blitzkrieg

yıldırım savaşı yani almanların 2. dünya savaşı'ndaki harp doktrinidir. bu doktrine göre düşman tahkimatına beklemediği bir yerden mekanize piyade ve tank birlikleriyle yapılacak ani şok saldırıları hızlı netice alınmasını sağlayacaktır. fransa, benelux ülkeleri ve polonya'da işe yaramıştır. ancak iş bu sefer ost fronta yani sovyet cephesine geldiği zaman etkisini kaybetmiştir. çünkü blitzkrieg için esas olan şeylerden birisi olan düzenli karayolu ağı, stalin'in sovyetlerinde yoktur ve kilometrelerce fersah fersah uzanan geniş yolsuz düzlükler, alman ordusunun ilerleyişini çok zayıflatmıştır. üstüne bir de napolyon'dan beri rusların en büyük müttefiki olan yoldaş kışın da etkili olması üzerine alman ilerleyişi maksimum stalingrad'a kadar olmuştur. karacı ekole sahip bir ordu için muazzam bir taktik olabilir. ancak hava ikmal hatlarının zayıflığı almanların yumuşak karnı olmuştur. başta da belirttiğim gibi batıda hızlı netice alınmasının sebebi blitzkriege imkan verecek gelişmiş yol ağıdır. ha bir de fransızların öküz gibi 40 sene öncesinin mantığı ile trench war doktrinine uyup maginot hattı oluşturması da almanların işini epeyce bir kolaylaştırmıştır.

tabi bir de her savaşta olduğu gibi burada da ana katalizör insan faktörüdür. almanların hızlı netice almasının bir diğer gizli kahramanı da o yıllarda henüz uyuşturucu kapsamına girmemiş olan pervitin isimli haptır. yani metamfetamin... alman askerleri bu hap sayesinde uyku, yorgunluk gibi insani handikaplardan arınıp adeta birer robot gibi hızlıca ilerlemişlerdir. unutmadan pervitin yani metamfetamin, oldukça ciddi zararları olan, sentetik bir uyuşturucudur. kesinlikle tüketmeyiniz.

her ordunun karakteristiği vardır. yani öyle kolay kolay değiştiremeyeceğiniz şeyler. dnd'deki racial skill pointler gibi düşünün. almanlar tarihte karacı ekolden gelen bir orduya sahiptir. ruslar karacıdır. bizim osmanlı son döneminden yakın zamana değin prusya ekolü ile eğitilip oluşturulmuş modern ordumuz da karacı ekole sahiptir. (tsk'nın eğer bina tasarımlarına, üniforma dizaynı ve piyade eğitimlerindeki detaylara dikkatlice bakarsanız prusya ekolünü görürsünüz). ingiltere mesela havacı ve denizcidir. amerika keza deniz/hava ekolü ile gelişmiştir falan...


şöyle de gereksiz bir bilgi vereyim, tarihte 3 tarafı denizlerle çevrili anadolu'ya doğudan gelen herkes deniz ve denizciliğe çok uzak kapalı olmuş... hititi de denizle alakasız, pers'i de, selçuklusu da osmanlsı da... şimdi biz... enteresan bir olgu... doğu kültürüne sahip medeniyetlerin deniz ile iç içe olmaması falan garip yani...

hitler'in sıkça kullandığı bir savaş taktiğidir. istihbarat çalışmalarının artması ile imkansız derecede zor duruma gelmiştir.

bu hitler'in kullandığı bir taktik değildir. alman üst düzey ordu kademesinin kaynaklarının (özellikle petrol) yetersizliğini bildiklerinden savaşları hemen bir an önce bitirmek amaçlı geliştirdikleri bir taktiktir. bir müddet işe yaramıştır sonra cortlamıştır. çünkü ne kadar taktik dehası olursanız olun, ne kadar iyi asker olursanız olun, maddi imkanlarınız yoksa (enerji, malzeme, insan, vb.) cortlarsınız.

aklıma geldikçe alman generallerine üzüldüğüm eğer harp doktrinlerini ve tarihi seviyorsanız bunlar alman olsa bile bunu yapıp nasıl savaşı kazanamadılar dediğimiz 1. dünya savaşı sırasında ingilizlerin ortaya attığı bir taktiktir. tabi almanların bu taktiği uygulayabilmesinde beyni eksik olan fransızların ve ingilizlerinde kabahati vardır. almanlara üzülme sebebim ise ingilizlerin dinamo hareketiyle 10 bin asker bile kurtarabileceklerini düşünmemelerine rağmen 340 bin adamı alman kıskacından çıkarabilmesidir. bu olayın ana mimarı ve ingilizlere 2. dünya savaşını hediye eden onbaşı hitleri buradan yad etmekteyim.

edit: bu arada nazilerden nefret ederim ama bliztkrieg'i harita üzerinde izlemek inanılmaz zevkli ya

(bkz: mal hitler)

esasında alman generalleri de pek meraklı değildi bu doktrine. alman genelkurmayı şiddetle karşı çıkmıştı mesela. hatta fransa'ya taarruza da karşıydılar. mevcut savaş planını fazla klasik bulan (schliefen planının aynısıydı çünkü) (bkz: schliefen planı) hitler yeni, denenmemiş, düşmanı şaşırtacak out of box bir plan istedi. guderian'ı bizzat makamına çağırıp görüşen hitler idi. manstein'ı yeni bir savaş planı hazırlama konusunda destekleyen de oydu.

tarih kitaplarında ingiliz ve fransızların ardenlerde bir zırhlı taarruzuna ihtimal vermediği hep anlatılır. işin komiği alman genelkurmayı da bunu imkansız görüyordu. guderian araziyi bizzat inceleyip zırhlı taarruzun gayet de mümkün olduğu sonucuna vardı. eğer alman genelkurmayı muhafazakar bir planla devam etseydi birinci dünya savaşındaki gibi cephe kilitlenebilirdi zira fransız ordusu insan ve teçhizat anlamında almanlardan üstündü. sanılanın aksine almanların tanklar da dahil olmak üzere teçhizat anlamında ne sayı ne de kalite olarak üstünlüğü yoktu. örneğin bu harekatta kullanılan tankların çoğunluğu topu bile olmayan, incecik zırhlı panzer i idi. guderian'ın da ifade ettiği gibi zırhlı teoride en önemli unsur hızdır. almanlar savaşın ilerleyen yıllarında çok daha iyi tanklar yaptı. daha büyük, daha kalın zırhlı, daha fazla ateşgücüne sahip tanklar... bu tanklar her açıdan müttefik ve sovyet tanklarından daha üstündü fakat tam da bu sebepten almanlara savaşı kaybettirdi. çünkü savaş bir kalite savaşı değil üretim savaşıydı. almanlar 1 adet tiger üretirken aynı kapasiteyle sovyetler 50 tane t-34 üretebiliyordu. dolayısıyla 1 adet tiger ile 20 tane t-34'ü haşat etseniz bile yetmiyordu.

ardenlere geri dönersek, buradan zırhlı taarruz fikri o kadar mantıksız görünüyordu ki, harekatın başladığı ilk saatlerde müttefik keşif uçaklarının ardenlerde tespit ettiği devasa alman zırhlı koluna müttefik karargahı bir türlü inanamadı. o sırada alman zırhlı kolu ardenlerde "sıkışmıştı". harekatta birkaç saat kaybettiler, bu sürede müttefik hava kuvvetleri bölgeye yönlendirilseydi alman saldırısı yine önlenebilirdi ama işte out of box düşünebilmek öyle sanıldığı kadar kolay değil.

alm.: yıldırım savaşı.
pek gösterişli bu ismin altında alm.: (bkz: bewegungskrieg) adı verilen bir doktrin yatar. 'hareketli muharebe' denilen bu doktrin, düşmanın sahadaki kuvvetlerine olduğu kadar, erinden generaline kadar tüm birimlerinin karar mekanizmasına da saldırmayı ilke edinir.
peki sözcüklerin ardında, sahada bu iş nasıl icra edilir?

almanlar sahiplenir ama ilk kimin uyguladığı belli değildir.

aslını soracak olursanız, çok eski bir savaş doktrinidir. düşman hattının yarılmasını ve askerlerin bu yarıklardan hızlıca ileri doğru uzanmasını içerir. bu şekilde düşmanın ikmal hatları kesilir. tabi zaman zaman bu şekilde böl ve yok et stratejisi de uygulanır.

almanya'da ve fransa'da 18. yy sonları gibi bazı örnekler gösterilse de, pek örnek sayılmazlar. büyük taaruz(as bayrakları) ve ispanya iç savaşı(bazı cepheleri) bu taktiğin ilk örnekleri olarak gösterilebilir. tabii o zamanlar tank yok, ya da henüz emekleme dönemindeler, buralarda daha çok, hafif ve ağır süvari birlikleri falan kullanılmıştır.

bu taktiği modern anlamda ilk uygulayan ordu ise wehrmacht'tır

modern doktrine göre, zafer için hızlı ve ateş gücü yüksek araçlarınız olmalı. bunun dışında mutlak bir hava hakimiyeti olmalı ki, birlikleriniz keklik gibi avlanmasın. son olarak, en önemlisi, tedarik, teknik destek, kısaca lojistik şartlarınızın oldukça gelişmiş olması gerekli. çünkü düşman toprağında savaşıyorsunuz. askerlere yemek, tanklara benzin, komutanlara asker... kısaca savaş gerekliliklerinin süratle sağlanması gerekir. çünkü düşman sizden çok avantajdadır. sonuna deplasmandasınız. askerleriniz düşman topraklarında ilerledikçe tedarik ağı uzamaktadır.


aslında bu, heinz guderian denen, benim de çok sevdiğim prusyalı general tarafından geliştirilmiştir. hattta kendisi, alman zırhlı birliklerinin de babası olarak kabul edilir.

en iyi uygulayan komutanlar da, guderian ile birlikte, mareşal erich von meinstein ve erwin rommel gösterilebilir.

tank savaşları gelişimi hakkında derinlemesine bilgi isteyenler yeşillendirebilir.

iki temele dayanır. birincisi, guderian'ın ideal savaş aracında aradığı özellikler (sırasıyla hız, manevra kabiliyeti, ateş gücü ve zırh). ikincisi hareket serbestisi teoremi. burada esas olan cephe kullanarak bir "doğruyu" (hattı) kontrol etmek yerine, hızla, istediğiniz yere istediğiniz anda hareket eden yeterli ateş gücü ile belirli bir "alanı" (sathı) kontrol etmektir. savaşta kazanmanın tek kuralı geçen zamana karşın en az kaybı vermek olduğundan, bu yöntem ile karşılanamayacak "konvansiyonel" saldırı, kırılamayacak cephe yoktur. kullanılan kaynak ve malzeme göz önünde tutulduğunda en güzel örneğini mustafa kemal kurtuluş savaşı'nda uygulamıştır.

almanca yıldırım savaşı, blitz almanca yıldırım demektir, krieg de savaş. iyi arazi (rusya değil tabii ki), iyi hava gücü, koordinasyon ve lojistik destek blitzkrieg i başarılı kılan etmenlerdir. 1.dünya savaşında cepheler kilitlendiği için, savaştan sonra birkaç ingiliz kuramcı başka teoremler üzerinde düşünmüşlerdir, mesela zırhlı birliklerin daha aktif olması gibi. örneğin, o devirlerde tanklara hareketli top olarak bakılıyordu ve piyade ile beraber kullanılması gerektiği söyleniyordu. öte yandan, blitzkrieg doktrininde ise tanklar piyadelerden daha bağımsızdır. bu taktik fransa ve polonya işgalleri sırasında başarılı olmuş, sovyetler cephesinde ise ilk başta başarılı iken, zamanla kötü arazi, iklim ve lojistik sağlamadaki sorunlarla beraber, ek olarak başarılı sovyet direnci almanya nın sonunu getirmiştir.

tarihte ilk defa blitzkreig nasıl başarılı olunmazı rusya bize gösterdi.

almanca'nın karizmatik bir dil olduğunu kanıtlayan savaş taktiği

ilk kez nablus muharebesi'nde denenmiştir.