börklüce mustafa

marx'tan önce komünizm düşüncesinin temellerini atan, şeyh bedrettin'in dergahında pişmiş, alevi halk kahramanı. karaburun dağlarında koca bir orduyu püskürten egeli yiğittir. börklüce mustafa konusunda fazla kaynak olmasa da savunduğu fikri size nazım hikmet ran 'ın şiiriyle anlatabilirim:

"yarin yanağından gayrı, her şeyde her yerde hep beraber diyebilmek için..."

yarinin yanağı yalnız mustafa'nındır.

aydın'da söke ile germencik arasında kalan ve bölgenin kavşak noktası olan ortaklar kasabasından olduğu hatta kasabanın ismininde isyandan sonra ortaklar olduğu rivayet edilir.

börklüce mustafa; aydın çevresinde yaşayan, şeyh bedreddinin bir mürididir ve bir alevi'dir. börklüce mustafa'nın tarihteki önemi, karl marxtan önce komünizmin temellerini atmasıdır. mustafa'ya "börklüce" lakabının dönmesinin sebebi, mustafa'nın kafasına börk denilen geleneksel türk şapkası takmasından dolayıdır. börklüce mustafa'nın kankası ve simavna kadısıoğlu dede sultan şeyh bedreddin'in diğer bir müridi, torlak kemaldir. fetret devrinin çetrefilli olayı şeyh bedreddin isyanı bastırıldıktan sonra börklüce mustafa, torlak kemal ile birlikte sultan birinci mehmed tarafından güneşin altında çarmıha gerilerek öldürülmüştür.

boynu vurulacak iki bin adam,
mustafa ve çarmıhı
cellât, kütük ve satır
her şey hazır
her şey tamam.

kızıl sırma işlemeli bir haşa
altın üzengiler
kır bir at.
atın üstünde kalın kaşlı bir çocuk
amasya padişahı şehzade sultan murat.
ve yanında onun
bilmem kaçıncı tuğuna ettiğim bayezid paşa!

satırı çaldı cellât.
çıplak boyunlar yarıldı nar gibi,
yeşil bir daldan düşen elmalar gibi
birbiri ardına düştü başlar.
ve her baş düşerken yere
çarmıhından mustafa
baktı son defa.
ve her yere düşen başın
kılı depremedi:
—iriş
dede sultanım iriş!
dedi bir,
başka bir söz demedi..

nazım hikmet....