balkan savaşları

ekim 1912 ile ağustos 1913 tarihleri arasında osmanlı devletinin balkan milletleri ve devletleriyle yaptığı savaşlara verilen genel ad. bu savaşlar neticesinde osmanlı devleti doğu trakya haricinde avrupa kıtasındaki bütün topraklarını kaybetmiştir. birinci balkan savaşında kaybedilen edirne ve kırklareli, ikinci balkan savaşında enver paşa konutasındaki türk ordusu tarafından geri alınmıştır.

(bkz: birinci balkan savaşı)
(bkz: ikinci balkan savaşı)

müslümanlık nerde! bizden geçmiş insanlık bile...
âlem aldatmaksa maksad, aldanan yok, nâfile!
kaç hakîkî müslüman gördümse, hep makberdedir;
müslümanlık, bilmem amma, gâlibâ göklerdedir!
istemem, dursun o pâyansız mefâhir bir yana...
gösterin ecdâda az çok benzeyen bir kan bana!
isterim sizlerde görmek ırkınızdan yâdigâr,
çok değil, ancak, necîb evlâda lâyık tek şiâr,
varsa şâyed, söyleyin, bir parçacık insâfınız:
böyle kansız mıydı -hâşâ- kahraman eslâfınız?
böyle düşmüş müydü herkes ayrılık sevdâsına?
benzeyip şîrâzesiz bir mushafın eczâsına,
hiç görülmüş müydü olsun kayd-ı vahdet târumâr?
böyle olmuş muydu millet can evinden rahnedâr?
böyle açlıktan boğazlar mıydı kardeş kardeşi?
böyle âdet miydi bî-pervâ, yemek insan leşi?

ırzımızdır çiğnenen, evlâdımızdır doğranan...
hey sıkılmaz! ağlamazsan, bâri gülmekten utan!..
“his” denen devletliden olsaydı halkın behresi :
pâyitahtından bugün taşmazdı sarhoş na’rası!

kurt uzaklardan bakar, dalgın görürmüş merkebi,
saldırırmış ansızın yaydan boşanmış ok gibi.
lâkin aşk olsun ki, aldırmaz da otlarmış eşek,
sanki tavşanmış gelen, yâhud kılıksız köstebek!
kâr sayarmış bir tutam ot fazla olsun yutmayı...
hasmı, derken, çullanırmış yutmadan son lokmayı!..

bir hakîkattir bu, şaşmaz, bildiğin üslûba sok:
hâlimiz merkeble kurdun aynı, aslâ farkı yok.
burnumuzdan tuttu düşman; biz boğaz kaydındayız!
bir bakın: hâlâ mı hâlâ ihtiras ardındayız!
saygısızlık elverir... bir parça olsun arlanın:
vakti çoktan geldi, hem geçmektedir arlanmanın!
davranın haykırmadan nâkûs-i izmihlâliniz...
öyle bir buhrâna sapmıştır ki, zîrâ, hâliniz:
zevke dalmak şöyle dursun, vaktiniz yok mâteme!
davranın, zîrâ gülünç olduk bütün bir âleme,
bekleşirken gökte yüz binlerce ervâh intikam;
yerde kalmış, na’şa benzer kavm için durmak haram!
kahraman ecdâdınızdan sizde bir kan yok mudur?
yoksa: istikbâlinizden korkulur, pek korkulur!

türkler'e bir yurtlarını kaybettiren savaş.



bundan önceki 93 harbi'nde kaybettiğimiz yerlerde de türkler yaşardı ancak çoğunluk diğer etnik unsurlardı yani o bölgeleri kaybetmeye mahkumduk*. o savaşta üzücü olan yaşanan kaybın çok hızlı ve erken yaşanması sebebiyle balkan savaşı'nda kaybedilen yerlerin kaybının önünü açmasıydı.

buna karşılık 1. balkan harbi'nde kaybettiğimiz her yerde türkler çoğunluktaydı, öz be öz türk yurdu olmuştu yani*. bu nüfus ya göç ederek anadolu'ya geldi ya da katledildi, böylece bölgenin demografik yapısı tamamen değiştirildi. bir yunanlaştırma, bulgarlaştırma ve sırplaştırma yaşandı. hâlâ, eskiye nazaran epey az da olsa, bir türk nüfusu vardır bu savaşta kaybedilen bölgenin bir kısmında.

bu bölge elimizde tutulabilse şu an kabaca 10-12 milyonluk bir türk nüfusu bu haritadaki alanda yaşıyor olacaktı. türkiye ilk kurulduğunda nüfusu 10 milyon dolaylarında idi, 100 yıl sonra 8-9 katına çıktı. bu bölge nüfusu ise 1-1,5 milyon kadardı aynı yıllarda, benzer bir artış ile bu sayıya gelebilirdi. avrupalı kabul edilen balkan devletlerinin neredeyse hiçbirinin bu nüfusa sahip olmadığı göz önünde bulundurulursa bu nüfusun bizim avrupa'ya karşı konumumuzu değiştireceği aşikârdır.

buna benzer bir demografik değişim dünya harbi'nden sonra sevr anlaşması gereğince yunan'a verilen batı anadolu ve ermeni'ye verilen doğu anadolu'da kısmi olarak yaşandı. bu bölgelerden doğu anadolu'da yaşanan katliamları karabekir anlatır. 1890'lardan beri bu katliamlar olmaktadır, iş artık savaş zamanı orduyu arkadan vurmaya gidince tehcir yaşanmıştır yani şu an doğu anadolu illeri misal sivas, erzurum, erzincan vb. türk ise bu tehcir ve kurtuluş savaşı'nın türk galibiyetiyle neticelenmesi sayesindedir.

batı anadolu yani ege'de de yunan'ın mezalimi sözkonusudur, bunun tamamına ermesine de uğradıkları bozgun ve denize dökülmeleri engel olmuştur. eğer kurtuluş savaşı olmasa yahut daha da kötüsü kaybedilse elimizde sadece sivas ile manisa arasında türkler'in yaşadığı, akdeniz ve karadeniz limanlarının yarı bm yarı türkiye* kontrolünde olduğu güçsüz ve ufacık bir yurt kalırdı.

özetle osmanlı'nın son 30-50 yılında türkler'e karşı anadolu'nun küçük bir bölgesine hem siyasal hem de demografik olarak hapsetme operasyonu uygulandı. bunun balkanlar ayağı balkan savaşları'nda aldığımız yenilgi yüzünden başarılı oldu ve oradaki yurdumuzu kaybettik ancak anadolu ayağı kurtuluş savaşı'ndaki galibiyetimiz sayesinde başarısız oldu, bu sayede bu ülkede ve anadolu'da yaşayabiliyoruz.