ağrıları azaltan tanrıça olarak bilinen epione ile evlidir. bu evlilikten dört erkek, altı da kız çocuğu dünyaya gelmiştir. çocuklarının da sağlıkla ilgili görevleri vardır.
agleae doğal güzellikten, meditrina uzun yaşamdan, hygieia temizlik ve hastalıklardan korunmadan, aceso, panacea ve laso ise iyileşmeden sorumlu tanrıçalardır.
en önemlisi ise kızı hygieia'dır. babasının yok oluşundan sonra hekimlik sanatını devam ettirmiştir.
asklepios adına tapınaklar da kurulmuştur. atina'da, bergama'da ve izmir'de adına tapınaklar dikilmiştir. bergama'da bulunan ve asclepion olarak bilinen sağlık sitesi ise antik yunan'daki üç büyük sağlık sitesinden biri olarak kabul edilir. günümüze kadar ayakta kalan tek asklepion bergama’dakidir.
devamını gör...
2.
3.
bir rivayete göre doktorlar tanrısı asklepios, kıskançlık sonucu öldürülmüş olan androje'yi, bir yılan tarafından getirilmiş bir ottan yaptığı ilaç ile diriltmiştir. o zamandan beri yılanlı sopa hekimlerin, tıbbın simgesi olmuştur.
başka bir hikayede de ticaret, hırsızlık, hız, habercilik tanrısı hermes boğuşan iki yılanı bir sopa ile ayırmaya uğraşırken yılanlar sopaya sarılmıştır ve yılanı sopa simgesi böyle oluşmuştur. bu sopa asklepios'unkinden ayrı olarak tanrı hermes'in asası caduceus'u simgeler.
başka bir hikayede de ticaret, hırsızlık, hız, habercilik tanrısı hermes boğuşan iki yılanı bir sopa ile ayırmaya uğraşırken yılanlar sopaya sarılmıştır ve yılanı sopa simgesi böyle oluşmuştur. bu sopa asklepios'unkinden ayrı olarak tanrı hermes'in asası caduceus'u simgeler.
devamını gör...
4.
dramatik bir son cidden. yani hades denen deyyus' un işleri kesatlaşmasa asklepios paçayı kurtarabilirmiş. yalnız onunda yaptığı yanlış. tanrılar arasında bir hiyerarşi var neticede. görev bölümü denen bir nane var. sen şimdi millete ölümsüzlük bahşederek, hades 'in tekerine resmen çomak sokuyorsun. tamam niyetin iyi olabilir lakin bu günahkâr ruhların durumu ne olacak? bunları ölümsüz yapınca bu günahları kim sırtlanacak? yani sağlık mağlık derken kaosun habercisi olmuşsun. iyisin, hoşsun da gördüğümüz yanlışı söylemek de boynumuzun borcu. artı sağlık tanrısının böyle ayrıntıları düşünememesi de ne bileyim biraz enteresan. bu ölümsüzlük olayı zincirleme bir reaksiyon yaratıyor, herkesi etkiliyor neticede, zeus'un mutlak iktidarını sarsıyorsun bir kere. bari git konuş izin falan al değil mi? kharoon denen kapitalist dallama bile bu işten huzursuz olmuştur. adama ruh lazım ruh!
bence büyük bir strateji hatası yapmış. zannımca biraz akıllıca davranıp, önce çapkın hergele zeus'u kafalaması lazımdı. ondan oluru almış olsaydı tüm bunlar yaşanmazdı. neyse olmuşla ölmüşe çare yok. olan olmuş artık. ama sevilen bir tanrıymış cidden. çok güzel tapınaklar yapmışlar insanlar onun için, lakin zeus şimşeği çakınca abimizin üstüne her şey yalan olmuş. zaten egenin iki yakasında güce tapmak önemli bir ritüel. asklepios göğe yükselince millet zeus'a adaklar adamaya devam etmiş. paçaları yememiş zeus'a laf etmeye. aman zaten gemisini yüzdüren kaptan diye boşuna demiyorlar. ha gizli müritleri falan varmış, sonrasında da şifa dağıtmışlar ama müesses nizam devam etmiş özetle. çocukları da hizmete devam etmiş diyorlar. vallahi sağlam çocuklarmış. benim babama bu yapılacak dönüp arkama bakmam. ben onların arasında en çok machaon'u severim. adam askeri cerrah. artı bir yandan da psikiyatristmiş, o zamanın antidepresan'larını da merak etmiyor değilim ama o konuda bir bilgi bulamadım. varsa bilen haber versin. netice de insanların depresyonlarını bir şekilde tedavi ediyormuş. insanın ruh sağlığına önem vermesi takdire şayan. babasına benziyor kerata.
benzerlik deyince, şu sarımsak hikayesi de bizim lokman hekim hikayesine pek benziyor. efsaneler arası geçişler cidden muazzam, bunu bütün mitolojilerde görüyoruz zaten. ha lokman olmuş ha asklepios olmuş, fark etmez. netice de güzel adamlar bunlar ama işte biraz kontrolsüz davranmışlar. canları sağ olsun diyeceğimde olmamış neticede.
bence büyük bir strateji hatası yapmış. zannımca biraz akıllıca davranıp, önce çapkın hergele zeus'u kafalaması lazımdı. ondan oluru almış olsaydı tüm bunlar yaşanmazdı. neyse olmuşla ölmüşe çare yok. olan olmuş artık. ama sevilen bir tanrıymış cidden. çok güzel tapınaklar yapmışlar insanlar onun için, lakin zeus şimşeği çakınca abimizin üstüne her şey yalan olmuş. zaten egenin iki yakasında güce tapmak önemli bir ritüel. asklepios göğe yükselince millet zeus'a adaklar adamaya devam etmiş. paçaları yememiş zeus'a laf etmeye. aman zaten gemisini yüzdüren kaptan diye boşuna demiyorlar. ha gizli müritleri falan varmış, sonrasında da şifa dağıtmışlar ama müesses nizam devam etmiş özetle. çocukları da hizmete devam etmiş diyorlar. vallahi sağlam çocuklarmış. benim babama bu yapılacak dönüp arkama bakmam. ben onların arasında en çok machaon'u severim. adam askeri cerrah. artı bir yandan da psikiyatristmiş, o zamanın antidepresan'larını da merak etmiyor değilim ama o konuda bir bilgi bulamadım. varsa bilen haber versin. netice de insanların depresyonlarını bir şekilde tedavi ediyormuş. insanın ruh sağlığına önem vermesi takdire şayan. babasına benziyor kerata.
benzerlik deyince, şu sarımsak hikayesi de bizim lokman hekim hikayesine pek benziyor. efsaneler arası geçişler cidden muazzam, bunu bütün mitolojilerde görüyoruz zaten. ha lokman olmuş ha asklepios olmuş, fark etmez. netice de güzel adamlar bunlar ama işte biraz kontrolsüz davranmışlar. canları sağ olsun diyeceğimde olmamış neticede.
devamını gör...